Liệu Hy Lạp có trở thành một Lehman Brothers khác?

Thế giới đang đối mặt với khảnăng Hy Lạp sẽ trở thành một vụ Lehman Brothers thứ hai, đẩy các nước chủ nợchâu Âu vào một vòng quay mới của khủng hoảng tài chính toàn cầu.

>>

Nhưng không giống như ngân hàngLehman Brothers đã không nhận được cứu trợ từ chính phủ Mỹ, Hy Lạp có thể nhậnđược viện trợ từ các thành viên của Liên minh châu Âu để tránh rơi vào tìnhtrạng “bảo hộ phá sản”.

Những nét tương đồng

So sánh với trường hợp LehmanBrothers, Hy Lạp cũng đang lâm vào tình trạng khó khăn về tài chính tương tự vàcó khả năng “lan tỏa” đến hệ thống tài chính toàn cầu.

Cả Hy Lạp và  Lehman Brothers đềurơi vào khủng hoảng và gặp khó khăn trong việc thanh toán các khoản nợ, ngàycàng khó có thể có được các khoản vay với mức lãi suất hợp lý và có nguy cơ bịđẩy ra khỏi thị trường vay nợ quốc tế.

Mối nguy hiện hữu nhất là sự vỡnợ của Hy Lạp sẽ khai mào một chu kỳ khủng hoảng tài chính toàn cầu mới, giốngnhư trường hợp Lehman Brothers.

Việc Lehman Brothers, hãng đầu tưtài chính lớn thứ tư Phố Wall khi đó, nộp đơn xin bảo hộ phá sản vảo ngày15/9/2008 đã đẩy những khó khăn trên thị trường tài chính Mỹ lan rộng thànhkhủng hoàng tài chính, kinh tế toàn cầu.

Một số chuyên gia lo ngại nếu HyLạp không thể thanh toán các khoản nợ, các nhà đầu tư có thể sẽ nghi ngờ độ tincậy của các nền kinh tế khác thuộc khu vực đồng euro, đặc biệt là Bồ Đào Nha, Ý,Ireland và Tây Ban Nha - tất cả các nước này đều đang có thâm hụt ngân sách lớn.

Những người lái taxi chặn một con phố ở thủ đô Athens của Hy Lạp ngày 2 - 3 để biểu tình chống kế hoạch tăng thuế của chính phủ (Ảnh: AFP)

Một kết cục khác ?

Nhưng nhiều nhà quan sát tin rằng,châu Âu sẽ rót dần các khoản viện trợ cho Hy Lạp.

Tờ Nhật báo phố  Wall thông tinrằng một khoản cứu trợ có thể  sẽ sớm được dành cho Hy Lạp. Theo đề xuất này,các ngân hàng thuộc sở hữu nhà nước và  các nhà đầu tư trái phiếu của Pháp vàĐức có thể mua tới 30 tỷ euro (khoảng 40 tỷ USD) trong các khoản nợ chính phủcủa Hy Lạp.

Chính phủ Hy Lạp, dưới sức ép từphía EU, cũng đã cam kết cắt giảm mức độ thâm hụt ngân sách mà hiện tại ước tínhchiếm khoảng 12,7% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) xuốn còn 4% trong năm nay.

Kịch bản tương tự  cũng có thểxảy ra đối với Hy Lạp giống như trong trường hợp chính phủ Mỹ từ chối cứu LehmanBrothers.

Quay lại thời điểm  đó, chính phủMỹ không muốn bị coi như chiếc lưới an toàn cho những nhà đầu tư mạo hiểm, vàtrước hết, chính phủ Mỹ không muốn bị dư luận chỉ trích vì sử dụng tiền thuế củangười dân để cứu một hãng tài chính tư nhân có thể sẽ đóng vai trò chính trongviệc tạo ra một cuộc khủng hoảng tài chính.

Nhưng mọi việc đã nhanh chóngvượt ra ngoài tầm kiểm soát khi Lehman Brothers phá sản. Các thị trường chứngkhoán lớn của thế giới rơi tự do và hệ thống tài chính toàn cầu chao đảo, đứngtrên bờ vực của sự sụp đổ.

Chính phủ Mỹ, do lo ngại về mộtcuộc khủng hoảng tài chính toàn diện, đã buộc phải đưa cam kết sẽ rót nhiều tiềnhơn để cứu các thể chế tài chính khác, bao gồm tập đoàn AIG.

Một số chuyên gia phân tích chorằng, EU và các nền kinh tế lớn trong khu vực đồng euro cũng sẽ tập trung để ổn định tình hình Hy Lạp, giúp nước này không bị vỡ nợ và kéo toàn bộ khu vực vàokhủng hoảng, bất chấp “tổn thất về đạo đức”.

Những mối lo khác

Nhưng những lo ngại của châu Âuvẫn chưa kết thúc chỉ với khoản cam kết cứu trợ cho Hy Lạp. Nhiều lo ngại kháccũng đang hướng về Bồ Đào Nha, Ý, Ireland và Tây Ban Nha.

Những thống kê mới nhất cho thấy tỷ lệ nợ củacác nước này lần lượt là 75,2%, 115,5%, 63,7% và59,5% GDP, cao hơn mức quy định chung của EU là60%.

Trong khi đó, người ta cho rằngAnh, nước cũng đang có thâm hụt ngân sách lớn cũng lọt vào danh sách trên. Thâmhụt ngân sách của Anh là 12% GDP, so với con số trung bình của châu Âu là 6%.

Theo Hải Linh