“ASEAN sẽ buộc Trung Quốc tuân thủ những cam kết về Biển Đông”

 Indonesia sẽ chủ trìHội nghị Thượng đỉnh Đông Á vào tháng 10 với sự tham gia lần đầu tiên củaMỹ. Giới phân tích cho rằng điều này sẽ giúp ASEAN có thêm sự ủng hộ củacộng đồng quốc tế để buộc Trung Quốc tuân thủ những cam kết ở Biển Đông.

Ngay từ những năm 2002, TrungQuốc và ASEAN đã ký kết Tuyên bố Ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) - mộttuyên bố về cách hành xử ở Biển Đông, trong đó cả hai bên cam kết sẽ khôngdùng đến vũ lực.

Cuối năm ngoái, trong cuộchọp nhóm làm việc hỗn hợp Trung Quốc - ASEAN bàn về việc triển khai DOC, BộNgoại giao Trung Quốc cũng đã tuyên bố chính quyền Bắc Kinh và các nướcASEAN cam kết sẽ duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực biển Biển Ðông. Thôngcáo từ Bắc Kinh cho hay tất cả các bên tại cuộc họp này nhấn mạnh tầm quantrọng của DOC đồng thời cam kết biến Biển Đông thành một khu vực hòa bình,hợp tác và hữu nghị.

Hải quân Việt Nam trên quần đảo Trường Sa.

Nhưng ngay sau đó, Ðô đốcRobert Willard, Tư lệnh Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương Mỹ, nhận định rằngTrung Quốc đang xúc tiến triển khai hệ thống tên lửa “chống tàu sânbay”. Vị chỉ huy này cũng nhận định rằng Trung Quốc nhắm mục tiêu trởthành một cường quốc quân sự toàn cầu bằng cách mở rộng ảnh hưởng ra“bên ngoài lãnh hải khu vực”, ngoài những vùng biển mà Bắc Kinh hiện đặttrọng tâm, trong đó có Biển Đông.

Mặc dù Trung Quốc cho rằng họluôn tôn trọng hòa bình tại vùng Biển Đông, những động thái có tính khẳngđịnh một cách mạnh mẽ chủ quyền của Bắc Kinh trong khu vực này khiến nhiềuquốc gia trong khu vực e ngại.

Nhận định về vai trò củaASEAN trong việc hòa giải các vụ tranh chấp lãnh thổ này, Giáo sư CarlThayer thuộc Ðại Học New South Wales (Australia) - một chuyên gia nghiên cứuquân sự kiêm giám đốc diễn đàn Nghiên Cứu Quốc Phòng, cho biết Indonesia,với tư cách là chủ tịch ASEAN đã có những bước đi chủ động.

Theo ông, Indonesia sẽ chủtrì Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á vào tháng 10 tới với sự có tham gia lần đầutiên của Mỹ. Điều này sẽ giúp ASEAN có thêm sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế,buộc Trung Quốc phải tuân thủ theo những ký kết của mình.

Trong tuyên bố mới nhất từNhà trắng, Mỹ đã kêu gọi giải quyết các căng thẳng trên Biển Đông bằng giảipháp hòa bình. “Mỹ và cộng đồng quốc tế nói chung đều quan tâm đến việc duytrì an ninh hàng hải trong khu vực, để bảo đảm sự tự do lưu thông, pháttriển kinh tế và tôn trọng công pháp quốc tế”, người phát ngôn Nhà trắng hôm10/6 nói.

Cuối tuần trước, tạiSingapore, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates cũng đã cảnh báo là xung độtcó thể bùng nổ trên Biển Đông, trừ phi các quốc gia tranh chấp chủ quyềnthông qua một cơ chế giải quyết một cách hòa bình.

Hải quân Mỹ cũng vừa triểnkhai tàu USS Chung-Hoon, một khu trục hạm có trang bị tên lửa, đến khu vựcBiển Đông và Biển Sulu (tây nam Philippines ) trong tuần này để kiểm traviệc thực hiện quyền tự do lưu thông hàng hải tại các vùng biển này.

Về mặt chính thức, theo thôngbáo của đại sứ quán Mỹ ở Manila, USS Chung-Hoon là một trong những chiến hạmcủa Hải quân Mỹ được mời tham gia cuộc tập trận thường niên Mỹ-Philippinestrong khuôn khổ hiệp định quốc phòng song phương.

Trong khi đó, Đại sứ Mỹ tạiManila Harry Thomas Jr. vừa lên tiếng bảo đảm là Mỹ sẽ yểm trợ Philippines“chống lại mọi đe dọa đối với an ninh của nước này”.

TIN LIÊN QUAN