Vụ Shiseido: Bài học thiếu chặt chẽ

Contôi, tôi không muốn bán!

Bà đã bắtđầu duyên nợ với Shiseido trong tình huống nào?

- Bà Lê Hoài Anh:Chúng tôi đã gặp nhau tại một hội chợ về mỹ phẩm tại Giảng Võ, Hà Nội vào năm1996. Lúc đó, tôi cũng đang kinh doanh, phân phối một số mặt hàng mỹ phẩm nhậpkhẩu nhưng so với Shiseido thì không bằng. Hai bên đã gặp gỡ, thương lượng vàvào đầu năm 1997 họ đã chọn Thủy Lộc trong số 20 đối tác để làm nhà nhập khẩu,phân phối độc quyền sản phẩm Shiseido tại Việt Nam.

Trải qua rất nhiều thăng trầm,chúng tôi đã xây dựng được một hệ thống phân phối gồm 68 cửa hàng trên toànquốc. Cho đến trước thời điểm xảy ra sự cố, sản phẩm Shiseido giữ vị trí hàngđầu ở thị trường mỹ phẩm cao cấp tại Việt Nam.

Doanh thulúc đó là bao nhiêu?

- Năm 2008, doanh thu bán sảnphẩm Shiseido đạt khoảng 14-15 triệu đô la Mỹ.

Đang ởđỉnh cao như vậy, cớ sự gì hai bên lại nói lời chia tay?

- Thực ra thì không phải chia taymà câu chuyện này diễn ra trong bối cảnh sau khi Việt Nam tham gia WTO và mở cửacho nhà phân phối nước ngoài. Họ được quyền bán sỉ và mở một cửa hàng bán lẻ.Chính điều này cùng với lý do có lẽ Shiseido cho rằng doanh thu và thị trường ởViệt Nam đã đủ lớn nên vào khoảng quí 3-2008 họ đặt vấn đề mua lại quyền nhậpkhẩu, phân phối, bán sỉ của chúng tôi, đồng thời mua lại cổ phần của Thủy Lộctrong các cửa hàng bán lẻ.

Bà đã đónnhận việc Shiseido đặt vấn đề muốn mua với mình ra sao?

- Thực ra, tôi không bao giờ muốnbán cả. Hệ thống bán lẻ này là đứa con của tôi trong hơn 10 năm qua. Hơn nữa,thương hiệu Shiseido có được như ngày hôm nay tại Việt Nam là do Thủy Lộc gầydựng. Nhưng sản phẩm Shiseido đâu phải do tôi sản xuất. Thế nên, họ dồn ép buộctôi phải bán bằng cách hợp đồng hết thời hạn thì họ không gia hạn nữa và ngừngluôn việc cung cấp hàng. Trong suốt hai năm, 68 cửa hàng đã không được cung cấphàng thì làm sao có thể tồn tại?

Bài họcxương máu

Có ý kiếncho rằng khi ký hợp đồng bán bà đã bỏ rơi các nhà đầu tư hoặc những người gópvốn trong hệ thống cửa hàng và đây là lý do dẫn đến tranh chấp phức tạp như ngàyhôm nay?

- Nếu mà bỏ rơi thì tôi đã khôngđồng hành cùng với các đối tác của tôi cho đến tận bây giờ. Ngay trong quá trìnhthương lượng bán, vấn đề quyền lợi của các đối tác đã được chúng tôi hết sức lưuý. Chính vì vậy, trong hợp đồng đã ký kết có điều khoản Shiseido cam kết sẽ tiếptục hợp tác với những đối tác của chúng tôi. Rằng quyền lợi của họ vẫn được đảmbảo như cũ và tới lúc Nhà nước Việt Nam cho phép Shisheido được tự mở cửa hàngriêng thì Shiseido phải đàm phán mua lại cổ phần hoặc tiếp tục hợp tác với cácđối tác trên.

Khi đưara điều khoản này hợp đồng có quy định chế tài nếu phía SCV vi phạm cam kết?

- Không có quy định chế tài vềtrường hợp ấy trong hợp đồng. Vấn đề đó đã không được đặt ra bởi tôi tin vào uytín của SCV.

Vậy, theobà, nguồn cơn của những tranh chấp này là từ đâu?

- Đến giờ này tôi không thể cócách hiểu nào khác ngoài lý do SCV muốn thâu tóm luôn hệ thống bán lẻ. Họ làmcho các cửa hàng này thua lỗ, chán nản và buộc phải rút lui.

Liệu SCVcó cần thiết phải phá vỡ một hệ thống phân phối đã xây dựng hơn 10 năm để mày mòlàm lại từ đầu?

- Thực ra, SCV đã tranh thủ mởđược 11 cửa hàng và những cửa hàng này cạnh tranh trực tiếp với các cửa hàng cũcủa chúng tôi. Tôi không hiểu bằng cách nào SCV lại được mở những cửa hàng nhưvậy, có giấy phép cho mở một cơ sở bán lẻ thôi nhưng lại tập trung tới bốn, nămcửa hàng. Điều này rõ ràng là trái quy định và hiện chúng tôi đang khiếu nại lêncác cơ quan quản lý.

Cuộc hônnhân đã tan vỡ. Bà rút ra được điều gì từ sự đổ vỡ này?

- Tôi và các đối tác của tôi đãquá chủ quan. Đây quả là một bài học xương máu. Khi mới bàn giao cho SCV chúngtôi rất thiện chí hợp tác, để cho họ quản lý, điều hành cửa hàng một cách rấtthoải mái. Cho đến khi, ba tháng, rồi sáu tháng, SCV không báo cáo kết quả kinhdoanh, các cửa hàng từ chỗ đang có lãi đột nhiên doanh thu sụt giảm, lỗ lã thìlúc ấy chúng tôi mới té ngửa.

Theo TBKTSG