10 dự đoán về kinh tế toàn cầu năm 2010

Nhà kinh tế trưởng NarimanBehravesh và các chuyên gia tại Hãng dự báo và phân tích tài chính-kinh tế IHSGlobal Insight dựa vào các mô hình kinh tế đặc thù được phát triển trong hơn 45năm qua, đã đưa ra “10 dự báo kinh tế cho năm 2010” như sau:

Phục hồi kinh tế Mỹ sẽ bắt đầuchậm lại

Trong năm 2010I, HS GlobalInsight dự đoán tăng trưởng kinh tế của Mỹ sẽ ở mức 2-2,5%. Trong khi chi tiêucho nhà ở và trang thiết bị dự kiến đạt mức tăng khá, thì với chi tiêu tiêu dùngchỉ tăng 1,8%, GDP của Mỹ khó thể đạt tốc độ tăng trưởng cao hơn.

Một trong những nhân tố lớn ảnhhưởng xấu đến chi tiêu của các hộ gia đình sẽ là tỷ lệ thất nghiệp, có thể tăngtới khoảng 10,5% trong quý I/2010.

Châu Âu và Nhật Bản sẽ phụchồi chậm hơn Mỹ

Châu Âu và Nhật Bản đã trải quacuộc suy thoái sâu hơn Mỹ và có thể chứng kiến đà phục hồi yếu hơn. Các nền kinhtế khu vực sử dụng đồng tiền chung châu Âu (euro) và Anh dự kiến tăng trưởngtương ứng là 0,9% và 0,8% trong năm 2010.

Một số nền kinh tế Tây Âu nhưIceland, Ireland và Tây Ban Nha, sẽ tiếp tục giảm trong năm tới, do ảnh hưởngcủa khủng hoảng tài chính, cũng như các cơn dư chấn sau sự sụp đổ thị trường nhàở. Trong khi đó, kinh tế Nhật Bản sẽ vận hành tốt hơn, nhưng với mức tăng nhẹ1,4%.

Hầu hết các thị trường đangnổi sẽ phục hồi nhanh

Tăng trưởng GDP tại tất cả cáckhu vực đang nổi sẽ phục hồi vào năm 2010 và (có thể trừ “khu vực châu Âu” đangnổi) sẽ khởi sắc nhanh hơn so với Mỹ, châu Âu và Nhật Bản.

Châu Á (ngoại trừ Nhật Bản) đượcdự báo sẽ đạt mức tăng GDP 7,1% trong năm 2010, trong khi Mỹ Latinh, Trung Đôngvà châu Phi sẽ chứng kiến mức tăng 3-4%.

Khu vực chậm nhất sẽ là vùng“châu Âu đang nổi”, chỉ với mức tăng 1,7%.

Lãi suất tại Nhóm G8 vẫn rấtthấp

Trong khi một số ngân hàng trungương, nhất là ở Australia, Israel và Na Uy, đã bắt đầu tăng lãi suất, Cục Dự trữliên bang Mỹ (FED), Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), Ngân hàng Trung ương Anh(BoE) và Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) vẫn chưa thể có hành động tương tựcho tới quý III/2010.

Tuy vậy, một vài ngân hàng trungương ở châu Á, đặc biệt là Ngân hàng Dự trữ ấn Độ và Ngân hàng Nhân dân TrungQuốc, có thể đưa ra quyết sách này sớm hơn, cụ thể là vào quý I hoặc II/2010.

Chính sách kích thích tàichính sẽ bắt đầu được nới lỏng

Các gói kích thích kinh tế khổnglồ của một số nước, đặc biệt là Mỹ và Trung Quốc, đã giúp làm dịu tác động tiêucực của cuộc khủng hoảng tài chính cách đây một năm.

Mặc dù vậy, với cuộc khủng hoảnghiện đã đi qua, hầu hết các quốc gia không có kế hoạch đưa ra thêm các biện phápkích thích, trong khi một vài nền kinh tế dự kiến thắt chặt tài chính.

