Lương tối thiểu, thu nhập và thị trường lao động

Cuối cùng, người lao động làm việc trong các doanh nghiệp cũng có mức lương tối thiểu tăng cao hơn và sớm hơn so với khu vực nhà nước.

Cuối cùng, người lao động làm việc trong các doanh nghiệp cũng có mức lương tối thiểu tăng cao hơn và sớm hơn so với khu vực nhà nước.

Trong khu vực nhà nước hưởng lương từ ngân sách người lao động được tăng lương tối thiểu là 100.000 đồng/tháng và bắt đầu tăng từ tháng 7.2013, thì người lao động khu vực doanh nghiệp được tăng từ 250.000 – 350.000 đồng/tháng từ tháng 1.2013.
 

Lương tối thiểu, thu nhập và thị trường lao động
Số doanh nghiệp giải thể, phá sản, ngừng hoạt động được dự báo là khoảng 55.000 doanh nghiệp trong năm nay sẽ đẩy nhiều lao động rơi vào thất nghiệp
.
 
 Theo ông Phạm Minh Huân, thứ trưởng bộ Lao động – thương binh và xã hội, khu vực hưởng lương từ ngân sách tăng bao nhiêu phụ thuộc vào ngân sách. Với mức tăng đối với các doanh nghiệp, lần đầu tiên các loại hình doanh nghiệp bao gồm doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) và doanh nghiệp trong nước có chung một mức lương tối thiểu.

Đối với khu vực nhà nước, khi yếu tố quyết định mức tăng lương là ngân sách, các yếu tố khác đã không còn giá trị trong việc tính toán mức tăng lương. Ở khu vực doanh nghiệp, để việc tăng lương không đơn thuần là một quyết định hành chính, nhiều yếu tố đã được căn cứ để tính mức tăng lương như: tốc độ tăng trưởng kinh tế, tốc độ tăng của chỉ số giá tiêu dùng, tốc độ tăng năng suất lao động…

Theo chuyên gia cao cấp về quan hệ lao động của tổ chức Lao động quốc tế (ILO), ông Yoon Youngmo, tốc độ tăng năng suất trong lao động có vai trò rất quan trọng việc quyết định mức lương tăng như thế nào. Nếu mức lương tăng thấp hơn quá nhiều so với tốc độ tăng năng suất lao động, có nghĩa là người lao động không được hưởng thành quả của sự phát triển và người có lợi là chủ sở hữu vốn. Nếu mức lương tăng cao hơn nhiều so với tốc độ tăng năng suất lao động thì có nghĩa là người lao động được hưởng nhiều hơn những gì họ đóng góp, và người thiệt ở đây là chủ sở hữu vốn.

Thực tế cho thấy ở Việt Nam, tốc độ tăng lương danh nghĩa đang cao gấp ít nhất ba lần so với tăng năng suất lao động, theo báo cáo về tiền lương toàn cầu mới được ILO công bố. Trong cả giai đoạn 2006 – 2010, tốc độ tăng lương bình quân hàng năm của Việt Nam là 20%, và từ năm 2010 đến nay tốc độ tăng bình quân từ 10 – 15%; trong khi đó tốc độ tăng lương bình quân của các nước châu Á – Thái Bình Dương khoảng 6,3%.

Mặc dù theo lý thuyết, lương tối thiểu chỉ là mức căn cứ để chủ sử dụng thương lượng tiền lương với người lao động, tuy nhiên mức lương tối thiểu mới cũng chính thức thiết lập một mặt bằng tiền lương mới trên thị trường. Trong bối cảnh các doanh nghiệp đang khó khăn, năng suất lao động tăng thấp, việc tăng lương với tỷ lệ từ 10 – 15% như vậy sẽ cộng thêm khó khăn cho các chủ sở hữu doanh nghiệp.

Tuy nhiên, việc tăng lương chắc chắn sẽ bị tác động mạnh mẽ từ thị trường lao động không còn sôi động như những năm trước. Số doanh nghiệp giải thể, phá sản, ngừng hoạt động được dự báo là khoảng 55.000 doanh nghiệp trong năm nay sẽ đẩy nhiều lao động rơi vào thất nghiệp, khi cung lao động tăng nhiều hơn cầu thì người lao động cũng khó có thể đòi hỏi mức lương tăng, mà mong muốn có được việc làm ổn định với thu nhập chấp nhận được. Thậm chí trong nhiều ngành, người lao động đã phải chấp nhận giảm lương để giữ việc hoặc cùng mức lương đó nhưng phải làm nhiều việc hơn.

Một trong những yếu tố dễ dàng nhận biết sự sôi động của thị trường lao động ở nước ta là số lượng các cuộc đình công. Thông thường mọi năm khi kinh tế tăng trưởng tốt, các chủ doanh nghiệp cần lao động, người lao động luôn sẵn sàng đình công để đưa ra yêu sách, phần nhiều là các yêu sách về lương, thưởng. Tuy nhiên, năm nay mục tiêu của người lao động tập trung vào giữ việc làm nên rất ít các cuộc đình công xảy ra, dù thời điểm này đang là “mùa đình công cao điểm”.

Như vậy, cho dù quyết định tăng lương tối thiểu đã được công bố để Chính phủ đạt được mục tiêu thống nhất lương tối thiểu trong các loại hình doanh nghiệp vào năm 2013 như đúng lộ trình, thì thị trường lao động vẫn đang có tác động không nhỏ vào việc này. Trong bối cảnh thất nghiệp gia tăng, vị thế đàm phán của người chủ sử dụng sẽ cao hơn người lao động rất nhiều, khác với các năm trước. Việc tăng lương thực sự thế nào và có tăng hay không chắc chắn sẽ do chủ sử dụng lao động quyết định, vì vậy việc tăng lương trong doanh nghiệp rất có thể chỉ là tăng trên danh nghĩa.

Theo Tây Giang
Sài Gòn Tiếp thị


Gửi bài tâm sự

File đính kèm
Hình ảnh
Words
  • Bạn đọc gửi câu chuyện thật của bản thân hoặc người mình biết nếu được cho phép, không sáng tác hoặc lấy từ nguồn khác và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về bản quyền của mình.
  • Nội dung về các vấn đề gia đình: vợ chồng, con cái, mẹ chồng-nàng dâu... TTOL bảo mật thông tin, biên tập nội dung nếu cần.
  • Bạn được: độc giả hoặc chuyên gia lắng nghe, tư vấn, tháo gỡ.
  • Mục này không có nhuận bút.