Làm sao có ngày nghỉ vui khoẻ?

Không riêng gì dịp nghỉ lễ 2.9này, mà những ngày thường khác, nghỉ ngơi cũng cần thực hiện đúng cách để giúpcơ thể nạp lại kịp thời, đầy đủ năng lượng.

Có người sau những ngày nghỉ thấymình rất hưng phấn, sức khoẻ dồi dào nhưng cũng có người lại có cảm giác mệt mỏihơn, chán nản hơn dù đã hao tốn không ít tiền bạc, thời gian cho những hoạt độngnghỉ ngơi. Vì sao lại như vậy?

Những quan niệm sai lầm

Nghỉ ngơi là ngừng mọi hoạtđộng: như nằm một chỗ ngủ suốt ngày hay xem tivi, đọc sách báo... Cách này chỉđúng phần nào khi cơ thể có sự mệt mỏi quá lớn, còn với những người mệt ít hơn,nghỉ thụ động như thế không phục hồi được. Từ 0 – 3 giờ là khoảng thời gian giấcngủ đạt độ sâu tối đa, do vậy, dù có cố ngủ thêm thì giấc ngủ cũng sẽ không cóchất lượng như mong muốn.

Các hoạt động vui chơi nếu ở mức độ vừa phải có tác dụng thư giãn

Trái lại, ngủ quá nhiều dẫn đếnđồng hồ sinh học loạn nhịp, khiến cơ thể mệt mỏi hơn, sự sinh trưởng và pháttriển của các tế bào trong cơ thể, cũng như các tế bào thần kinh bị hạn chế, từđó làm giảm khả năng miễn dịch. Ngoài ra, nằm quá lâu cũng làm ảnh hưởng xấu đếnhệ tiêu hoá, giảm lượng máu lưu thông, khiến chân tay bị tụ huyết, gia tăng quátrình lão hoá.

Nghỉ ngơi là phải vui chơi hếtsức mình: các hoạt động vui chơi nếu ở mức độ vừa phải có tác dụng thư giãnnhưng nếu quá độ, cơ thể phải làm việc quá sức, rất có hại cho sức khoẻ, nhất lànhững trò chơi cảm giác mạnh: leo núi, tàu lượn siêu tốc, đu dây, lướt sóng… haycác hình thức thể thao có va chạm mạnh, có thi thố ăn thua sẽ làm tình trạngcăng thẳng trầm trọng thêm sau khi kết thúc.

Ngoài ra, những lựa chọn nghỉngơi kiểu như nhập bữa ăn sáng và bữa trưa làm một để có thời gian ngủ nướng;tận dụng rảnh rỗi làm việc nhà bù cho những ngày đi làm; kỳ vọng quá nhiều vàomột kỳ nghỉ sau thời gian làm việc mệt mỏi; không có kế hoạch sắp xếp hợp lýgiữa nghỉ ngơi, việc nhà, việc cơ quan hoặc cố gắng theo đuổi những kế hoạch vuichơi, du lịch quá khả năng về thời gian, sức khoẻ, điều kiện tài chính… cũngkhiến cơ thể gánh chịu những tác động không tốt, dễ đau dạ dày, béo phì và nhấtlà không đạt được mục đích nghỉ ngơi.

Để nghỉ ngơi hiệu quả

Đúng lúc, đúng nơi: đây là yêucầu hàng đầu của chế độ nghỉ ngơi, nghỉ sớm hoặc chậm quá đều không có lợi chosức khoẻ. Thời gian nghỉ nhiều hay ngắn cần dựa vào mức độ mỏi mệt. Ngủ sớm, dậysớm, tập thể dục thể thao đều đặn, người sẽ thoải mái dễ chịu.

Ngủ muộn quá 12 giờ đêm và thứcdậy muộn sẽ làm cho người mệt mỏi và có cảm giác ngủ không đẫy giấc. Nghỉ ngơi ởnơi thoáng mát, sạch sẽ, yên tĩnh. Đi ngủ vào khoảng 22 giờ 30, và tốt nhất phảingủ cho say từ 0 giờ đến 3 giờ.

Đúng cách, đúng sở thích: tuỳsức khoẻ, sở thích và điều kiện riêng mà chọn cách nghỉ ngơi thụ động (ngồi nghỉhoặc nằm nghỉ. Cách này làm hồi phục sức khỏe mà không gây hưng phấn cho giờ laođộng sau, không thích hợp với người lao động trí óc) hay nghỉ ngơi tích cực(thay đổi hoạt động của cơ thể sang trạng thái khác như chuyển từ lao động tríóc sang lao động chân tay hoặc những việc nhẹ nhàng, dễ chịu, đem lại niềm vuinhư: làm vườn, câu cá, hoạt động văn nghệ, thể dục thể thao...

Cách này có tác dụng phục hồisức khoẻ rất lớn, phù hợp cho những người lao động trí óc, những người làm việctĩnh tại nhiều). Bên cạnh nghỉ ngơi, cũng cần đảm bảo chế độ ăn uống đầy đủ dinhdưỡng. Cố gắng giải phóng suy nghĩ khỏi những vấn đề công việc ở cơ quan vànhững công việc sẽ phải thực hiện sau kỳ nghỉ.

Đúng sức: vận động trong chế độnghỉ ngơi là điều nên làm, ngay cả ở nhà thì cũng nên kiếm hoạt động nào đó vừasức thực hiện, như đi bộ chẳng hạn. Cần tuyệt đối tránh những kiểu sinh hoạt độtngột, trái với nhịp sinh học cơ thể. Số ngày nghỉ nếu quá ngắn (1 – 2 ngày)không có lợi cho đi nghỉ ở nơi xa vì cơ thể chưa kịp thích ứng với môi trườngmới thì đã phải lên đường trở về.

Theo ThS.BS Phan ThịNgọc Vân
SGTT