Bệnh mùa nóng: Chảy máu cam

Chảy máu cam (hay chảy máumũi) là căn bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ, ít gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưngrất dễ làm trẻ và người nhà lo lắng, sợ hãi.

Mỗi ngày, có hàng trăm cachảy máu cam ở trẻ được bố mẹ đưa đến bệnh viện, nhưng chỉ 6 đến 10% trongsố đó cần ở lại bệnh viện điều trị.

Trẻ em thường bị chảy máu camnhiều hơn người lớn do mạch máu mỏng và sát với niêm mạc mũi. Có rất nhiềunguyên nhân gây ra hiện tượng này, không ngoại trừ nguyên nhân bệnh lý.

Chảy máu cam (hay chảy máu mũi) là căn bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ

Nóng trong người

Mũi là nơi đưa lượng khí vàobên trong cơ thể. Do vậy, tất cả các nguyên nhân làm thay đổi hoặc tổnthương khoang mũi đều dẫn tới việc chảy máu cam ở trẻ.

Chấn thương ở mũi: dotai nạn hay do va đập mạnh, đánh nhau. Khi bị tác dụng lực vào mũi, sẽ làmvỡ các mạch máu trong hốc mũi gây chảy máu và nếu nặng có thể gây mất máuvới số lượng lớn, ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.

Nguyên nhân sinh lý thứ 2 rất thường gặp trong mùa hè, trẻ bị nóng trong người làm cho các mạchmáu, cấu trúc trong lỗ mũi bị vỡ, gây ngứa ngáy. Trẻ em thường có tật hayngoáy mũi vô tình làm vỡ mạch máu và chảy máu cam.

Có phải là bệnh lý?

Khi không có tác động gì màbé chảy máu cam thì phụ huynh cần kiểm tra xem trẻ có bệnh lý gì về máukhông, bằng cách cho bé kiểm tra các xét nghiệm huyết học.

Theo BS Duy Long (khoa Huyếthọc BV Nhi Đồng 1), có rất nhiều trường hợp (nhất là bé trai) hay bị chảymáu cam, khi đã bị thì rất lâu và khó cầm máu, khi đó có thể trẻ mắc bệnhhemophilie hoặc xuất huyết giảm tiểu cầu. Đây là hai  bệnh lý về huyết họctương đối thường gặp ở trẻ nhỏ. Cần phải được xét nghiệm để chẩn đoán chínhxác và điều trị theo phác đồ phù hợp.

Nguyên nhân bệnh lý thứ hailà tình trạng viêm mũi ở trẻ, hiện tượng này làm cho lớp chất nhầy bảo vệ bềmặt niêm mạc mũi bị thương tổn, vì thế các mạch máu nằm ngay dưới đó và niêmmạc mũi cũng bị trầy xước hoặc rách. Viêm mũi gây kích thích tạo ra các dịchrỉ viêm, gây đau, ngứa ngáy, khó chịu, làm trẻ càng cho tay vào mũi ngoáy,gây chảy máu.

Thêm một nguyên nhân rất nguyhiểm mà phụ huynh thường bỏ qua hoặc xem thường, đó là u xơ vòm mũi họng -một bệnh lý có thể gây tử vong và nhiều tai biến nghiêm trọng nếu không đượcđiều trị kịp thời. Bệnh u xơ vòm mũi họng chỉ xảy ra ở trẻ em, thường gặp ởtrẻ 6-15 tuổi, phần lớn là bé trai. Triệu chứng ban đầu là chảy máu cam, táiphát nhiều lần, số lượng máu chảy ngày càng nhiều.

Sau một thời gian, nếu khôngđược điều trị, khối u sẽ phát triển lớn và trẻ có thêm nhiều triệu chứngkhác như tắc mũi, ù tai. Trường hợp nặng, có thể dẫn đến tử vong. Điều màcác bác sĩ lo ngại nhất ở bệnh này là nguy cơ chảy máu ồ ạt khi đụng vàokhối u. Nếu can thiệp không khéo, máu từ khối u sẽ chảy dữ dội, khó cầm lạiđược. Không ít bệnh nhân đã tử vong trên bàn mổ hoặc trong giai đoạn thaygạc mũi sau phẫu thuật. Khối u càng lớn thì nguy cơ tử vong trong phẫu thuậtcủa bệnh nhân sẽ càng cao.

Nếu được phát hiện sớm khikhối u còn nhỏ, bác sĩ sẽ áp dụng phương pháp phẫu thuật nội soi để cắt bỏ umột cách dễ dàng. Nhưng khi khối u đã lớn, bác sĩ phải cắt xương mặt để tiếnvào hốc mũi loại bỏ khối u, điều này vừa gây nguy hiểm vừa ảnh hưởng đến vấnđề thẩm mỹ cho trẻ.

Vì vậy, khi thấy trẻ em (nhấtlà các bé trai) có triệu chứng chảy máu cam nhiều lần, lượng máu chảy ngàycàng lớn, cha mẹ nên đưa trẻ đến chuyên khoa tai mũi họng để khám và điềutrị ngay, tránh để khối u phát triển lớn.

Xử lý khi chảy máu cam

Khi bị chảy máu cam, trẻthường có tâm lý rất sợ hãi và hoảng loạn, vì vậy việc đầu tiên là giúp trẻquên đi nỗi sợ bằng cách kể một câu chuyện, hoặc xem tivi trong lúc chờ cầmmáu. Sau đó, cho bé cúi đầu ra phía trước, dùng khăn tay hoặc bông gòn đểbịt lỗ mũi ngăn không cho máu chảy ra. Giữ mũi của trẻ trong vòng 10 phút,nhớ để ý thời gian chính xác, đừng giữ lâu quá.

Tránh để cho bé ngửa đầu rađằng sau trong lúc đang chảy máu cam. Làm như vậy sẽ khiến cho máu chảyxuống phía sau hốc mũi vào bao tử và có thể gây khó chịu và ói mửa. Nếu sau20 phút, máu trong mũi của trẻ vẫn không ngừng chảy, cần phải đưa bé đến bácsĩ ngay, tránh để bé mất nhiều máu, xây xẩm.

Bố mẹ cần thường xuyên cắtmóng tay cho trẻ để tránh tổn thương mũi. Mùa nóng, cho bé ăn nhiều rau, hoaquả để tăng cường vitamin C, nhắc bé uống đủ nước để tránh bị nóng và khôniêm mạc.

Theo Phương Mai