Gia đình nghèo giáp biên giới có 6 người, mỗi ngày đều sang Trung Quốc nhập 12 triệu đồng tiền hoa quả về "để ăn".

Sau khi lực lượng chống buôn lậu bịt chặt các đường mòn, ngõ tắt trên biên giới Lạng Sơn, tại các cửa khẩu Tân Thanh, Cốc Nam (huyện Văn Lãng), lượng người dân khu vực biên giới xuất cảnh sang Trung Quốc tăng đột biến, mỗi ngày có hơn 2.000 người qua lại, khi về khệ nệ mang, vác hàng Trung Quốc.

Trung tá Khuất Duy Phúc, Phó trưởng đồn Biên phòng Tân Thanh cho biết: Chưa khi nào cửa khẩu Cốc Nam lại diễn ra tình trạng cư dân ùn ùn kéo đến làm thủ tục xuất nhập cảnh như vậy.

Buôn lậu biến tướng

Theo Quyết định 254 của Thủ tướng Chính phủ, người dân địa phương qua biên bằng giấy thông hành và mua hàng được miễn thuế nhập khẩu nếu giá trị hàng hóa đó không quá 2 triệu đồng/người/ngày. Lợi dụng điều này, nhiều đầu nậu đã thuê sổ thông hành, thuê dân bản địa vận chuyển hàng lậu với thù lao cao.

Ngày trước công mang vác hàng chỉ là 2.800 đồng/kg, nay tăng lên 7.000 đồng/kg. Nhiều cụ già bảy, tám mươi tuổi vẫn lội bùn đi cõng hàng, có gia đình 7-8 người đều sang trao đổi hàng bên Trung Quốc.

Cụ Nông Thị E ngoài sáu mươi tuổi qua chợ Lũng Nghịu bên kia biên giới mang về một đống giầy, tất, áo ấm các loại. Cụ cười bảo: “Mùa đông rồi, thời tiết vùng biên lạnh lắm, mua về mặc thôi”.

Một cán bộ hải quan đang trực tại cửa khẩu Cốc Nam cho biết, hôm qua, cụ cùng con, cháu mua chăn, hàng mùa đông về, lúc khai báo, giá mỗi đôi giầy chỉ có 5.000 đồng, còn chăn giá 30.000 đồng. “Biết là có sự gian dối, nhưng chúng tôi đành phải bó tay”.

Ông Nguyễn Công Trưởng, Cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn (HQ) cho biết, để hạn chế người dân bị lợi dụng mang vác thuê hàng hóa tiêu dùng, thời gian qua, lực lượng hải quan thu thuế giá trị gia tăng và thuế tiêu thụ đặc biệt.

Biện pháp tuy có hiệu quả, nhưng lại gây khó trong việc quản lý hàng thuộc định mức 2 triệu đồng. Cơ quan hải quan lo lắng, nếu không có biện pháp thống nhất trong quản lý hóa đơn chứng từ, thì nạn mang vác hàng thuê sẽ bùng phát.

Ông Trưởng dẫn chứng, một gia đình nghèo giáp biên giới có 6 người không thể ăn hết 12 triệu đồng tiền hoa quả một ngày, nhưng họ vẫn đi chợ biên giới mua hoa quả đều như vắt chanh. Và khi hàng về, các đầu nậu thu gom, thoải mái đưa về nội địa tiêu thụ.

Tăng cường kiểm tra

Trước thực trạng trên, Cục Hải quan Lạng Sơn chỉ đạo các đơn vị tăng cường chống buôn lậu, tập trung lực lượng và phối hợp với các lực lượng tại cửa khẩu để quản lý chặt chẽ số người xuất cảnh, nhập cảnh mang vác hàng hóa.

Điểm nóng Cốc Nam được tăng cường 13 cán bộ hải quan tập trung phân luồng kiểm tra, kiểm soát hàng hóa cư dân biên giới ngay tại khu vực cổng một, phát hiện, xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm, lợi dụng chính sách ưu đãi để mang vác hàng lậu qua cửa khẩu.

Thượng úy Đào Công Ngọc, Phó trạm Biên phòng Cốc Nam cho biết, đơn vị điều động thêm nhân lực để kiểm tra, đóng dấu kiểm chứng Biên phòng, siết chặt kiểm tra đúng đối tượng thuộc diện hưởng chế độ 254, cương quyết chỉ giải quyết một lượt người/ngày qua biên giới.

Tại cổng kiểm soát “số hai” (tiếp giáp nội địa), có Tổ công tác phối hợp giữa hai lực lượng hải quan và Biên phòng, chia ca, kíp thường trực tuần tra, kiểm soát và chốt chặn 24/24. Kiểm tra tất cả phương tiện qua lại khu vực cửa khẩu, nếu phát hiện hàng hóa vận chuyển không có giấy tờ hợp pháp, không chính chủ thì tạm giữ, xem xét xử lý theo quy định.