- Bạn đọc gửi câu chuyện thật của bản thân hoặc người mình biết nếu được cho phép, không sáng tác hoặc lấy từ nguồn khác và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về bản quyền của mình.
- Nội dung về các vấn đề gia đình: vợ chồng, con cái, mẹ chồng-nàng dâu... TTOL bảo mật thông tin, biên tập nội dung nếu cần.
- Bạn được: độc giả hoặc chuyên gia lắng nghe, tư vấn, tháo gỡ.
- Mục này không có nhuận bút.
Việt Nam nguy cơ dính bẫy... tự do hóa thương mại
Theo nhiều chuyên gia, cái bẫy này là nền kinh tế chạy theo xuất khẩu hàng thô-sơ chế, thâm dụng tài nguyên, nhân công giá rẻ...
Theo nhiều chuyên gia, cái bẫy này là nền kinh tế chạy theo xuất khẩu
hàng thô-sơ chế, thâm dụng tài nguyên, nhân công giá rẻ...
Tạo “giải công nghiệp hóa” qua thương mại
Theo TS Nguyễn Đức Thành (Trung tâm
VEPR), tốc độ phát triển mạnh mẽ của công nghiệp và kinh tế Trung Quốc
đã tạo ra một nhu cầu lớn trên quy mô toàn cầu về tài nguyên, nhiên
liệu, hàng hóa trung gian. Nó gián tiếp làm thay đổi khuynh hướng sản
xuất của nhiều nước trên thế giới, như việc khiến một số nước bị hấp dẫn
bởi việc xuất khẩu tài nguyên, hàng hóa thô-sơ chế sang Trung Quốc, do
đó nguồn lực bị rút khỏi khu vực sản xuất công nghiệp, khiến đất nước
mất dần mất khả năng cạnh tranh trong dài hạn.
Cơ chế phức tạp này kết thúc bằng việc
các quốc gia giàu tài nguyên dần phân ly khỏi quỹ đạo công nghiệp hóa
truyền thống, và dần lệ thuộc vào việc xuất khẩu tài nguyên hoặc các sản
phẩm sơ chế trung gian. Điều này được biết đến như là vòng xoáy “giải
công nghiệp hóa” trong bối cảnh mới, hay còn được gọi là “lời nguyền tài
nguyên mới”.
Các chuyên gia lo lắng về nền kinh tế còn mải tận dụng nguồn nhân công giá rẻ |
TS Nguyễn Đức Thành còn chỉ ra rằng, sự gần gũi về địa lí, giàu tài nguyên và ở một trình độ sản xuất thấp hơn Trung Quốc có thể khiến Việt Nam đang dần bị hút vào vòng xoáy “giải công nghiệp hóa”. Việc tham gia vào Khu vực thương mại tự do ASEAN – Trung Quốc (ACFTA) – thông qua đó đa số hàng rào thuế quan giữa ASEAN với Trung Quốc được gỡ bỏ – có thể khiến hiệu ứng “giải công nghiệp hóa” trở nên rõ nét hơn.
Thông qua việc xem xét số liệu thương
mại giữa Việt Nam với Trung Quốc, TS Nguyễn Đức Thành cho rằng, hiệu ứng
“giải công nghiệp hóa” mà Trung Quốc tạo ra đối với Việt Nam thông qua
thương mại. Dưới tác động của sự hình thành ACFTA, hiệu ứng này trở nên
rõ nét hơn do ACFTA không có các trở ngại về xuất khẩu nông sản. Bởi lẽ,
Trung Quốc và ASEAN đã loại bỏ thuế suất đối với hơn 9.000 nhóm hàng.
Đồng thời, quy định ROO ở mức thấp nhất trong số các FTA trên thế giới
(40%). Điều này tạo ra luồng dịch chuyển hàng hóa thương mại với quy mô
lớn và không trở ngại.
Chia sẻ quan điểm về vấn đề “giải công
nghiệp hóa”, TS Võ Trí Thành, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý
kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng, thuật ngữ này không mới, nó chính là
“bẫy tự do hóa thương mại”. Bẫy này ở chỗ nếu thuần túy tự do hóa
thương mại, nó chỉ phát huy lợi thế so sánh tĩnh vốn có của một nền kinh
tế, đó là lao động giá rẻ, là khai thác tài nguyên.
