Bài hát karaoke được làm như thế nào?

Gần đây, người trong giới âm nhạc nghe được những ý kiến của những nhà sản xuất đĩa karaoke vi tính và những nhạc sĩ liên quan trong các khâu hòa âm, thực hiện bản nhạc đệm karaoke vi tính (kỹ thuật số)... liên quan đến vấn đề bản quyền trong từng công đoạn thực hiện.

Gần đây, người trong giớiâm nhạc nghe được những ý kiến của những nhà sản xuất đĩa karaoke vi tính vànhững nhạc sĩ liên quan trong các khâu hòa âm, thực hiện bản nhạc đệmkaraoke vi tính (kỹ thuật số)... liên quan đến vấn đề bản quyền trong từngcông đoạn thực hiện.

Những tranh biện này có thểkhó hình dung và khó hiểu đối với công chúng. Để có thể tường tận hơn, bàiviết này miêu tả một cách khái quát các công đoạn thực hiện để có được hàngngàn bản karaoke vi tính.

Bài hát karaoke được làm như thế nào?
Ca khúc được chọn để làm karaoke thường là những bài hát đã phổ biến, gắn liền với bản hòa âm quen thuộc nhất của nó để người hát karaoke cảm thấy gần gũi và dễ hát - Ảnh: Ngọc Hải

Hòa âm, phối khí...

Một ca khúc khi được sáng tácxong mới chỉ nằm trên giấy. Sau đó, trước khi được ca sĩ thu âm thì từ vănbản, người nhạc sĩ hòa âm sẽ làm phần nhạc đệm. Phần nhạc đệm được thu âmthanh của nhiều track nhạc cụ, mỗi nhạc cụ sẽ có những track riêng. Sau khimix (trộn), cân chỉnh âm thanh những track này lại với nhau sẽ có phần nhạcđệm của ca khúc. Tất cả những thao tác này đều thực hiện tại phòng thu hoặctrên những chương trình thu âm chuyên nghiệp (như Sonar, Cubase, Nuendo...)và phần nhạc đệm khi thành phẩm sẽ là bản audio mang file có định dạng WAV -đây là định dạng của các bài audio phổ biến ta thường nghe trên CD, và bàinhạc đệm đó là sản phẩm sáng tạo của nhạc sĩ đã hòa âm, phối khí ca khúc đó.

Tuy nhiên, một bài nhạc đệmaudio mang định dạng wav thường có dung lượng lớn, thông thường khoảng trêndưới 50 Mb/bài. Vì vậy 1 CD thông thường (dung lượng 700 Mb) chứa tối đakhoảng 16 bài. Như vậy, làm thế nào mà 1 đầu máy karaoke vi tính chỉ với 1đĩa nhạc có thể chứa vài ngàn thậm chí hàng chục ngàn bài hát?

Để làm được điều này thì cácbài nhạc đệm phải được làm lại, vẫn căn cứ trên bản hòa âm gắn liền với bàiđó, nhưng các track nhạc cụ phải được chơi lại và được ghi dưới định dạngMIDI (còn gọi là file midi, đây là định dạng âm thanh có dung lượng cựcnhỏ). Sở dĩ phải làm lại, có nghĩa là chơi lại và thu âm từng track nhạcdưới dạng file midi vì không thể chuyển từ track nhạc file wav thành filemidi được.

MIDI là tên viết tắt củaMusical Instrument Digital Interface (giao diện kỹ thuật số của nhạc). Mộttrack nhạc cụ khi chơi lại (thường trên một keyboard - bàn phím - kết nốivới thiết bị và chương trình thu âm) vẫn phải biểu hiện đúng những đặc trưngkỹ thuật về cao độ, trường độ, cường độ... như trong bài hòa âm gốc. Tuynhiên về âm sắc nhạc cụ phải lệ thuộc vào hệ thống general midi (là hệ thốnggồm 128 âm thanh nhạc cụ khác nhau đã được số hóa riêng biệt) và sau khichọn 1 trong 128 âm sắc nêu trên, âm thanh của một track nhạc cụ để phát racòn phụ thuộc vào bộ tiếng (sound module), card âm thanh (soundcard) củachương trình làm nhạc.

