Sơ cứu bệnh nhân

Điểm dễ nhận thấy nhất làđa số các ông bố, bà mẹ thường rất hốt hoảng khi đến bệnh viện với đứacon bị ngộ độc do uống nhầm thuốc, chất tẩy rửa, sản phẩm để diệt côntrùng... hoặc bị vết thương.

Chính vì sự hốt hoảng vàphần đông thiếu kinh nghiệm lẫn kiến thức nên các ông bố, bà mẹ thườngít khi thực hiện đúng những thao tác sơ cứu ban đầu lúc còn ở nhà. Nhữngthao tác này không quá khó làm nhưng rất có tác dụng cho việc điều trịvề sau.

Sơ cứu vết thương chảy máu. Ảnh: Xuân Thảo

Khi trẻ ngộ độc

Cùng với việc tìm kiếm sựtrợ giúp của nhân viên y tế càng nhanh càng tốt thì việc cần làm đầutiên là bạn hãy giữ các loại thuốc hoặc bình chứa đã gây cho trẻ ngộđộc. Hãy xem kỹ bao bì của chúng có ghi thông tin gì về việc lưu ý để cóthể làm ngừng ảnh hưởng của chất độc; lưu giữ tất cả những gì trẻ nônhoặc khạc ra vì thầy thuốc rất cần để có thể kiểm tra, xác định thủ phạmgây ngộ độc.

Trước đây, đã có nhữnglời khuyên nên ép nạn nhân ngộ độc làm bụng trống đi bằng cách dùng mộtchất lỏng - là thuốc - gây nôn ói. Nhưng hiện nay, Hiệp hội Nhi khoa HoaKỳ cho rằng một số ngộ độc có thể gây thêm thương tổn khi nó đi ngượctrở ra qua đường miệng nên khuyên không nên dùng chất lỏng để gây nônói.

Cách tống dị vật rangoài

Nhiều người đã biết làmthế nào để thực hiện một lực đẩy bụng (thủ thuật Heimlich) để cứu sốngmột người bị dị vật do có gì đó kẹt nơi cổ họng. Các chuyên gia của HộiChữ thập đỏ Hoa Kỳ khuyên rằng nên đấm 5 cái vào lưng nạn nhân, giữa 2xương bả vai để nhờ lực đẩy từ phía sau làm cho dị vật rơi ra. Nếu đườngthở vẫn còn bị nghẽn, hãy đẩy mạnh dọc theo bụng (giữa ngực và xươngchậu) nạn nhân 5 cái.

Bạn có thể làm thủ thuậttrên bằng cách đứng hay ngồi sau lưng nạn nhân. Quàng 2 cánh tay của bạnxung quanh thắt lưng nạn nhân. Nắm một bàn tay lại và để lên phần trêncủa dạ dày, dưới xương sườn, đặt tay còn lại lên tay kia rồi đẩy mạnhhướng vào trong và lên trên. Lặp lại lực đẩy bụng này cho đến khi dị vậtđược tống ra ngoài qua đường miệng.

Ngay cả người lớn, khi bịhóc dị vật, vẫn có thể tự giúp bản thân bằng cách đặt một tay nắm lạivào giữa trên bụng, ngay trên thắt lưng, tay còn lại giữ tay này. Tìmmột mặt phẳng cứng, giống như cái ghế tựa, ngã người vào đó rồi ấn taynắm vào trong và hướng lên trên.

Xử trí vết thương

Vi khuẩn có thể xâm nhậpcơ thể qua những vết cắt, thậm chí là rất nhỏ, qua da. Vì thế, không nênbỏ sót vết thương nào, dù nhỏ. Trước hết phải rửa sạch vết thương bằngnước và xà phòng, sau đó băng lại.

Nếu vết thương chảy máunghiêm trọng, nếu ở chân, việc đầu tiên là đặt nạn nhân nằm xuống vànâng chân lên. Rửa sạch đất cát và ấn lên vết thương một miếng vải sạchhoặc một mẩu quần áo sạch.

Nếu không tìm thấy bất kỳthứ nào sạch thì hãy dùng tay ấn vào vết thương cho tới khi máu ngừngchảy ra hoặc có sự giúp đỡ của nhân viên y tế. Không thay miếng vải nếumáu thấm qua nó mà  hãy lấy thêm miếng vải khác đặt chồng lên và tiếptục ấn vào. Nếu máu không ngừng chảy khi ấn trực tiếp, hãy ấn lên độngmạch dẫn máu đến vết thương.

Với vết thương có vẻ bịnhiễm trùng, hãy để cho nạn nhân nghỉ ngơi. Hoạt động thể lực có thể làmlan rộng nhiễm trùng. Xử lý vết thương với dung dịch nước và muối chođến khi có sự giúp đỡ của nhân viên y tế. Pha 9,5 ml muối cho mỗi lítnước đun sôi. Thấm miếng vải sạch vào đó, để nguội bớt (để không làmphỏng da), rồi đặt lên vết thương.