Chi ngân sách: “Chính phủ không tùy tiện”

Sáng 28/5, tại phiên thảo luận về quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2008 củaQuốc hội, rất nhiều nội dung không nằm trong các báo cáo liên quan được nhấnmạnh. Bởi, nói như đại biểu Nguyễn Văn Pha thì “không thể phát biểu thật ngọnngành về hàng trăm hàng nghìn con số” vì “không được học hành bài bản về kinh tế".

Thế nhưng, một số “căn bệnh” của thu, chi ngân sách đã được khá nhiều đại biểumổ xẻ cùng không ít kiến nghị nhằm chữa trị căn cơ. Mà một trong những giải phápquan trọng là trước khi sửa Luật Ngân sách thì phải làm rõ trách nhiệm.

Đại biểu Nguyễn Minh Thuyết cho rằng có một số điều “đã chỉ ra từ những kỳ họptrước nhưng chưa khắc phục được bao nhiêu” chính là: thu chưa vững chắc; chi dàntrải; chi không hiệu quả; kỷ luật chi không nghiêm và "chi hoành tráng".

Theo ông, còn thêm một "bệnh" có từ lâu rồi mà bây giờ mới nghĩ được ra tên, đólà bệnh "thích dự án".

Ông Thuyết kể chuyện, cách đây 2 -3 năm báo có đăng một vụ một người lừa đảo giảlàm chuyên viên của Văn phòng Chính phủ đi đến một thành phố để giới thiệu dự án.Người này được đón tiếp rất linh đình, bố trí ở khách sạn 4 - 5 sao, cấp cả ôtôđể muốn đi đâu thì đi.

"Tôi đối chiếu với ngày, tháng anh này đến thành phố đóthì đúng là ngày tháng mà tôi đã đi tháp tùng một đồng chí ủy viên Trung ươngĐảng, chủ nhiệm ủy ban đang công tác ở đấy. Đồng chí ủy viên Trung ương Đảng thìcũng ở một nhà khách bình thường của thành phố thôi", ông cho biết.

"Có phải đây là bệnh thích dự án không, nếu bệnh này không chữa tích cực thìkhông thể nào khắc phục được tình trạng nợ nần chồng chất như hiện nay", đạibiểu Thuyết nói.

Trong khi đó, với kinh nghiệm một người nhiều năm giảng dạy môn tài chính côngvà nghiên cứu về thể chế tài chính của nhiều nước, đại biểu Trần Du Lịch khẳngđịnh: “Quốc hội không kiểm soát được ngân sách”.

Vì theo ông, luật ngân sách hiện nay không phân biệt rõ ngân sách quốc gia vàngân sách địa phương. Địa phương thì nghĩ rằng việc ngân sách coi như đã thỏathuận với Trung ương rồi, còn Quốc hội thì không nắm được.

Cũng theo phân tích của đại biểu Lịch thì hiện nay quy trình đang ngược. Kỳ họpnày Quốc hội sẽ xem xét sửa Nghị quyết 66, dự án nào 35.000 tỷ đồng và có 1/3ngân sách nhà nước thì Quốc hội quyết. “Ở các nước khác, nếu như dự án cần nhiềungân sách thì Chính phủ không cần Quốc hội bắt phải trình mà năn nỉ Quốc hộiphải xem, nếu Quốc hội không xem, không quyết tiền thì không bao giờ anh đầu tưđược hết”, đại biểu Lịch nói.

Đi vào con số cụ thể của báo cáo quyết toán, đại biểu Đặng Như Lợi nêu con sốvượt thu của năm 2008 là 31.000 tỷ đồng. Vậy khoản này chi theo chế độ nào, aiquyết định, có chuyện là chi trước rồi mới báo cáo Quốc hội về vấn đề này không? 

Bộ trưởng Vũ Văn Ninh cho biết “năm nào cũng có báo cáo sang Ủy ban Thường vụQuốc hội và  những khoản gì mà Ủy ban Thường vụ Quốc hội chấp thuận thì Chínhphủ mới được chi, không phải Chính phủ tùy tiện sử dụng”.

Liên quan đến ý kiến đại biểu về xây dựng dự toán chưa sát thực tế, chưa baoquát hết nguồn thu, Bộ trưởng “xin nhận khuyết điểm với Quốc hội”. Vì năm 2008 -2009 có biến động lớn quá cho nên  không dự báo được, nhất là giá dầu thô. 

Bộ trưởng Ninh cũng “thanh minh” là hôm qua có gửi đến đại biểu Quốc hội hai bảnbáo cáo giải trình ngân sách năm 2009 và quyết toán năm 2008, nhưng không hiểuvì sao mà không đến tay đại biểu Quốc hội. 

Sau phần giải trình của Bộ trưởng, đại biểu Phan Trung Lý vẫn cho rằng, chấpnhận toàn bộ số vượt thu và vượt chi của năm 2008 là “không hợp lý” vì khoảnvượt thu phải được bù vào vượt chi. 

Tuy nhiên, một số ý kiến khác lại cho rằng, “chắc chắn là phải bấm nút thông quathôi. Bởi vì tiền đã chi rồi”.

Tại báo cáo quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2008, Chính phủ đề nghị Quốc hộiphê chuẩn: tổng thu cân đối 548.529 tỷ đồng; tổng chi 590.714 tỷ đồng; bội chi67.677 tỷ đồng, bằng 4,58% GDP. Số liệu này được cơ quan thẩm tra, Ủy ban Tàichính - Ngân sách của Quốc hội hoàn toàn đồng tình.

Theo Nguyễn Lê
VnEconomy

TIN LIÊN QUAN