Tay nghề của người làmfile midi

Một bản hòa âm trên CD (filewav) thường gồm trên dưới vài chục track nhạc cụ. Để chơi lại (cover) đủ cáctrack thì rất phức tạp, vì thế, khi một ca khúc được chọn để làm karaoke(thường là những bài hát đã phổ biến, gắn liền với bản hòa âm quen thuộcnhất của nó để người hát karaoke cảm thấy gần gũi và dễ hát. Thường một hãngsản xuất hàng ngàn bài karaoke midi, phải giao cho nhiều người làm nhạcmidi), người làm nhạc midi sẽ chọn những nhạc cụ, những câu nhạc tiêu biểunhất của bài hòa âm gốc để chơi lại và thực hiện những kỹ thuật âm thanh saocho số track nhạc cụ ít đi nhưng vẫn giữ được những cấu trúc, những sắc tháicủa bản nhạc đệm gốc của nhạc sĩ hòa âm tạo ra.

Chính vì âm thanh nhạc cụ sốvà số track giới hạn, nên để tạo ra một bản ghi file midi nghe gần sát vớiâm thanh của bản hòa âm gốc là một thử thách tay nghề của người làm filemidi. Cùng với sự ghi nhận âm thanh kỹ thuật số cực kỳ chính xác và tỉ mỉ (1note nhạc đánh lên sẽ được ghi lại trên sóng âm thanh và văn bản chi tiếtđến 1% của giây), nên cùng một bài hòa âm của một nhạc sĩ hòa âm tạo ra,nhưng 2 người làm midi sẽ cho ra 2 bản karaoke midi khác biệt, hay dở khácnhau.

Sự khác nhau này cũng khẳngđịnh tính độc lập của một bản ghi file midi - từ một bài hòa âm gốc, 2 ngườilàm midi sẽ cho ra 2 bản ghi khác nhau; thậm chí, cùng một người làm nhưngmỗi lần làm sẽ cho ra một bản ghi khác nhau về chi tiết trên đồ thị (sóng âmthanh) và score (văn bản tổng phổ có thể in ra giấy) hiện ra trên chươngtrình làm nhạc (Sonar, Cubase, Nuendo...). Và đây chính là căn cứ để khẳngđịnh rằng khi mỗi nhà sản xuất tạo ra những bản ghi file midi thuộc sở hữucủa mình, mỗi bài karaoke vi tính sẽ hiển thị trên chương trình làm nhạcnhững đồ thị và văn bản riêng biệt và duy nhất của bài nhạc đó (đưa 2 bàifile midi - cùng một bản hòa âm gốc nhưng do 2 người làm - lên trình làmnhạc, dù thay đổi âm sắc nhạc cụ, nhưng bước sóng và văn bản luôn khácnhau).

Và mỗi bản ghi file midi nàyđược đăng ký bản quyền của đơn vị đã thực hiện phần nhạc đệm được chơi lạitừ những track nhạc của bài hòa âm gốc sang thành các track nhạc dưới dạngfile midi.

Sau phần làm nhạc midi, sẽphải làm phần chạy chữ, hình ảnh nền... để một ca khúc hòa vào dòng chảy đếnvới công chúng của hàng ngàn ca khúc karaoke vi tính khác.

Theo Bài hát karaoke được làm như thế nào?



Gửi bài tâm sự

File đính kèm
Hình ảnh
Words
  • Bạn đọc gửi câu chuyện thật của bản thân hoặc người mình biết nếu được cho phép, không sáng tác hoặc lấy từ nguồn khác và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về bản quyền của mình.
  • Nội dung về các vấn đề gia đình: vợ chồng, con cái, mẹ chồng-nàng dâu... TTOL bảo mật thông tin, biên tập nội dung nếu cần.
  • Bạn được: độc giả hoặc chuyên gia lắng nghe, tư vấn, tháo gỡ.
  • Mục này không có nhuận bút.