Vì vậy, TS Võ Trí Thành khẳng định,
với sự trỗi dậy của Trung Quốc và với xu thế hội nhập mạnh mẽ hơn sẽ làm
tăng nguy cơ bẫy tự do hóa thương mại. Nhưng ngoài các chỉ số về thương
mại, về xuất nhập khẩu (như TS Nguyễn Đức Thành đã nêu), còn phải quan
tâm đến sự di chuyển dòng vốn FDI (trong đó có FDI từ Trung Quốc và FDI
từ bên ngoài, kể cả ở thương mại và đấu thầu); vấn đề mạng sản xuất toàn
cầu...
“Giải công nghiệp hóa” sẽ sớm xảy ra ở Việt Nam
Đánh giá về mô hình thương mại Việt –
Trung, TS Nguyễn Đức Thành cho rằng, nó mang đặc điểm rõ nét của quan hệ
thương mại giữa hai nước có sự chênh lệch về trình độ phát triển, và
Việt Nam nằm ở bậc thang thấp hơn trong chuỗi giá trị quốc tế.
TS Nguyễn Đức Thành dẫn chứng: Trong
số những hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang Trung Quốc, các hàng
hóa mang tính tài nguyên thô và sơ chế (chiếm 1/2 hàng xuất khẩu của
Việt Nam sang Trung Quốc) vẫn chiếm ưu thế nổi trội, như: dầu thô, cao
su, thủy sản, rau quả, hạt điều, than đá, dệt may, máy tính và linh
kiện, đồ gỗ.
Trong khi đó, hàng nhập khẩu của Việt
Nam từ Trung Quốc chủ yếu là hàng tinh chế, với tỉ trọng lên tới 85%. Đó
chủ yếu là hàng công nghiệp chế tạo, thiết bị linh kiện. Mặc dù có sự
cải thiện về xuất khẩu hàng hóa như máy vi tính và linh kiện, điện thoại
di động và linh kiện sang Trung Quốc nhưng đó đa phần là xuất khẩu của
doanh nghiệp FDI tại Việt Nam chứ không phải của doanh nghiệp Việt Nam.
Đến nay, lợi thế so sánh của hàng xuất
khẩu Việt Nam về tổng thể vẫn tập trung vào các ngành có hàm lượng kĩ
thuật thấp và các hàng hóa nông sản.
Trước thực trạng này, TS Lê Đăng Doanh
bình luận: “Việt Nam chủ yếu xuất khẩu nguyên liệu thô sang Trung Quốc,
giá trị gia tăng kém. Còn lại các mặt hàng công nghiệp thì không cạnh
tranh được, không xuất khẩu được. Việt Nam trở thành thị trường tiêu thụ
các mặt hàng của Trung Quốc. Như vậy sẽ đe dọa nền công nghiệp Việt Nam
có một số lĩnh vực không cạnh tranh được, sẽ teo tóp dần”.
TS Lê Đăng Doanh cảnh báo: “Liên minh
EU nói rằng cần tái công nghiệp hóa. Bởi vì các nước EU đã đầu tư hết
sang các nước có lao động rẻ, thành ra giới trẻ lao động tại EU thất
nghiệp ngày càng nhiều. Cho nên, bản thân các nước đã công nghiệp hóa
300 năm nay, giờ bị giải công nghiệp hóa. Ở Việt Nam điều này có lẽ sẽ
diễn ra rất sớm, và nó là một sự đe dọa thực sự cho nền kinh tế”.
Hơn nữa, TS Lê Đăng Doanh còn dẫn báo
cáo của Ngân hàng Thế giới cho biết, Trung Quốc sắp tái cấu trúc kinh tế
lần nữa. Khi đó, các lĩnh vực mà Trung Quốc đã giành công ăn việc làm
như dệt may, da giày, điện tử... thì giờ lại tiếp tục giành lao động ở
các lĩnh vực khác có trí tuệ hơn.
Tránh “giải công nghiệp hóa”
Để tránh việc bị khóa chặt vào “giải
công nghiệp hóa”, TS Nguyễn Đức Thành đề xuất, Việt Nam cần chủ động cải
thiện cơ cấu thương mại, đồng thời có các chính sách thích hợp hỗ trợ
khu vực công nghiệp chế tạo.
