Gửi Hà Hồ, Hari Won: Sự riêng tư ư? Các cô ném ra ngoài cửa sổ mất rồi!

Năm 2009, tay golf số 1 thế giới Tiger Woods bị phanh phui bê bối ngoại tình. Báo chí Mỹ đã có một festival no đủ quanh scandal được xem là “ngoại hạng” này. Tiger Woods lên tiếng cầu xin “sự riêng tư đơn giản và rất con người” như một người bình thường. Còn tờ USA Today thì châm biếm: “Anh đã được trả rất nhiều tiền nhờ việc khoe hình ảnh khỏe mạnh trong sạch. Nên sự riêng tư ư? Anh đang đùa à? Nó tự đi ra ngoài cửa sổ mất rồi”.

Năm 2004, ca sĩ Nguyễn Hồng Nhung bị người tình cũ tung gần 200 bức ảnh nóng lên mạng. Sự nghiệp đang lên của thí sinh Sao Mai Điểm Hẹn xinh đẹp và tài năng ngay lập tức bị đóng lại. Truyền thông khi đó gay gắt đến mức Hồng Nhung phải tạm dừng mọi hoạt động nghệ thuật. Bị dồn vào bước đường cùng, cô phải sang Mỹ để trốn tránh dư luận cũng như tìm một lối thoát cho cuộc sống và sự nghiệp của mình.

Năm 2007, Hoàng Thùy Linh, diễn viên chính của series phim sitcom đình đám Nhật ký Vàng Anh, bất ngờ bị tung clip sex với bạn trai cũ. Vụ bê bối náo động đến nỗi báo chí Thái Lan cũng phải đưa tin. Tương tự Hồng Nhung, Hoàng Thùy Linh bị một án treo vô hình, bị xem như một tội đồ, một hình ảnh hư hỏng có hại với giới trẻ, không được phép xuất hiện trên đài truyền hình cũng như các chương trình nghệ thuật khác. Nhưng không như Hồng Nhung "bỏ của chạy lấy người", Hoàng Thùy Linh dành quãng thời gian khốn khó cho việc học hành, luyện tập để chuẩn bị cho ngày trở lại, đối mặt với truyền thông đã từng chỉ trích cô cay nghiệt bằng một diện mạo chững chạc, trưởng thành và những sản phẩm nghệ thuật chất lượng.

Nhưng gần 1 thập kỉ sau, ở năm 2015, Hồ Ngọc Hà, nữ hoàng giải trí, ngôi sao hạng A của showbiz, xuất hiện công khai nơi công cộng với người tình đại gia đã có vợ con lại nhận được sự thông cảm đến lạ lùng của truyền thông và một bộ phận công chúng. Dư luận chia làm hai phe rõ rệt: Một bên phản đối và tổ chức hẳn những chương trình tẩy chay quy mô lớn như “giờ không Hà”, “hóa đơn không Hà”, “say no to Hà”; một bên lại tỏ ra bênh vực nữ ca sĩ dám yêu dám sống hết mình. Truyền thông lững lờ nước đôi. Còn những nhãn hàng lựa chọn Hồ Ngọc Hà làm hình ảnh đại diện thì nghe ngóng truyền thông để ra phán quyết. Cá biệt có nhãn hàng còn công khai chỉ trích lại dư luận để bảo vệ đại sứ thương hiệu, điều chưa từng xảy ra với ngành quảng cáo trên thế giới.

Công chúng Việt và truyền thông Việt đang ngày càng bao dung hơn chăng? Ngày càng tôn trọng quyền riêng tư của nghệ sĩ hơn chăng? Hay những chuẩn mực đạo đức đang ngày càng được nới lỏng?

Không phải vậy. Chỉ đơn giản là, đã đến thời người ta hiểu: Thị phi có thể hái ra tiền. Hari Won, nữ ca sĩ mang hai dòng máu Việt - Hàn, đã hoạt động trong showbiz Việt khá lâu. Nhưng suốt quãng thời gian trước năm 2016, cô ngụp lặn mãi ở vị trí dưới. Công chúng yêu mến cô nhờ ngoại hình cũng như phong thái dễ thương và là bạn gái Tiến Đạt, một chàng rapper cũng dễ thương, sống “sạch”. Kể cả khi được nhận vai phụ trong bộ phim bom tấn Em là bà nội của anh, Hari Won vẫn không thể nổi tiếng hơn được vì bị tài năng của Miu Lê lấn át. Nhưng mọi sự thay đổi nhờ scandal với Trấn Thành.

Chỉ một đêm tỉnh giấc sau scandal lộ ảnh ôm hôn Trấn Thành, Hari Won bỗng “thăng hạng”. Cuộc chia tay Tiến Đạt không gây ồn ào, nhưng việc cô là bạn gái của MC kiêm ngôi sao truyền hình số 1 hiện nay thì lại khác. Hari Won được nhắc đến trên khắp các trang báo. Kể cả chuyện phong cách thời trang của cô đã thay đổi ra sao sau khi yêu Trấn Thành cũng là một đề tài nóng. Sau đó ít lâu, cô ra single mới Anh cứ đi đi. Vẫn giọng hát “đớt” yếu ớt bất lực trước các nốt cao, nhưng single của Hari Won vẫn trở thành hiện tượng trên các bảng xếp hạng âm nhạc. 

