Trà xanh và EGCG: Bổ dưỡng đến đâu?

Nhờ có EGCG mà trà xanh được coi là chất chống oxy hóa hữu hiệu nhất hiện nay

Chất chống oxy hóa

EGCG là viết tắt của epigallocatechin gallate, thực chất là chất chống oxy hóa (antioxydants) có trong trà xanh. Nhờ có EGCG mà trà xanh được coi là chất chống oxy hóa hữu hiệu nhất hiện nay. Theo đánh giá của các nhà nghiên cứu, khả năng chống oxy hóa của hoạt chất EGCG trong trà xanh cao gấp 100 lần so với vitamin C, gấp 25 lần so với vitamin E.

Trước kia, các nhà nghiên cứu không đánh giá cao EGCG, thậm chí còn cho rằng nó làm giảm vị ngon của trà. Sau này, với sự nghiên cứu của các nhà khoa học Nhật Bản về vai trò của trà xanh với sức khỏe, người ta mới khẳng định lại công dụng của hoạt chất này. Các nhà khoa học cho rằng, EGCG có khả năng diệt trừ các virus, vi khuẩn, ngăn chặn sự phát triển của tế bảo ung thư, ngăn ngừa các bệnh tim mạch như: đau tim, đột quỵ, tai biến mạch máu não và angina pectoris (đau ở lồng ngực có khi sự đau lan ra ở cánh tay trái, nguyên nhân do co thắt động mạch của cơ tâm) và làm giảm lượng đường trong máu của những bệnh nhân đái tháo đường.

Thêm nữa, EGCG còn ngăn ngừa các cục máu đông làm tắc nghẽn mạch máu, như tác dụng của thuốc aspirin với liều lượng nhỏ, mà không có phản ứng phụ.

Một nghiên cứu khác năm 1998 khẳng định, chất epigallocatechin gallate (EGCG) có công dụng trong việc ngăn chặn sự oxy hóa làm hư hại ADN, bảo vệ và ngăn chặn sự oxy hóa các hồng huyết cầu. Chất EGCG không chỉ ức chế và ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư mà còn ngăn chặn các chất dinh dưỡng đến và nuôi dưỡng các tế bảo ung thư đã hình thành. Nó cũng chống lại chất tạo thành ung thư do carcinogenesis gây nên. Các nhà nghiên cứu còn khẳng định, chất EGCG rất tốt cho da, cho dạ dày, phổi, tốt cho tiền liệt tuyến của nam giới...

Những khả năng của EGCG

Các nhà nghiên cứu của nhiều nước như Mỹ, Thụy Điển, Nhật Bản, Hàn Quốc... đều khẳng định khả năng giảm nguy cơ ung thư và ngăn chặn sự phát triển của những tế bào ung thư của trà xanh. Những nghiên cứu trên chuột cho thấy EGCG ức chế gene N-methyl-N-nitro-N-nitrosoguanidine (MNNG) làm giảm đi sự hình thành tế bào ung thư dạ dày, ngăn cản sự bành trướng của N-nitrosodiethylamine làm phát triển những khối u trong phổi và chất N-nitrosomethylbenzamine (NMBzA) làm giảm sự phát triển của khối u thực quản (esophageal)... Một nghiên cứu về lượng trà xanh tiêu thụ mỗi ngày trên bệnh nhân ung thư năm 1997 cho thấy những bệnh nhân ung thư uống nhiều trà xanh có thể kéo dài được thời gian sống hơn những người còn lại. Và phụ nữ đáp ứng tốt hơn với EGCG.

Người ta cũng nhận thấy rằng chất EGCG trong trà xanh làm ngăn cản sự hợp thành chất 8-hydroxydeoxyguanosine (8-OhdG), chất benzo (a) pyrene (BaP) và N-Nitrosodimethyllamine (NDMA) là những chất oxy hóa của chuỗi ADN ở chuột. Những nghiên cứu sâu hơn cho thấy chính EGCG ngăn chặn những hoạt động oxy hóa làm tổn thương ADN và ngăn chặn những đột biến trên chuỗi ADN. Thí nghiệm này đã được các nhà nghiên cứu thử nghiệm nhiều lần đều cho thấy kết quả như nhau. Những con chuột bị thương tổn ở ADN sau khi uống trà đều có sự phục hồi tốt sau 4 giờ và 24 giờ. Tuy nhiên, lượng EGCG có nhiều trong trà xanh hơn trà đen nên những con chuột uống trà xanh có thời gian phục hồi nhanh hơn những chú chuột được uống trà đen hay trà Ô long.