Để thực hiện điều này, TS Nguyễn Đức
Thành cho rằng, cần có các giải pháp ngắn-trung hạn và các giải pháp dài
hạn. Các giải pháp ngắn – trung hạn bao gồm việc: điều chỉnh tỉ giá
đồng VND; thiết lập các hàng rào kỹ thuật đối với hàng hóa nhập khẩu từ
Trung Quốc; đầu tư cho công nghiệp chế biến nông sản.
Còn nhóm các giải pháp dài hạn bao
gồm: phối hợp xây dựng các ngành công nghiệp phù hợp cho Việt Nam; phát
triển cụm liên kết ngành để cải thiện tình hình công nghiệp phụ trợ cho
Việt Nam; xây dựng các chương trình đào tạo nghề để nâng cao chất lượng
lao động./.
Theo VOV
-
Doanh nghiệp19/06/2020Đại gia Trần Văn Dĩnh nổi danh với các dự án sân golf đình đám như sân golf Kim Bảng, sân golf Hồ Núi Cốc và sân golf Việt Yên. Tuy nhiên, ít người biết "ông trùm sân golf" còn sở hữu tòa lâu đài độc nhất vô nhị ở làng tỷ phú Nam Định.
-
Doanh nghiệp10/06/2020Nghị định số 58/2020/NĐ-CP quy định người sử dụng lao động hằng tháng đóng vào Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp với mức 0,5% mức lương cơ sở đối với mỗi người lao động...
-
Doanh nghiệp04/06/2020Mức đóng BHXH vào Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp ... là những điểm mới sắp có hiệu lực.
-
Doanh nghiệp29/05/2020Bầu Đức, bà Nguyễn Thị Như Loan và ông Lê Phước Vũ đều có điểm chung là những đại gia trên thương trường nhưng lại chưa một ngày ngồi ghế giảng đường đại học.
-
Doanh nghiệp28/05/2020Chủ nhân của toà lâu đài này là doanh nhân Ngô Văn Phát (SN 1964) - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Thương mại Xăng Dầu Phát - Petraco
-
Doanh nghiệp21/05/2020Ở mức giảm trừ mới, các mốc thu nhập chưa phải nộp thuế sẽ được nâng lên là 11 triệu (0 người phụ thuộc); 15,4 triệu (một người phụ thuộc); và 19,8 triệu (2 người phụ thuộc).
-
Doanh nghiệp20/05/2020Ông Huy Nhật kêu gọi 4 công ty "rót" 25 triệu USD vào một dự án nghỉ dưỡng rộng 162ha tại Huế. Sau đó, nhà đầu tư phát hiện đây chỉ là dự án “ma” và Huy Nhật đã biến mất.
-
Doanh nghiệp19/05/2020Trên thương trường, họ là những cái tên nổi tiếng với tài kinh doanh giỏi, sở hữu khối tài sản khủng nhưng lại rất kín tiếng.
-
Doanh nghiệp16/05/2020Dường như ai cũng bất ngờ và không thể tin nổi bầu Kiên - người đàn ông quyền lực thuộc hàng nổi danh trong giới tài chính ngân hàng và bóng đá Việt Nam lại có ngày vướng vòng lao lý.
-
Doanh nghiệp16/05/2020Không chỉ tài giỏi, những người phụ nữ này còn là hậu phương vững chắc giúp chồng quán xuyến sản nghiệp lẫn công việc của gia đình.
-
Doanh nghiệp14/05/2020Mức lương cơ sở từ ngày 1/7/2020 sẽ tăng từ 1.490.000 đồng/tháng lên 1.600.000 đồng/tháng theo tinh thần của Nghị quyết 86 của Quốc hội.
-
Doanh nghiệp12/05/2020Ông Dũng "lò vôi" cho biết sẽ chính thức dừng việc kinh doanh kiếm tiền, chỉ tập trung vào công việc thiện nguyện.
-
Doanh nghiệp09/05/2020Từ 1-7-2020 sẽ thêm 6 trường hợp viên chức bị đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc
-
Doanh nghiệp07/05/2020Cổ phiếu QCG nhà ông Nguyễn Quốc Cường (Cường đôla) tiếp tục có những biến động khó lường, tăng dựng đứng, giảm sâu rồi lại tăng vọt.