Ngay tại Mỹ, nơi gói kích thíchkinh tế thứ hai đang được bàn bạc, Chính phủ vẫn không chi thêm cho bất kỳchương trình nào, ngoài nỗ lực nhằm làm dịu những hiệu ứng xấu của tình trạngthất nghiệp leo thang.

Giá hàng hóa sẽ giảm

Quy mô tăng gần đây của giá hànghoá khó có thể được đánh giá đúng mức, do đà phục hồi chậm. Một phần sự gia tăngnày được cho là do hoạt động của giới đầu tư.

IHS Global Insight và IHS CERA dựđoán giá dầu và các mặt hàng khác sẽ đi xuống trong những tháng tới.

Đặc biệt, giá dầu dự kiến sẽ giảmtừ các mức hiện nay (khoảng 75-80 USD/thùng) xuống khoảng 65 USD/thùng vào mùaXuân tới, trước khi tăng dần lên hơn 70 USD/thùng vào cuối năm 2010 nhờ kinh tếtoàn cầu lấy lại đà phục hồi.

Lạm phát sẽ không phải là vấnđề

Tại hầu hết các khu vực trên thếgiới, lạm phát sẽ không “đáng kể”. Tỷ lệ thất nghiệp ngày càng gia tăng làm giảmmạnh tiền lương và tình trạng dự thừa công suất quá lớn trên khắp thế giới cũngsẽ hạn chế khả năng tăng giá hàng hoá của các doanh nghiệp.

Sức ép lạm phát duy nhất sẽ xuấthiện ở những nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng nhanh (chủ yếu là ở châu Á) vànhững quốc gia ấn định tỷ giá đồng nội tệ thấp so với đồng USD (chủ yếu ở TrungĐông và châu Á.

Tình trạng mất cân đối toàncầu sẽ xấu đi

Suy thoái sâu của kinh tế Mỹ lànhân tố chủ chốt khiến nước này bị thâm hụt tài khoản vãng lai trên 700 tỷ USDnăm 2008 và gần 450 tỷ USD năm 2009.

Tuy vậy, IHS Global Insight dựbáo khoản thâm hụt này sẽ phình thêm khoảng 90 tỷ USD trong năm tới, một phần dokinh tế Mỹ sẽ tăng nhanh hơn hầu hết các nền kinh tế phát triển khác.

Song, tăng trưởng dựa vào xuấtkhẩu tại một số nền kinh tế lớn khác như Đức, Trung Quốc và phần còn lại củachâu á cũng là một nguyên nhân.

Đồng USD tiếp tục mất giá

Nhờ triển vọng kinh tế Mỹ sángsủa hơn đôi chút so với kinh tế châu Âu và Nhật Bản, nhu cầu về đồng USD sẽ cảithiện. Điều này có nghĩa là giá trị đồng tiền xanh của Mỹ có thể tăng trong vàitháng tới.

Tuy nhiên, do tiến bộ trong nỗlực giảm những mất cân đối toàn cầu chỉ là tạm thời, sức ép giảm giá của đồngUSD sẽ tiếp tục trong năm 2010.

Đà giảm này chắc chắn sẽ là sâunhất so với các đồng tiền của những thị trường đang nổi, do triển vọng tăngtrưởng mạnh hơn tại các nền kinh tế này.

Nguy cơ xuất hiện cuộc khủnghoảng kép là rất cao

Hiện có khoảng 20% nguy cơ xuấthiện một cuộc khủng hoảng kép, do nhiều nhân tố, trong đó có việc thắt chặt cácchính sách tài chính hoặc tiền tệ, sự giảm sút mạnh trong chi tiêu tiêu dùng dothất nghiệp leo thang, sự tăng mạnh của giá dầu trên các thị trường quốc tế,cũng như sự thất bại của một vài thể chế tài chính lớn.

Sự kết hợp giữa những nhân tố nàycó thể đẩy tăng trưởng toàn cầu vào khu vực tăng trưởng âm.

Theo Nguyễn Trường