Xử trí chấn thương răng sữa

Nhiều người nghĩ rằng, răng sữa sau này sẽ thay nênvấn đề chấn thương răng sữa là không quan trọng nên không quan tâm nhiều đến vấnđề điều trị và đã để lại những hậu quả đáng tiếc cho trẻ.Chấn thương răng có thểgây ra nhiều biến chứng và di chứng, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe toàn thân cũngnhư tại chỗ cho hàm răng vĩnh viễn.

Trẻ nào hay bị chấn thươngrăng?

Triệu chứng lâm sàng

Khác với người lớn, vì xương ổrăng của trẻ em còn mềm, hệ thống dây chằng quanh răng lỏng lẻo hơn, do vậy khicó chấn thương răng thì răng ít bị gãy hơn so với người lớn nhưng hay bị lunglay, di lệch sang bên, lún vào bên trong xương hàm hoặc rơi ra ngoài huyệt ổrăng. Nếu răng bị gãy thì cũng có rất nhiều kiểu khác nhau: có thể gãy thânrăng, chân răng hoặc cả thân và chân răng, tùy theo mức độ, vị trí gãy mà nha sĩcó phương pháp điều trị khác nhau.

Khi trẻ bị va đập, té ngã, nếu có chấn thươngrăng thì hiếm khi chỉ có chấn thương răng đơn thuần mà thường có tổn thương niêmmạc hoặc xương ổ răng kèm theo. Niêm mạc môi, miệng, xương ổ răng có thể bị vađập sưng nề hoặc rách, chảy máu với nhiều mức độ khác nhau tùy tình huống tainạn. Ngoài ra cũng có thể có gãy xương hàm, trật khớp thái dương hàm hoặc cácchấn thương khác đặc biệt như mắt, tai mũi họng, sọ não kèm theo.

Theo quan điểm về răng, chấnthương răng là một cấp cứu thực sự. Thầy thuốc cần phải làm an lòng trẻ và bố mẹngay từ lúc mới tiếp xúc. Gia đình cần cung cấp cho thầy thuốc biết tình huống,thời gian xảy ra tai nạn, tuổi bệnh nhân... Thầy thuốc cần phải thăm khám mộtcách tỉ mỉ và toàn diện trong miệng, ngoài miệng và toàn thân để tránh bỏ sóttổn thương và có các biện pháp xử trí kịp thời.

Các mảnh răng bị vỡ, răng rơi rangoài, đờm dãi có thể là các dị vật ảnh hưởng đến hô hấp, do vậy cần phải đượcchú ý và làm sạch. Xquang là thăm khám hỗ trợ cần thiết, cho phép xác định cácđường gãy, gãy xương ổ răng phối hợp, tương quan tuỷ/đường gãy, tương quan răngsữa/mầm răng vĩnh viễn, mức độ đóng chóp, thay đổi các góc...

Ảnh minh họa

Xử trí chấn thương răng sau khiđã xử trí các loại chấn thương phối hợp khác làm ảnh hưởng đến tính mạng hoặccác cơ quan, bộ phận khác có chức năng quan trọng hơn. Cần chú ý tiêm phòng uốnván cho trẻ.

Các phương pháp điều trị rấtphong phú tùy theo trường hợp có thể theo dõi tủy răng, mài chỉnh khớp cắn, cắmlại răng, nắn chỉnh răng, cố định răng.

Xử trí lún răng sữa: Cầncăn cứ vào vị trí di lệch của chóp răng so với mầm răng sữa. Trường hợp chânrăng trượt về phía tiền đình, xa mầm răng vĩnh viễn, bảo tồn răng, theo dõi 1-6tháng, nếu không mọc được, phải nhổ răng. Trường hợp chân răng trượt về phíakhẩu cái, khoảng cách giữa chân răng và mầm răng vĩnh viễn hẹp, cần nhổ răng nhẹnhàng, tránh sang chấn mầm răng bên dưới.

Xử trí lung lay răng sữa: Cố định răng. Nếu răng lung lay quá nhiều hoặc sắp đếntuổi thay thì có thể nhổ bỏ. Theo dõi tình trạng tủy răng, điều trị tủy nếu cầnthiết.

Răng sữa rơi ra ngoài:Khác với răng vĩnh viễn rơi ra ngoài, không có chỉ định cấy ghép lại răng chorăng sữa

Chấn thương răng sữa có thểgây ra những hậu quả gì?

Sung huyết tuỷ: Răng nhạycảm với gõ. Răng có thể hồi phục hoàn toàn hoặc trở nên trầm trọng do tắc nghẽnmạch máu ở vùng chóp gây hoại tử tuỷ.

Chảy máu tuỷ: Do sunghuyết, các mao quản bị chảy máu để lại những mảnh vụn đọng lại trong ống ngà.Trường hợp nhẹ, máu sẽ tiêu đi và có sự đổi màu ít, sẽ nhạt dần sau vài tuần.Trong những trường hợp trầm trọng hơn, sự đổi màu tồn tại vĩnh viễn. Khi quansát thân răng có thể có màu: đỏ nâu, xám, vàng.

Sự đổi màu ở răng sữa không cónghĩa là răng bị chết tuỷ, đặc biệt khi sự đổi màu xảy ra trong vòng 1-2 ngàysau chấn thương. Sự đổi màu xảy ra sau nhiều tuần hoặc nhiều tháng sau chấnthương là dấu hiệu hoại tử tuỷ.

Vôi hoá: Là tình trạngbuồng tuỷ và ống tuỷ bị bít kín dần do ngà lắng đọng.

Tuỷ hoại tử: Một va chạmnhẹ vào răng có thể ảnh hưởng đến sự tuần hoàn của mạch máu tuỷ và gây hoại tửtuỷ. Trên lâm sàng có thể thấy các ổ abces hoặc lỗ rò chảy mủ.

Tiêu chân răng: Sau chấnthương, chân răng dần dần bị tiêu đi.

Các loại di chứng trên mầmrăng vĩnh viễn: Đổi màu thân răng trắng hoặc vàng - nâu, thiểu sản men, thânrăng tách đôi, tách đôi chân răng, thân răng bị gập, ngừng hình thành chân răng,rối loạn mọc răng...

Theo ThS. Võ Trương NhưNgọc
Sức khỏe & đời sống