“Soi” trực tiếp vào trách nhiệm CEO

Do thua lỗ quá nhiều mà tâmtrạng nhà đầu tư đã ít nhiều bất mãn, vì vậy, ngòi nổ từ cổ đông có thể đượcchâm lên bất cứ lúc nào.

Đến thời điểm này, tuy chưa có thống kê chínhthức nhưng theo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, có khoảng 60% công ty niêm yết(DNNY) sụt giảm lợi nhuận. Điều này cho thấy, thắc mắc liên quan đến hiệuquả kinh doanh, đến chênh lệch giữa kế hoạch đặt ra và thực tế đạt được sẽlà nội dung nóng bỏng của ĐHCĐ năm 2012.

Hiện, các ngành như xây dựng, bất động sản,chứng khoán, vận tải biển, nhiệt điện, thủy điện đang có mức sụt giảm nặngnề nhất. Vì thế, độ “nóng” của mùa ĐHCĐ được dự báo sẽ tập trung trong cácnhóm ngành kể trên.

Có thể khi trả lời chất vấn từ cổ đông, các DNsẽ viện dẫn những lý do từ khó khăn chung như lãi vay quá cao, tiêu thụchậm, giá vốn tăng mạnh… Tuy nhiên, theo quan sát của ông Phạm Thứ Triệu,chuyên gia độc lập, nhà đầu tư đã không muốn nghe những điệp khúc đổ thừaquen thuộc đó nữa. Cái họ muốn biết là những nguyên nhân cụ thể khiến DNkhông thể hoàn thành được kế hoạch đặt ra.
 

Ví dụ, Kinh Đô (KDC) cần giải thích chi tiết hơnnguyên do lãi vay, trích lập dự phòng và chi phí quản lý lại có thể ăn mònvào lợi nhuận, dẫn đến lợi nhuận của công ty mẹ cả năm bị thua lỗ. Hay CTCKSBS (SBS) sẽ phải giải trình rõ ràng với cổ đông về khoản lỗ kỷ lục, 610 tỷđồng.

Do thua lỗ quá nhiều mà tâm trạng nhà đầu tư đãít nhiều bất mãn. Đó là lý do vì sao một chuyên gia đã khuyến nghị, nếu cònmuốn được cổ đông ủng hộ, DN cần phải minh bạch và sòng phẳng trước cổ đông.Đã qua rồi cái thời DN nói sao, cổ đông nghe vậy. Trình độ cổ đông giờ đãđược nâng lên. Vì thế, nếu chất lượng trả lời chất vấn không được nâng lên,căng thẳng tại ĐHCĐ sẽ xảy ra.

Ngay cả khi DN thẳng thắn công khai thông tin,độ nóng của ĐHCĐ năm nay dự báo không giảm. Bởi lẽ, tình hình kinh doanh sasút của DN sẽ ảnh hưởng lớn đến quyền lợi cổ đông. Nếu DN tính chuyện khôngtrả cổ tức hoặc trả ở mức quá thấp so với các năm, ngòi nổ từ cổ đông có thểđược châm lên bất cứ lúc nào.

Soi vào hiệuquả đầu tư

Trong vài năm gần đây, nhiều DNNY tìm mọi cáchtăng vốn cổ phần liên tục trong khi chưa thực sự có dự án đầu tư hiệu quả.Điều này dẫn đến việc vốn cổ phần ngày càng tăng, nhưng tỷ lệ ROE và EPSngày càng giảm. Theo các chuyên gia, những DN có tỉ lệ tăng vốn nhanh nhưngROE, EPS giảm có thể sẽ đối mặt với những chất vấn về hiệu quả đầu tư, tiếnđộ dự án, về hiệu quả sử dụng vốn.

Thực tế, trong năm 2010 và 2011, nhiều DN đãphát hành thêm cổ phiếu cho những mục đích rất hứa hẹn. Tuy nhiên, khi đốichiếu với thực tế, có không ít kế hoạch chỉ là bánh vẽ. Có thể kể ra cáctrường hợp như ở CTCP Xây dựng hạ tầng Sông Đà (SDH), CTCP Tập đoàn Đầu tưThăng Long (TIG)...

Các DN sẽ phải có giải trình hợp lý nhất. Tuynhiên, mức độ không hài lòng và cả phản bác là điều khó tránh khỏi khi rànhrành DN đã không thực hiện theo đúng điều đã cam kết trước cổ đông,

Vai trò của banđiều hành

Soi vào quản trị DN được dự báo là chủ đề nóngbỏng của mùa ĐHCĐ năm nay. Lý do, chỉ tính riêng sàn TP. HCM, đã có 60% DNNYvi phạm công bố thông tin. Cùng với đó, một loạt sự kiện tiêu cực xảy ra ởCTCP Dược phẩm Viễn Đông (DVD), CTCP Vitaly (VTA), CTCP Nhựa Tân Hóa (VKP),CTCP Xây dựng công nghiệp Descon (DCC)… khiến cổ đông không thể tin tưởnghoàn toàn vào bộ máy lãnh đạo DN.

Thực tế, điểm quản trị DN mà IFC chấm cho 100DNNY có vốn hóa lớn nhất thị trường cũng chỉ dưới ngưỡng trung bình. Trongđó, tính minh bạch về thông tin, trách nhiệm của lãnh đạo khi để xảy ra saiphạm, phản ứng của lãnh đạo trước điều kiện thị trường, khả năng chèo láicủa lãnh đạo DN trước khó khăn... là những điều cần xem lại.

Cổ đông sẽ dò xét khả năng tự kiểm điểm, tự điềuchỉnh, hướng khắc phục từ lãnh đạo DN. Ngoài ra, những vẫn đề liên quan đếnhoạt động DN như ở lại hay rời sàn, chuyển đổi ngành nghề kinh doanh, kếhoạch mua bán sáp nhập được dự báo sẽ là những chủ đề quan trọng trong mùaĐHCĐ năm nay.

Dù biết rằng cổ đông lớn vẫn có vai trò chi phốivà chưa hẳn tiếng nói của mọi cổ đông đều được lắng nghe. Tuy nhiên, tranhluận và phản ứng của cổ đông tại ĐHCĐ có thể sẽ gợi mở nhiều điều và làmxoay chuyển tình thế. Đặc biệt, ở những DN có tính đại chúng cao, cổ đôngnhỏ đã biết, khi, cần thiết họ có thể hợp sức tạo sức ép lên ban lãnh đạocông ty. Các chuyên gia nhận định, đây sẽ là cao trào của sức nóng mùa ĐHCĐnăm nay.

Theo ĐTCK