Xá pấu Cầu Kè

Năm 1945 ông Lào Sa từTriều Châu (Trung Quốc) đến Cầu Kè (Trà Vinh) lập nghiệp, sinh sống nhờnghề làm xá pấu. Xá pấu của ông có mùi thơm, ngon không mặn chát, giòn,càng để lâu càng ngon. Từ đó, xá pấu của ông có thương hiệu “Chệt Sa”.Sau này, khi người con dâu kế tục nghề làm xá pấu, bà con địa phương gọitên thành “xá pấu bà Da”.

Để có một ký xá pấu ngonphải mất 10 ký củ cải trắng tươi. Củ cải để làm xá pấu là củ cải trồngđất giồng suôn, chắc thịt, không bị sâu. Củ cải tươi phơi héo rồi chovào khạp kèm theo lớp muối đầu tiên, rồi tiếp tục lớp củ cải lớp muối.

Sau hai ngày phơi nắng,dỡ nắp khạp lấy củ cải ra, bỏ muối và nước. Tiếp tục, ướp lại như trênnhưng lượng muối lúc này ít hơn. Sau 3 ngày thì dằn cứng củ cải trongcái khạp đã phơi nắng thật khô, phủ lớp muối hạt kín mặt rồi dằn cứnglại, trét đất sét hay xi măng để không khí không lọt vào. Khoảng thờigian 2 tháng sau là có thể ăn được, vị mặn vừa giòn vừa ngọt. Bà Da bảophải bỏ công như vậy vì theo bà, xá pấu đậy kín để giữ hương vị của nó,loại này “kỵ ra gió”. 

Xá pấu mặn nhưng khôngmặn chát, chế biến gì cũng ngon. Trộn giấm đường ăn với cháo trắng, xápấu xào với thịt ba rọi, chiên hột vịt ăn cơm... Còn khi hầm cùng xươnggiò heo, xá pấu vẫn giữ được độ giòn vốn có. Thậm chí, bữa nào trộn xápấu với đường, tỏi, ớt, nặn chanh… đảm bảo nồi cơm lại vơi nhiều hơn mọikhi. Trong khi đó, dân nhậu lại khoái xắt mỏng xá pấu trộn với thịtluộc, tép, đậu phộng, rau thơm, tỏi… để làm thành mồi "bén".

Xá pấu của bà Da khôngnhững bán tại Cầu Kè mà nhiều nơi khác cũng thường tìm đến mua. Thậm chícả những người định cư nước ngoài gốc quê Trà Vinh thi thoảng cũng sănlùng khi về quê.

Bà Da nói nước xá pấu ởđáy khạp có thể trị bệnh ăn không tiêu, đau bao tử rất hữu hiệu.

Theo Thất Lang