Xử trí bệnh thường gặp dịp Tết

Dịp Tết thường là vào mùa bắtđầu nóng, nắng nhiều, nhiệt độ và độ ẩm cao nên dễ gây trạng thái khó chịu,đổ mồ hôi nhiều. Thêm nữa, mấy ngày Tết chúng ta thường thức khuya làm chocơ thể mỏi mệt, sức đề kháng kém nên sau đó cơ thể rất dễ bị rối loạn, đặcbiệt dễ bị các bệnh nhiễm khuẩn. Đối với một số rối loạn và bệnh thôngthường, chỉ cần có chế độ nghỉ ngơi, dinh dưỡng thích hợp tại nhà kết hợpmột số biện pháp chữa trị, thậm chí không dùng thuốc vẫn có thể cải thiệnđược.

Trong các rối loạn hoặc bệnhloại này, có thể kể đến:

- Cảm sốt: Để giảm đau hạ sốt đặc biệt trị nhức đầu, thuốc thườngđược dùng là Aspirin và Paracetamol. Trong 2 loại thuốc này, Paracetamolđược xem là tương đối an toàn. Aspirin giảm đau hạ nhiệt tốt nhưng lại gâynhiều tác dụng phụ, đặc biệt gây tổn hại niêm mạc dạ dày-tá tràng và tăngnguy cơ xuất huyết. Nên lưu ý không được dùng aspirin khi nghi ngờ sốt xuấthuyết. Phụ nữ có thai và trẻ em cũng không nên dùng Aspirin. Nên lựa chọnParacetamol nhưng cũng cần lưu ý Paracetamol không phải hoàn toàn vô hại,dùng quá liều có thể hại gan. Không nên dùng Paracetamol quá thường xuyên vàphải dùng thật đúng liều.

(Ảnh minh họa)

Đối với trẻ em, ngoài việcuống thuốc có thể hạ sốt bằng lau mát như sau: Để bệnh nhi nằm ở chỗ thoángmát, nghĩa là nhiệt độ nơi nằm phải thấp hơn nhiệt độ cơ thể 5 đến 6ºC vànhớ tránh gió lùa; cho bệnh nhi mặc quần áo mỏng, thoáng; tránh thói quen ủ,trùm nhiều quần áo, chăn mền; lau bằng nước ấm 30 đến 32ºC, tức nước cónhiệt độ vừa phải chứ không phải nước quá lạnh hay nước đá; nhúng khăn vàlau toàn thân bệnh nhi.

- Khó tiêu đầy bụng:Nên quan tâm đến cách ăn uống để tránh chứng khó tiêu đầy bụng. Cụ thể làphải ăn chậm, nhai kỹ, tạo không khí thoải mái trong bữa ăn, tránh dùng cácthực phẩm mà kinh nghiệm cho thấy dễ gây chứng khó tiêu (chẳng hạn thức ănchiên quá nhiều dầu mỡ); không lạm dụng rượu, cà phê, thuốc lá, gia vị gâykích thích quá đáng; có thể dùng gừng giã nhỏ lấy nước hòa với nước âm ấmuống; chỉ nên dùng các thuốc trị khó tiêu đầy bụng khoảng 5-7 ngày. Nếu sauđó chứng khó tiêu, đầy bụng không cải thiện thì nên đi bác sĩ khám bệnh.

Có thể dùng các thuốc sau: Thuốc chống axít, chống đầy hơi (dùng khi bịchứng khó tiêu đầy bụng do dư axít dịch vị. Gồm có: Maalox Plus, Simelox,Phosphalugel, Gasvicon, Pepsan...); thuốc giúp điều hòa sự co bóp dạ dày(dùng khi sự co bóp dạ dày kém đưa đến sự chuyển đẩy thức ăn từ dạ dày xuốngruột chậm. Gồm có: Metoclopramid, Domperidon...); thuốc giúp tiêu hóa (làthuốc chứa các men tiêu hóa để giúp sự tiêu hóa thức ăn ở dạ dày dễ dàng hơnnhư: Neopeptine, Festal, Pancrélase, Alipase...) hoặc thuốc chứa mật, làmlợi mật hoặc thông mật (như Spasmenzyme, Artichaut (BAR), Sulfarlem,Sorbitol...).

- Nôn ói: Những nguyênnhân gây ra buồn nôn, nôn có thể kể: ngộ độc thực phẩm, do thai nghén (xảyra trong mấy tháng đầu thai kỳ), do say tàu, xe. Có thể thực hiện một sốbiện pháp nhằm giảm bớt sự kích thích đưa đến say tàu, xe, bằng cách ngồi ởchỗ thoáng mát, đầu tựa nơi cố định, không đọc sách báo hoặc nhìn các vật dichuyển bên ngoài (nhắm mắt là tốt nhất), đắp khăn mát lên trán, không ăn quáuống quá no v.v...

Cũng có thể dùng gừng ngậmtrong miệng. Nếu dùng thuốc chống nôn dạng uống thì lưu ý uống đúng liềulượng theo sự chỉ dẫn và nên uống 30 phút trước khi lên tàu, xe. Hoặc dùngdạng miếng băng thuốc dán vào da sau tai là Scopolamine TTS, nên dán 6 giờtrước khi đi tàu, xe để thuốc có đủ thời gian cho tác dụng.

- Tiêu chảy: Do tiêu chảy cấp gây mất nước và chất điện giải cho nêntrong điều trị, đặc biệt đối với trẻ em, vấn đề hàng đầu được đặt ra là bùnước và chất điện giải Tức là, trước khi tính chuyện giải quyết tiêu chảythì hãy dùng gói Oresol (đối với trẻ con, có thể có đến 80% tiêu chảy donhiễm siêu vi Rotavirus và trường hợp này chỉ cần bù nước và chất điện giảilà có thể khỏi).

Trường hợp bị ngộ độc thực phẩm, chất độc, dùng thuốc cầm ngay tiêu chảykhông có lợi vì cơ thể cần tiêu chảy để tống chất độc ra khỏi cơ thể. Chỉkhi tiêu chảy không khu trú, kéo dài mới tính tới chuyện dùng thuốc cầm tiêuchảy như Loperamid.

- Táo bón: Biện pháp không dùng thuốc là ăn nhiều chất xơ sợi (raucải, hoa quả), uống nhiều nước (1,5- đến 2 lít nước, thêm nước cam, nướcchanh), tái huấn luyện phản xạ đại tiện (đi đại tiện đúng giờ cố định).

Thuốc trị táo bón: Trước hết dùng thuốc loại ít tác dụng mạnh nhưng cũng cóít tác dụng phụ (tạo khối như Parapsyllium, thẩm thấu như Duphalac, Forlax,Sorbitol, bơm hậu môn như Rectiofar). Nếu không cải thiện mới dùng thuốc trịtáo bón loại kích thích như Bisacodyl là loại cho tác dụng mạnh nhưng có tácdụng phụ.