Tương tự vậy, nếu Hạ Vi không phải là bạn gái của Cường Đô La, và nếu chẳng ai quan tâm đến đời tư của một người mẫu ảnh chưa từng có thành tích gì nổi bật, liệu cô có được vai chính trong bom tấn Tấm Cám - Chuyện chưa kể? Hơn ai hết, những “người của công chúng” hiện nay hiểu rất rõ giá trị của thị phi. Ca sĩ Long Nhật mỗi lần tái xuất đều dùng chuyện giới tính của mình “làm quà” trên mặt báo. Nữ diễn viên chưa đủ tuổi thành niên Tam Triều Dâng cũng phải mượn ồn ào nghi án là “bạn gái Hoài Lâm” để được nhắc tên. Cô gái vô danh “Bà Tưng” nhờ những clip ăn mặc hở hang và nhảy khêu gợi mà đặt chân được vào showbiz. Và đã qua thời bị kẻ xấu tung ảnh nóng, hàng loạt người đẹp tự tay khoe ảnh nóng lên mạng. 

Thị phi rõ ràng có ích cho nhiều người, từ nổi tiếng ít thành nổi tiếng nhiều, từ xa lạ thành quen thuộc, từ không ai chú ý thành tâm điểm. Cũng có nghĩa, thị phi mang đến nhiều hơn cơ hội công việc và tiền bạc. Giá của thị phi là bao nhiêu, điều đó còn tùy thuộc vào khả năng gây ảnh hưởng của thị phi đến đâu. 

Trở lại với câu chuyện về ông vua sân golf Tiger Woods. Thời điểm bị lộ tẩy vụ bê bối ngoại tình vô cùng quy mô và ly kì, với danh sách dài các người đẹp, bao gồm cả ngôi sao phim cấp 3, Tiger Woods gần như suy sụp. Anh thậm chí chấp nhận vào trung tâm cai nghiện sex, công khai xin lỗi vợ con và công chúng, hứa sẽ thay đổi, sẽ trở thành người chồng và người cha tốt. Kèm theo đó là lời cầu khẩn dành cho truyền thông: “Tôi tha thiết mong được một sự riêng tư đơn giản và rất con người, được tôn trọng sự riêng tư như một người bình thường”.

Tiếc thay, lời cầu khẩn của Tiger Woods đã không nhận được sự đồng cảm từ truyền thông và dư luận. Các trang báo lá cải mỉa mai, rằng Tiger Woods đã quên mình trở thành triệu phú nhờ đâu. Tay golf số 1 thế giới nhiều năm là đại sứ thương hiệu cho các nhãn hàng danh giá nhất, từ Procter&Gambles, AT&T, Gatorade đến Rolex, Nike… Những bản hợp đồng trị giá hàng trăm triệu đô la rơi vào tay anh không chỉ nhờ chuỗi danh hiệu vô địch, mà quan trọng hơn, nhờ một hình ảnh ngôi sao thể thao có lối sống lành mạnh, đời tư trong sạch, gia đình hạnh phúc. Nói cách khác, Tiger Woods đã kiếm món lợi nhuận siêu hạng bằng chính việc bán hình ảnh của mình. Vì thế, nhiệm vụ của anh là giữ cho hình ảnh ấy “đáng giá”, đúng như những gì công chúng hình dung.

Việc Tiger Woods ngoại tình là việc cá nhân của gia đình anh, với điều kiện anh không phải là người của công chúng. Còn khi anh đã kinh doanh sự nổi tiếng của mình, thì anh không còn cái quyền cá nhân ấy nữa. Tiger Woods ngoại tình không chỉ là lừa dối vợ, mà còn là lừa dối công chúng, lừa dối khách hàng của những thương hiệu mà anh làm đại sứ. Bởi họ đã chi rất nhiều tiền cho chính anh để mua những món hàng do anh quảng cáo, vì tin vào sự “lung linh” của anh.

Tại Việt Nam, scandal Hồ Ngọc Hà cũng được ví như bê bối rúng động của Tiger Woods ở khía cạnh quảng cáo. Khi sự việc nữ ca sĩ quan hệ tình cảm với một đại gia đang có gia đình bị phát giác, làn sóng tẩy chay Hồ Ngọc Hà vốn đã nhen nhóm từ giữa năm 2015 lại bùng phát mạnh mẽ. Đã có những ý kiến cho rằng đám đông quá khích cần tôn trọng sự riêng tư của Hồ Ngọc Hà. 

Nhưng có lẽ họ quên mất, nữ ca sĩ - có lẽ trong men say ái tình - đã không có ý định cài đặt mối quan hệ ở chế độ riêng tư, khi xuất hiện với bạn trai ở những nơi công cộng mà không hề đeo khẩu trang hay cố giấu đi gương mặt quá nổi tiếng của mình. Từ quán bar, đường phố, siêu thị đến sân bay. Bất kì ai cũng không thể cấm người khác được nhìn mình khi mình đi lại chốn đông người. Mà kể cả nữ ca sĩ có cố giấu đi, mà vô tình bị phát hiện ra như Tiger Woods, thì cô cũng không thể yêu cầu người ta thôi bàn tán về mình.

Nói cách khác, khi đã bước vào cuộc chơi nổi tiếng, trở thành “người của công chúng”, cũng có nghĩa anh phải chấp nhận phơi bày cuộc sống riêng tư của mình. Anh không thể thích làm gì thì làm, mặc gì thì mặc, yêu ai thì yêu, thích bế ai lên xe hơi thì bế, thích ôm hôn ai ở quán bar thì ôm hôn, thích đi du lịch với ai thì đi. Nếu không, anh phải chấp nhận bị công chúng phán xét, chỉ trích và cả tẩy chay. Bởi vì chính họ đã trả tiền cho anh, làm giàu cho anh, hoặc trực tiếp mua vé xem các show diễn của anh, hoặc gián tiếp mua những sản phẩm do anh quảng cáo. Anh không có quyền kêu gào họ phải tôn trọng sự riêng tư của anh, hay quyền làm một người bình thường. Một người bình thường đâu có thể kinh doanh siêu lợi nhuận bằng hình ảnh của chính mình!