Đâu là cái lý của dòng tiền?

“Tăng trong nghi ngờ” (biệt ngữ của giớitài chính quốc tế: climbing a wall of worry) luôn là con sóng tăng khó chịunhất trên thị trường chứng khoán. Mọi thứ vẫn bất ổn, sự sợ hãi vẫn còn,tương lai chưa rõ ràng. Nhưng bất chấp tất cả, chứng khoán vẫn tăng điểm.

TIN LIÊN QUAN

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã chứngkiến ít nhất hai sóng tăng như vậy. Trước đây là con sóng tháng 3.2009 vàhiện tại là con sóng tháng 1.2012. Đủ mọi lý lẽ phản biện trái ngược nhau:người mua chấp nhận “liều”, còn người bán sợ hãi chớp thời cơ cắt lỗ. Hànhđộng nào cũng có lý lẽ riêng và không thể phản biện đầy đủ.

Định nghĩa của giới tài chính về con sóngtăng dạng này, là một thực tế mà giá cổ phiếu cứ tăng bất chấp những bất ổntrên thị trường. Đặc điểm của con sóng này là thanh khoản thường rất thấpkhiến một bộ phận lớn giới đầu tư không tin tưởng vào sự chắc chắn hoặc bềnvững của thị trường.

Đó chính là những gì đang xảy ra trên thịtrường chứng khoán Việt Nam từ đầu tháng 1.2012 đến nay. Rất, rất nhiều nhàđầu tư chấp nhận bỏ cuộc chơi ngay từ đầu. Đến khi nhìn lại, hoá ra rấtnhiều cổ phiếu đã tăng trưởng tới hàng chục phần trăm chỉ trong một tháng.

Một thống kê cho thấy sự tương đồng giữacác con sóng tăng trong nghi ngờ. Riêng trong tháng 1 vừa qua, VN-Index tăngkhoảng 19,3% với thanh khoản bình quân 24,2 triệu cổ phiếu/phiên. Con sóngtăng tháng 3.2009 cũng giúp VN-Index tăng 19%, thanh khoản bình quân 16,6triệu cổ phiếu/phiên. Con sóng tăng giữa tháng 8 và tháng 9.2011 vừa quađược xem là chắc chắn, cũng chỉ đạt mức tăng 22% nhưng với thanh khoản bìnhquân 37 triệu cổ phiếu/phiên.

Việc cổ phiếu tăng giá nhưngkhối lượng giao dịch rất thấp trên phương diện phân tích kỹ thuật là khôngan toàn, độ rủi ro cao, vì các tổ chức đầu tư lớn không thể mua bán một cáchdễ dàng. Do mức độ giải ngân vốn lớn, mối quan tâm hàng đầu của họ là tínhthanh khoản. Ngược lại, các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức nhỏ vẫn có thểtham gia và trong chừng mực nào đó, đã quản lý vốn tốt hơn các tổ chứcchuyên nghiệp. Thậm chí năm 2009, sóng tăng trong nghi ngờ trên nhiều thịtrường chứng khoán quốc tế còn bỏ lại đằng sau cả những tổ chức đầu tư,những nhà quản lý quỹ sừng sỏ.

Đối với thị trường chứng khoán Việt Namtrong một tháng qua, có hai giai đoạn khá rõ ràng của con sóng. Giai đoạnmột kéo dài từ khoảng 9.1.2012 đến 30.1.2012. Trong 11 phiên tăng liên tụcnày, VN-Index đạt mức tăng trưởng 14,3% nhưng giá trị giao dịch cả hai sànhàng ngày chỉ đạt xấp xỉ 379 tỉ đồng. Quy mô giao dịch này là cực thấp sovới bình quân trước đó, rất giống với thời điểm tháng 1 – 2.2009.

Giai đoạn hai mới diễn ra được 6 phiên gầnđây, nhưng giá trị giao dịch mỗi ngày lại đạt tới 771 tỉ đồng, tức là gấpđôi mức vốn vào thị trường của bình quân 11 phiên trước đó.

Như vậy có thể thấy dòng tiền chậm chân mớichỉ tham gia thị trường vài phiên và ngay lập tức giúp thanh khoản cảithiện. Có thể nói đây là dòng vốn sửa sai vì áp lực lợi nhuận không cho phépcác tổ chức lặp lại sai lầm hoặc tỏ ra quá chậm chạp trước các biến độngmạnh của thị trường.

Sự phân cực trong quan điểm đánh giá cơ hộiphục hồi vẫn còn nguyên. Với những người lạc quan, khi những gì xấu nhất củakinh tế vĩ mô đã qua đi, tức là thị trường đã qua đáy. Khi chính sách tiềntệ thắt đủ chặt tức là không thể chặt thêm nữa. Điều đó đồng nghĩa với cáctin xấu đã được phản ánh hết vào thị trường. Ngược lại, những người bi quanvẫn cho rằng tình trạng trì trệ không thể gỡ bỏ ngay trong vài tháng mà cầnthời gian dài hơn. Chính sách tiền tệ thắt đủ chặt không có nghĩa là sẽ sớmnới lỏng. Đó là chưa kể đến rất nhiều ẩn số như khả năng giảm lãi suất, táicơ cấu hệ thống ngân hàng và công ty chứng khoán…

Thị trường chứng khoán luôn tồn tại nhữngnghịch lý khó lý giải và có lý lẽ riêng của nó: cái lý của dòng tiền.

Theo SGTT