Những chiêu thức đòi nợ thời gian khó

Kiện ra tòa,chờ mỏi cổ

Luật sư TrươngĐình Tùng, cố vấn pháp lý cho một tập đoàn lớn trong một vụ tranh chấp, đãtừng khẳng định sẽ không đưa vụ việc nói trên ra Tòa án mà tìm cách khác đểđòi được quyền lợi tài chính cho thân chủ. Nguyên nhân mà luật sư Tùng đưara là việc khởi kiện ra Tòa kinh tế mất quá nhiều thời gian.

Theo quy địnhtại Điều 179, Bộ luật Tố tụng dân sự thì thời hạn chuẩn bị xét xử các tranhchấp về kinh doanh, thương mại là 2 tháng, kể từ ngày thụ lý vụ án. Đối vớivụ án có tính chất phức tạp hoặc do trở ngại khách quan thì Chánh án Toà áncó thể quyết định gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử, nhưng không quá mộttháng. Như vậy, kể cả thời gian gia hạn thì thời hạn chuẩn bị xét xử cáctranh chấp kinh doanh, thương mại tối đa là 3 tháng. Trong 1 tháng kể từngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Toà án phải mở phiên toà; trongtrường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn này là 2 tháng. Với quy địnhtrên, trong trường hợp vụ án được đưa ra xét xử thì thời hạn giải quyết cáctranh chấp về kinh doanh, thương mại tối đa là 5 tháng.

Tuy nhiên, trênthực tế, các vụ kiện kinh doanh, thương mại không dễ dàng được giải quyếttrong thời hạn nêu trên. Đơn cử, vụ CTCP Tư vấn đầu tư xây dựng Ba Đình kiệnCTCP Đầu tư Bất động sản Hapulico, đơn khởi kiện được nộp ra Tòa từ tháng8/2009. Đến nay, đã sang năm thứ 4 và đã có 4 bản án, song vụ kiện vẫn chưađược giải quyết. Tương tự như vậy, sau 5 năm khởi kiện ra Toà, qua nhiều lầnxét xử, thương lượng hòa giải, đến nay, Vietinbank vẫn chưa thu hồi đượckhoản vay 15 tỷ đồng từ năm 2002 của Công ty TNHH Bắc Sơn.

"Có tới 95% vụkiện dân sự bị kháng cáo và đưa lên cấp phúc thẩm. Hành trình để một bản áncó hiệu lực nhiều khi kéo dài tới 5 - 7 năm, chưa kể chờ đợi thi hành án.Bởi vậy, trong một số trường hợp, nếu nhận định việc khởi kiện ra tòa khôngđạt hiệu quả như mong muốn, đương sự nên tìm kiếm các giải pháp kỹ thuậtkhác", luật sư Tùng nói.

Nhiều chiêuđòi nợ hiệu quả

Vụ tranh chấpbảo lãnh giữa một ngân hàng và một DN mới đây diễn ra như sau: DN này đã báncổ phần cho một cá nhân và được ngân hàng cấp chứng thư bảo lãnh không hủyngang khoản tiền khoảng 90 tỷ đồng. Tuy nhiên, khi cá nhân không thanh toántiền mua cổ phần, DN đã yêu cầu ngân hàng thực hiện nghĩa vụ thanh toán bảolãnh, song ngân hàng từ chối. Nhiều lần DN này gửi công văn song ngân hàngkhông trả lời, có lần DN này đã tới họp theo đề nghị của phía ngân hàngnhưng khi đến nơi, lại không có ai xuất hiện.

Sau nhiều lầnbày tỏ thiện chí thương lượng không được, DN này đã rao bán khoản nợ củangân hàng này trên một tờ báo lớn. Ngay sau khi thông báo bán nợ được tungra, tranh chấp giữa 2 bên được đẩy lên đỉnh điểm, hai bên phát công văn đikhắp nơi, tổ chức họp báo, đưa ra thông tin bảo vệ bản thân và công kíchphía bên kia. Cuối cùng, "giải pháp kỹ thuật" của DN nói trên đã đạt đượchiệu quả khi phía ngân hàng chấp nhận thanh toán, khoản tiền đầu tiên đãchảy về tài khoản của DN.

Một trường hợpkhác, ngân hàng đã phát hành bảo lãnh thanh toán cho một thương vụ giữa 2công ty là CTCP Thép hình Miền Bắc và CTCP Đầu tư Văn Phú Building. Sau khibên mua không thanh toán, Công ty Thép hình đã yêu cầu phía ngân hàng thựchiện nghĩa vụ bảo lãnh nhưng ngân hàng không thực hiện. Phía Công ty Théphình đã có công văn gửi Ban giám đốc nêu rõ căn cứ pháp lý và yêu cầu giảiquyết. Khi không có phản hồi, công ty này lại tiếp tục gửi công văn tới BanKiểm soát, HĐQT của ngân hàng, yêu cầu kiểm tra hoạt động của Ban điều hànhvà giải quyết vụ việc, nếu không sẽ kiến nghị Hiệp hội Ngân hàng, Hội Tiêuchuẩn và bảo vệ người tiêu dùng, các tổ chức khác nhờ can thiệp. Đến lúcnày, phía ngân hàng đã chấp nhận trả tiền và đến nay, sau 7 tháng kể từ ngàyphát đơn yêu cầu thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh, bên mua đã nhận được toàn bộsố tiền.

Theo một thẩmphán của TAND TP. Hà Nội, không ít trường hợp khi không đòi được nợ, chủ nợđã chọn cách nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản đối với con nợ. Nếu đơn yêucầu mở thủ tục phá sản được nộp đến tòa án, các đối tác khác có thể sẽ thuhồi nợ trước hạn do lo ngại DN phá sản và ngừng quan hệ kinh doanh. Lúc này,khi đối mặt nguy cơ bị yêu cầu mở thủ tục phá sản, DN con nợ có thể sẽ chấpnhận thương lượng, hòa giải. Theo Luật sư Trần Minh Hải, Luật Phá sản quyđịnh, khi DN không có khả năng thanh toán nợ đến hạn khi chủ nợ yêu cầu thìchủ nợ có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản. Đây là quyền đã đượcluật pháp quy định và DN hoàn toàn có quyền vận dụng để bảo vệ quyền lợi củabản thân.

Luật sư Hải cũngcho rằng, các chủ nợ chỉ nên áp dụng giải pháp khởi kiện khi mọi giải phápkhác không thu được kết quả như mong muốn. Tuy nhiên, Luật sư Hải cảnh báo,các đương sự nên cẩn thận khi áp dụng các giải pháp "mềm" trong giải quyếttranh chấp kinh tế, phải đảm bảo hành vi của bản thân trong giới hạn luậtpháp và đạo đức cho phép, tránh trở thành thủ đoạn.

Còn theo Luật sưTrương Đình Tùng, khi có tranh chấp, cần phải xem xét gốc rễ phát sinh tranhchấp, vì sao đối tác không tiếp tục thực hiện đến cùng cam kết, vi phạm đóthuộc phạm vi điều chỉnh của pháp luật dân sự hay hình sự? Nếu là tranh chấpdân sự, có thể lựa chọn giải pháp thương lượng hoặc khởi kiện ra Tòa án, nếulà hình sự, vẫn có thể thương lượng, tất nhiên sự nhượng bộ sẽ khác, hoặcđưa ra cơ quan công an. Trong rất nhiều biện pháp giải quyết tranh chấp, cácbên nên cân nhắc biện pháp thương lượng, hòa giải, bởi việc khởi kiện ra tòaán dân sự hay tố giác tội phạm đều tốn những phi phí nhất định.