Những ngày này, xuôi theo
các con đường đi xã Mỹ Thành Bắc và xã Thạnh Lộc, huyện Cai Lậy có thể
thấy nhiều vết tích còn lại của các cơ sở ươm cá tra giống một thời hoạt
động nhộn nhịp nhưng giờ đây chỉ còn là những mái lều trống hoác, ao bỏ
hoang nức nẻ đất, mặt nước đen ngòm.
Những tháng cuối năm 2011 đầu năm 2012, các xã thuần nông thuộc huyện
Cai Lậy (Tiền Giang) như Thạnh Lộc, Mỹ Thành Bắc xôn xao chuyện chuyển
dịch từ cây lúa sang cá tra giống thu tiền tỷ bất chấp khuyến cáo của cơ
quan chức năng. Tuy nhiên, chỉ khoảng một năm sau, cá tra giống bắt đầu
rơi vào khủng hoảng, giá bán thấp hơn giá thành sản xuất và khó tiêu
thụ khiến nhiều nông dân ôm mộng làm giàu từ ương cá tra giống giờ trở
thành “chúa chổm”.
Một hồ nuôi ở xã Thạnh lộc, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang. |
Chúng tôi tìm gặp được ông Đoàn Văn Dễ, ấp 2, xã Mỹ Thành Bắc - một nông dân đang lao đao vì cá tra. Ông Dễ cho biết, lúc đầu cũng vì nghe thông tin ông Sáu Khởi bên xã Thạnh Lộc giàu lên nhanh chóng nhờ cá tra giống nên ông cùng với một số người bạn kéo nhau qua tham quan rồi về quyết định đào ao nuôi cá tra giống để làm giàu. “Lứa cá tra giống đầu tiên thu hoạch, gia đình tôi cũng lời to vì giá bán cá tra giống thời điểm này tới 60.000 đồng/kg. Tuy nhiên, sau đó thì giá cá tuột dốc không phanh đến mức dưới giá thành sản xuất. Đó là chưa kể kỹ thuật nuôi cá giống không có, chủ yếu là truyền miệng từ những hộ nuôi trước, rồi nguồn nước ô nhiễm, dịch bệnh tràn lan khiến cá chết trắng ao phải kéo bỏ coi như mất trắng. Giờ đây, vợ chồng tôi đang nghĩ đến chuyện lấp ao, bỏ nghề vì nếu tiếp tục đeo theo nghề này thì nợ nần ngày càng chồng chất ”, ông Dễ tâm sự.
Ông Nguyễn Văn Việt, ấp 2, xã Thạnh Lộc, huyện Cai Lậy cho biết, hiện
nay ở hai xã Thạnh Lộc và Mỹ Thành Bắc hầu như những hộ ương cá tra
giống đang ôm nợ vì thua lỗ trong thời gian dài. Năm ngoái, hơn 100
hecta đất vườn, ruộng ở hai xã này được người dân ồ ạt đào ao ươm cá tra
giống nhưng đến nay rất nhiều người đã phá sản, số còn lại phải sống
trong cảnh thấp thỏm vì nợ ngân hàng. Theo lời ông Việt, năm 2011 và
những tháng đầu năm 2012, giá cá tra giống tăng mạnh có lúc lên 70.000 -
80.000 đồng/kg. Ở thời điểm đó, mỗi héc-ta sau một vụ sản xuất, người
nuôi lãi hàng tỷ đồng là bình thường. Lúc bấy giờ, không riêng gì hai xã
Mỹ Thành Bắc và Thạnh Lộc mà toàn huyện Cai Lậy, người có đất nhưng
không muốn theo nghề cá tra giống thì cho thuê để người khác lập trại
nuôi ươm. Khi nguồn cung dồi dào nhưng nhu cầu không tăng nên giá cá tra
giống liên tục sụt giảm. Những ngày này, cá tra giống chỉ bán được trên
dưới 20 nghìn đồng/kg nhưng cũng khó tiêu thụ được.
Cùng ngụ ở ấp 2, xã Thạnh Lộc, ông Phạm Văn Ngon là nông dân đã chuyển
từ trồng lúa sang ương cá tra giống rồi giờ đây lại quay về với cây lúa
truyền thống. Ông Ngon ngậm ngùi cho biết, cách đây hơn một năm, ông
cũng chạy theo phong trào đào ao nuôi cá tra giống do lúc đó thấy người
ta ương cá tra giống có lãi lớn. Thế là ông quyết định đào 4 công đất
trồng lúa năng suất cao mỗi năm 3 vụ làm ao nuôi cá tra giống. Tuy
nhiên, từ đó đến nay ông Ngon chỉ ương được có 4 đợt cá tra giống, trong
đó hai vụ ương đầu cá chết sạch, còn 2 vụ ương sau thì chỉ có một vụ
lời được 30 triệu đồng. Đó là chưa kể ông bị thương lái mua cá nợ 20
triệu đồng đến nay chưa trả. Qua tổng kết, gia đình ông Ngon đã lỗ tới
240 triệu đồng chỉ từ 4 vụ ương cá tra giống. “Sau một thời gian suy
nghĩ, đắn đo lợi hại, cuối cùng tôi đã phải đứt ruột bỏ ra 20 triệu đồng
thuê cơ giới san lấp 4.000 m2 ao nuôi cá tra giống để tái trồng lúa dù
trước đây chính tôi đã bỏ ra 50 triệu đồng để thuê cơ giới đào ao”, ông
Ngon cho hay.
Theo ông Phạm Công Trung, Phó chủ tịch Uỷ ban Nhân dân xã Thạnh Lộc,
hiện nay địa phương này đã có trên 10,1 hecta trong số 70 hecta đất ao
nuôi cá tra giống được nông dân tái chuyển đổi trở lại để sản xuất lúa
trong vụ đông xuân 2013-2014. Trước tình hình giá cả cá tra giống hiện
nay thì chắc chắn diện tích tái chuyển đổi như thế sẽ tăng nhanh trong
những ngày tới. Việc san lấp ao ương cá tra giống để trở lại trồng lúa
như trước đây đang được địa phương khuyến khích, trước mắt vận động
trong đội ngũ cán bộ, đảng viên để làm gương và tạo phong trào sâu rộng
trong nhân dân.