Áp lực Biển Đông lên ASEAN

Sự thiếu thống nhất vàthiếu đoàn kết trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) trong nhữngvấn đề liên quan đến Biển Đông dẫn đến việc ASEAN chỉ có một sức mạnh thươnglượng thấp đối với các nước lớn như Trung Quốc.

Trong diễn văn nhậmchức tại Hội thảo về triển vọng hợp tác và hội tụ những vấn đề và những độnglực ở Biển Đông, Dewi Fortuna Anwar, nữ Chủ tịch của Viện Dân chủ và Nhânquyền thuộc Trung tâm Habibie phát biểu: “Với tiềm năng làm suy yếu anninh khu vực, Biển Đông không phải là mối quan tâm chỉ của các nguyên đơn”.

Bà Dewi, cũng là cốvấn đặc biệt về chính trị và quan hệ quốc tế cho Phó Tổng thốngIndonesia, tiếp tục lưu ý rằng việc quân đội Thái Lan và Campuchi thamgia vào những cuộc xung đột biên giới “cho thấy việc tranh chấp lãnhthổ - nếu không được quản lí tốt – có thể gây ra những mâu thuẫn giữacác nước láng giềng”.

Hội thảo này do Trungtâm Habibie, một trung tâm nghiên cứu của Indonesia và Viện chiến lược CASScủa Ấn Độ phối hợp tổ chức.

Trung Quốc, bốn nướcASEAN gồm Brunei, Malaysia, Philippines và Việt Nam - và Đài Loan đã cónhững xác nhận chồng chéo về các quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa trên BiểnĐông, tạo ra một sự xa cách giữa người khổng lồ châu Á và bốn nước thànhviên ASEAN.

Ước tính trữ lượng dầumỏ và khí đốt tự nhiên ở khu vực Trường Sa lên tới 17,7 tỉ tấn, biến khu vựcnày thành nơi dự trữ dầu khí lớn thứ tư thế giới.

Vì những lợi ích quốcgia xuất hiện trong những yêu cầu của bốn nước ASEAN, nhóm khu vực đang ngàycàng trở nên chia rẽ và tỏ ra bất lực trong việc “thống nhất và đoàn kết”,Baladas Ghoshal, một học giả Đông Nam Á từ Viện Nghiên cứu Hòa bình và Xungđột ở New Delhi, Ấn Độ cho biết.

Ông cho rằng ASEAN đangchia rẽ rõ ràng, ví dụ là xung đột biên giới giữa Thái Lan và Campuchia. “Cuộc tranh luận với những lời châm chọc giữa Thủ tướng Campuchia Hun Sen vàThủ tướng Thái Lan Abhisit Vejajiva không hề lịch sự”, ông Ghoshal nói.

Ông cho rằng ASEAN cóvai trò quan trọng đối với nhóm nước thành viên đang chống đỡ với một TrungQuốc ngày càng quyết đoán.

Ông Ghoshal cũng nhấnmạnh hơn nữa tầm quan trọng của việc ASEAN khuyến khích các đối tác khác nhưẤn Độ, Mỹ, Nhật Bản và Autralia cùng giải quyết những tranh chấp liên quantới Biển Đông.

“ASEAN không thểđứng đơn độc trong việc chống lại Trung Quốc”, ông Ghoshal nói. “Việc chúng ta có thể làm là lên hệ với những quốc gia như Ấn Độ, Mỹ và NhậtBản, gửi một thông điệp Trung Quốc rằng quốc gia này không thể làm bất kìđiều gì với ASEAN”.

Cựu Bộ trưởng Quốcphòng Indonesia Juwono Sudarsono, cũng có mặt tại hội thảo, nhận xét vai tròcủa Ấn Độ và Nhật Bản ở Biển Đông “vẫn còn tồn tại”: “Nhật Bản và Ấn Độmuốn đóng vai trò của những nền văn minh toàn cầu được thừa nhận bởi tất càcác quốc gia khác, bao gồm cả các nước phương Tây – đặc biệt là Mỹ”.

Mahmud Syaltout, quansát viên tại ĐH Thương mại Quốc tế Indonesia phát biểu rằng ASEAN bị chia rẽtrong những tranh chấp về Biển Đông vì mỗi thành viên có mức độ giao dịchthương mại, đối xứng, phụ thuộc và những phương thức có stính khu vực khácnhau trong quan hệ song phương của họ với Trung Quốc.

Do đó, Việt Nam,Malaysia, Brunei và Philippines nên giải quyết vấn đề tranh chấp lãnh thổ ởcấp khu vực cùng với các thành viên ASEAN hơn là theo đuổi cấp độ songphương, ông nói.

TIN LIÊN QUAN

TheoHà Nguyễn
 Vietnamnet