Trà xanh còn có khả năng làm giảm lượng cholesterol xấu nên làm giảm đi 40 - 50% những rủi ro của chứng suy thoái tim mạch

Thêm nữa, trà xanh còn có khả năng làm giảm lượng cholesterol xấu nên làm giảm đi 40 - 50% những rủi ro của chứng suy thoái tim mạch (cardiovascular disease). Các nhà khoa học Nhật Bản cũng cho biết, nếu mỗi ngày người Nhật đều uống trà xanh thì tỷ lệ tử vong vì bệnh tim mạch giảm đi một cách rõ rệt. Đây là kết quả cả một cuộc nghiên cứu kéo dài 9 năm trên những bệnh nhân tim mạch ở Nhật. Đặc biệt ở phụ nữ, những người uống hơn 10 ly trà xanh mỗi ngày sẽ giảm được 20% nguy cơ tử vong vì bệnh tim mạch. Uống hơn 4 ly trà xanh mỗi ngày sẽ giảm được 2/3 nguy cơ đột quỵ. Nghiên cứu của Deaconess medical Center ở Boston (Mỹ) cho thấy tỉ lệ người mắc bệnh tim mạch sống thọ hơn tăng lên 44% cho những người uống trên 4 ly trà mỗi ngày, còn nếu uống ít hơn, thì tỉ lệ chỉ đạt tối đa là 28%.

Với những bệnh nhân đái tháo đường, EGCG cũng có những tác dụng không nhỏ. Hoạt chất này tác dụng lên tuyến tụy để điều chỉnh khả năng tiết insulin. Hơn thế nữa, những bệnh nhân đái tháo đường còn có thể làm giảm và ổn định lượng đường trong máu với EGCG. Đây là kết quả nghiên cứu của TS Minowada của Đại học Tokyo (Nhật Bản). Những nghiên cứu tại Mỹ còn cho thấy EGCG làm ức chế và ngăn chặn tận gốc nồng độ hormone I (IGF-I) phát triển mạnh gây nên ung thư tiền liệt tuyến, đồng thời ngăn chặn các chất dinh dưỡng đến để nuôi tế bào ung thư. Nghiên cứu tại Đại học Kobe (Nhật Bản) cho rằng EGCG có thể làm giảm tỉ lệ người mắc ung thư tiền liệt tuyến một cách hữu hiệu.

Hơn thế nữa, 4 - 5 ly trà xanh mỗi ngày sẽ làm cho hơi thở thơm tho hơn (khoảng 30%). Đó là nhờ khả năng tiêu diệt vi khuẩn của EGCG. Hoạt chất này sẽ quét sạch các loại vi khuẩn trong khoang miệng, trong các kẽ răng nên nguy cơ sâu răng cũng được loại trừ. Cũng hính nhờ khả năng tiêu diệt các gốc tự do của EGCG mà những bệnh nhân có nguy cơ mắc chứng Alzheimer giảm xuống. Hoạt chất này còn làm tăng khả năng của những chất dẫn truyền thần kinh để con người có được trí nhớ tốt và lâu hơn.

Bao nhiêu là đủ?

Hoạt chất EGCG trong trà xanh có công dụng như vậy nhưng cơ thể người cần bao nhiêu chất này mỗi ngày? Theo các nhà nghiên cứu, trong một ly trà xanh có khoảng 10 - 40mg hoạt chất EGCG và cung cấp chất chống oxy hóa lớn hơn cả hoa lơ xanh (brocoli), rau chân vịt (spinach), cà rốt hay dâu tây. Tuy nhiên, cũng giống như các loại hoa quả và rau xanh, hoạt chất chống oxy hóa trong trà xanh này chỉ tồn tại trong một khoảng thời gian nhất định. Theo các nhà nghiên cứu thời gian tồn tại của EGCG trong cơ thể là 4 - 6 giờ. Do đó, để có đủ lượng chất chống oxy hóa cho cơ thể mạnh khỏe, phòng chống được bệnh tật, các nhà nghiên cứu khuyên rằng, bạn nên uống trà xanh càng nhiều càng tốt mỗi ngày, ít nhất là 4 ly, kể cả trẻ em. Những người uống hơn 10 ly trà xanh mỗi ngày có thể giảm được nhiều nguy cơ bệnh, tăng cường được sức đề kháng của cơ thể. Hơn thế nữa, các nhà nghiên cứu Thụy Điển còn cho biết, 2 ly trà xanh mỗi ngày có thể tăng được 46% trí nhớ.

Tuy nhiên, lượng chất EGCG trong các lá trà xanh non không đều tùy theo mỗi nước và mùa vụ thu hái. Theo đó, tùy vào mùa vụ mà lượng trà xanh nên uống mỗi ngày cần tăng dần. Bên cạnh đó, sự chế biến cũng làm giảm lượng EGCG trong trà xanh. Các loại trà đen, trà đã xao tẩm bị giảm một nửa lượng EGCG do đó, những tác dụng với sức khỏe cũng bị giảm đi phần nào. Các nhà nghiên cứu cũng khuyên rằng không nên uống trà pha với sữa bởi các thành phần trong sữa sẽ triệt tiêu gần hết chất chống oxy hóa có trong trà và phần còn lại sẽ hoạt động không có hiệu quả nữa.

Theo Hiên Vân