Xây dựng các nguyên tắc dạy con như thế nào?

Cách nào để những nguyên tắc bạnđặt ra mỗi khi con mắc lỗi đạt hiệu quả tốt nhất? Thực sự là các sách lược cầnphải thay đổi liên tục để phù hợp với sự phát triển của trẻ.

Mặc dù nhiều người thường đánhđồng “nguyên tắc” với “trừng phạt” nhưng nguyên tắc cơ bản để xây dựng các quyđịnh là bày tỏ tình yêu đối với trẻ. Dưới đây là chia sẻ của nhà tâm lý họcSusan Stiffelman trong việc xây dựng các nguyên tắc cho tuổi chập chững, trẻ nhỏ,tuổi dậy thì:

 3 yếu tố cấu thành định hướng

Vậy nên, một trong những điều kiện tiên quyết để trẻtự nguyện hợp tác là cần tạo ra được sự liên hệ chặt chẽ giữa cha mẹ và con cái. Mộtyếu tố quan trọng khác khi rèn rũa trẻ là cần có sự rõ ràng, nghiêm túc tuyệtđối trong vai trò người dẫn dắt. Bởi trẻ rất nhanh biết cách tận dụng những sơhở của cha mẹ để bất tuân các quy định. Chẳng hạn như khi cố gắng giải thích haythuyết phục trẻ làm theo một việc nào đó thể hiện rõ sự thiếu nhất quán của bạnthì quyền năng làm cha mẹ sẽ bị suy giảm nghiêm trọng ở những lần tiếp theo.

Giảm bớt sự thấtvọng ở trẻ

Một điều cơ bản là cha mẹ cần giúp trẻ dịu bớt đi sựthất vọng do chúng phải làm những điều chúng không thích.

Những hoạt động kiểu như phải ngừng chơi game để làmbài tập ở nhà, hoặc đi ngủ trong khi những người khác vẫn thức sẽ làm trẻ bấtmãn. Vì thế, việc hạn chế tối đa những xung đột này sẽ giúp giảm thiểu sự ấm ứchay chống đối của trẻ.

Vì là thuyền trưởng chèo lái con tàu cuộc sống củatrẻ nên nhất thiết cha mẹ phải là hoa tiêu chỉ lối, nắm được tâm lý lứa tuổi củacon; có 1 thái độ bình tĩnh, đúng mực và nói năng mạch lạc… để tạo ra sự hợp tác,đồng thuận cho dù trẻ chẳng hề thích đi đổ rác hay chẳng muốn ngừng trêu tức conchó nhà hàng xóm.

Các nguyên tắc cơbản cho từng độ tuổi

Với một đứa trẻ đang đói, mệt hay đang bị kích độngquá mức thì sự quát mắng hay trừng phạt chỉ làm tình hình thêm tồi tệ. Nếu bélàm sai, hãy nói cho trẻ biết bằng những lời lẽ tích cực, âm vực nhỏ nhẹ: “Contúm đuôi Kitty như vậy sẽ làm nó đau đấy” Và biết khen ngợi đúng lúc, khuyếnkhích những hành vi đúng của trẻ như: “Mẹ rất vui khi con chơi với Kitty nhẹnhàng như vậy. Mẹ cũng rất yêu con mèo này!”.

Trẻ nhỏ:Những cuộc thảo luận của cả gia đình là cách tốtnhất để thiết lập các thói quen sinh hoạt, công việc nhà cũng như hiểu rõ cácmong đợi của mọi thành viên trong gia đình.

Suy nghĩ cách tạo ra sự thay đổi ở trẻ như trẻ biếttự ăn cá, quét hành lang hay gấp quần áo... điều này sẽ giúp trẻ phát triển cáckỹ năng tự chịu trách nhiệm.

Thay vì vào những hành vi không tốt của trẻ (đaynghiến, nhắc đi nhắc lại lỗi lầm hay trừng phạt), hãy yêu cầu trẻ làm một việcgì đó để chuộc lỗi.

Nói với trẻ về hành vi chưa ngoan của chúng bằngtrái tim chứ không phải khối óc: “Mẹ không thể diễn tả với con rằng rằng mẹ sẽcảm thấy bớt căng thẳng như thế nào khi về nhà và nhìn thấy con đang làm bài tập ởnhà. Cảm ơn con trai!”.

Tuổi 12:Vì là giai đoạn trẻ chuẩn bị bước vào tuổithiếu niên nên trẻ rất thích vượt ra ngoài tầm kiểm soát của cha mẹ vốn đãđược duy trì từ nhỏ.

Vậy nên, cha mẹ cần thể hiện sự tin tưởng khi đưa ra1 yêu cầu (sử dụng ít từ nhất) và đừng có theo dõi xem liệu trẻ có làm việc bạnyêu cầu hay không.

Tránh những cuộc đối đầu tay đôi, nghe trẻ nói khichúng không hoàn thành nhiệm vụ. Tránh những cơn thịnh nộ khi tranh luận cùngtrẻ.

Tuổi teen:Để trẻ dễ tiếp thu, hãy yêu cầu trẻ đưa ra ý kiếnvề việc nên uống bao nhiêu bia/rượu trong những buổi tiệc để có thể trở về nhàhọc bài, chỉ nghe mà không ngắt lời hay phán xét.

Nói với trẻ bằng thái độ tôn trọng và thành thật đểhiểu rõ hơn quan điểm của trẻ về những sự việc xảy ra trong cuộc sống của chúng.

Không dễ để chơitrò “tuân thủ kỷ luật” đạt được kết quả mong muốn nhưng đó thực sự là quyền lợivà trách nhiệm của các bậc cha mẹ nếu muốn con cái mình thành công và khỏe mạnhkhi trưởng thành.

Theo Nhân Hà