DN tư nhân được vay vốn ODA: Có dễ thực thi?

Doanh nghiệp tư nhân háohức...

Mới đây, Chính phủ đã bổ sung, ban hành mới các quy định về pháp luật, cơchế, chính sách, thủ tục hành chính trong Nghị quyết số 14 - NQ/TW (khóa X),trong đó có việc xây dựng cơ chế để khối doanh nghiệp tư nhân tiếp cận đượcvay vốn viện trợ phát triển chính thức (ODA) như các doanh nghiệp Nhà nước.Quy định mới này được nhiều doanh nghiệp kỳ vọng từ rất lâu với suy nghĩ: "muộncòn hơn không!"

Theo ông Nguyễn Mạnh Hùng, Giám đốc Thái Hà Books, hầu hết các doanh nghiệp đều muốnđược vay vốn ODA, vì lãi suất ưu đãi, thời hạn vay lâu dài

Ông Hùng phântích, bản thân các doanh nghiệp tư nhân cũng có nhiều lợi thế nổi trội hơndoanh nghiệp Nhà nước trong việc sử dụng nguồn vốn này. Doanh nghiệp tư nhântuy vốn ít nhưng lại rất năng động và biết chớp thời cơ, xoay chuyển tìnhhuống nhanh. Số lượng nhân sự giỏi nằm trong các doanh nghiệp tư nhân cũngrất nhiều, thể hiện ở thực trạng chất xám chảy từ khối doanh nghiệp Nhà nướcsang tư nhân đang ngày càng phổ biến.

"Ở doanh nghiệp tư nhân, nếumọi người không chịu vận động để làm ăn sinh lãi thì tất cả cùng "chết". Thếnên nếu vay vốn ODA, ắt hẳn các doanh nghiệp tư nhân phải tìm cách vận độngđể sử dụng đồng vốn hiệu quả, chứ không dám để lãng phí vốn". ông Hùng khẳngđịnh.

Còn giám đốc một doanh nghiệp về lĩnh vực xây dựng cho rằng, Việt Nam lànước có nền kinh tế nhiều thành phần, thế nhưng đôi khi các thành phần kinhtế này chưa được đối xử công bằng, cụ thể như việc hưởng nguồn vốn ODA. Vớinguồn vốn vay giá rẻ này, các doanh nghiệp Nhà nước giải ngân không hết,trong khi doanh nghiệp ngoài quốc doanh luôn trong cảnh thiếu vốn triền miênhay phải “cắn răng” huy động vốn với giá cao.

Đồng quan điểm trên, kỹ sư Phan Đức Tiến, Giámđốc Doanh nghiệp tư nhân Phan Tiến (Bắc Linh Đàm,Hà Nội) chia sẻ: “Vốn luôn là vấn đề bức thiếtnhất với các doanh ngiệp.

Thời điểm năm 2008,khi các doanh nghiệp tư nhân như chúng tôi phảivay vốn ngân hàng lên tới trên 20%, nhìn sangnhiều doanh nghiệp Nhà nước có được nguồn hỗ trợtừ ODA với lãi suất chỉ 1 - 2% một năm mà...phát thèm. Nếu sắp tới, khối doanh nghiệp ngoàiquốc doanh cũng được tiếp cận nguồn vốn này thìđây sẽ là một động lực để chúng tôi phấn đấu làmăn”.

Có dễ thực thi?

Theo tiến sĩ Nguyễn Quang A, trong nhiều nămqua, nguồn vốn ODA nhìn chung giải ngân chậm vớitỷ lệ thấp, thậm chí có năm chỉ đạt khoảng 50%.Nhu cầu phát triển đất nước rất lớn, thế nhưngmột nguồn vốn giá rẻ tương đối bị lãng phí vìnhững trì trệ nội tại, cả ở phía chính sách vàđơn vị tiếp nhận vốn.

Tỷ lệ giải ngân vốn ODA ởcác nước thường cao hơn Việt Nam rất nhiều vì họáp dụng mô hình hợp tác đầu tư nhà nước - tưnhân, để các doanh nghiệp tư nhân sử dụng tốtnguồn lực viện trợ chính thức theo đường Nhànước.

Ở Việt Nam, trước đây dothiếu tin tưởng vào khối doanh nghiệp tư nhân, lại sợ chệch hướng nên Chínhphủ chưa cho phép giải ngân ODA vào khối này.

Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Quản lý kinh tế Trung ương, chiasẻ: “Quyết định cho thành phần kinh tế tư nhân vay vốn ODA dẫu muộn vẫn hơnkhông”.

Tuy nhiên, ông Doanh lo ngạirằng, từ chính sách đến khi tận tay doanh nghiệp tư nhân được “rinh” nguồnvốn ODA về vẫn còn là một chặng đường dài. Bởi vì nguồn vốn ODA có hạn,trong khi doanh nghiệp thì ngày càng mọc lên như nấm. "Ngay cả việc vay vốnngân hàng với giá cao, hiện nay nhiều doanh nghiệp tư còn không vay được vìnhiều lý do, nói gì đến một nguồn vốn ưu đãi có hạn như ODA", ông Doanh engại.

Để quá trình từ lý thuyết đếnthực tiễn được rút ngắn, ông Doanh cho rằng, trước hết, thông tin về cácnguồn ODA cần được công khai, minh bạch với các chủ thể có khả năng tham giathực hiện. Bộ Kế hoạch và Đầu tư nên hình thành tổ chức chuyên trách thu hútvốn ODA cho các dự án của kinh tế ngoài quốc doanh từ khâu thẩm định, giớithiệu quảng bá, tìm nguồn vốn và tham gia cùng các chủ doanh nghiệp trongquá trình đàm phán.

Bên cạnh đó, Nhà nước và cáctổ chức tài chính cần xác lập khung pháp lý, các điều kiện tài chính và nănglực chuyên môn đi kèm để bảo lãnh cho các nguồn vốn vay ODA của các chủdoanh nghiệp.

Còn tiến sĩ Lê Thẩm Dương, Trưởng khoa Quản trị kinh doanh, ĐH Ngân hàng TPHCM, nhận định, một khiếm khuyết quan trọng khiến nguồn vốn ODA khó mà chảyvào các doanh nghiệp tư nhân ngay là sự kém minh bạch, thiếu công khai vềquản lý tài chính trong nhiều công ty tư nhân ở Việt Nam hiện nay.

“Rất nhiều công ty tư nhân chưa thực hiện hoặc thực hiện chưa đầy đủ chế độbáo cáo tài chính theo quy định. Các báo cáo tài chính gửi đến cơ quan đăngký kinh doanh cũng rất sơ sài, hình thức, số liệu thường thiếu chính xác vàkhông đầy đủ. Nếu tình trạng này được giải quyết triệt để thì các doanhnghiệp tư cũng mới chỉ có thể bước qua được... vòng gửi xe”, ông Dương nói.

Theo Đông Nhiên

TIN LIÊN QUAN