Chế độ Gadhafi bị dồn đến bờ vực

Phiến quân đangchiếm dần các thành phố và khép chặt vòng vây thủ đô Tripoli, những người nướcngoài cuối cùng ồ ạt di tản khỏi Libya và phương Tây hối hả bàn về những bước đitại Libya thời hậu Gadhafi.

Giới lãnh đạophương Tây đêm qua đã thảo luận về các kế hoạch cho việc chế độ Gadhafi sụp đổtại Libya. Khả năng này được cho là sẽ xảy ra trong ít ngày tới vì những diễnbiến nhanh chóng trên chiến trường những ngày qua. Telegraph cho biết,Thủ tướng Anh David Cameron gọi điện cho Mustafa Abdul Jalil, lãnh đạo cao nhấtcủa phe phiến quân, bàn về các kế hoạch khi chế độ Gadhafi chấm dứt.

Phiến quân Libya đang chiến đấu để kiểm soát Zawiyah, gần Tripoli. Ảnh: AFP.

ÔngCameron cũng điện đàm với Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy để bàn về cácbước đi tiếp theo tại Libya. Động thái này được thực hiện khi lực lượngphiến quân đang dồn ép phe ủng hộ Gadhafi và chiếm hai thành phố biểnchiến lược ngày hôm qua là Zawiyah và Zlitan, chỉ cách Tripoli từ 30 đến160 km.

Zawiyah và Zlitankhông chỉ là cửa ngõ tiến vào Tripoli mà còn là nơi có các nhà máy lọc dầu, đóngvai trò huyết mạch trong việc cung cấp nhiên liệu cho lực lượng ủng hộ Gadhafi.Hiện chưa có nguồn tin độc lập để khẳng định những thành phố này nằm trong taylực lượng nào, nhưng nếu kiểm soát được chúng, phe phiến quân sẽ bao gây Tripolitừ mọi hướng.

Trong khi đó, liênquân quốc tế do NATO chỉ huy kiểm soát toàn bộ đường biển dẫn tới Tripoli, đẩylực lượng của Gadhafi đến chân tường tại thủ đô. Liên quân còn liên tục oanh tạccác vị trí thuộc phe Gadhafi để tạo điều kiện cho phe phiến quân Libya tiếnchiếm các vị trí. Một điểm trúng bom NATO đêm qua là khu nhà của Abdullahal-Senussi, em rể Gadhafi và là giám đốc cơ quan tình báo Libya.

Lực lượng NATO cònrải truyền đơn khắp Tripoli kêu gọi người dân nổi dậy chống chế độ Gadhafi. Tuynhiên, đang có lo ngại về cảnh đẫm máu khi phe phiến quân tiến đến được Tripoli.Nguyên nhân vì chế độ Gadhafi tuyên bố chiến đấu đến giọt máu cuối cùng và họ đãphân phát vũ khí cho những dân thường trung thành, nên việc Tripoli biến thànhchiến trường ác liệt là điều dễ xảy ra.

Trong bối cảnh sốphận Libya sắp được định đoạt, các nhân viên cứu trợ quốc tế đang chuẩn bị chocuộc di tản quy mô lớn khỏi Tripoli và tổ chức di dân quốc tế (IOM) lên kế hoạchđưa những người này rời Libya bằng tàu biển trong tuần tới. Đa phần những ngườinước ngoài còn ở Libya là công dân Ai Cập, Ấn Độ và các quốc gia châu Phi thuộctiểu vùng Sahara.

Các thông tin vềviệc lưu vong của cá nhân đại tá Gadhafi và gia đình cũng dồn dập xuất hiệntrong những ngày qua. Hôm 18/8, một nguồn tin quân đội Libya cho biết Gadhafi đãsẵn sàng giao lại quyền lực cho Bộ trưởng Tư pháp Muhammad Alqamoda để đi lưuvong với điều kiện NATO chấm dứt hành động quân sự.

Đài phát thanhTunisia hôm qua khẳng định một máy bay của Venezuela đã tới Djerba của Tunisiađể đợi các thành viên gia đình Gadhafi di tản sang để đưa đi lưu vong. Trong mộtdiễn biến khác, cựu thủ tướng Libya Abdessalam Jalloud từng thân tín với Gadhafiđã trốn khỏi Tripoli đào tẩu sang phe đối lập.

Cuộc nổi dậy củangười dân tại Libya chống chế độ Gadhafi nổ ra từ giữa tháng 2 và khiến hàngnghìn người thiệt mạng. Sau đó Liên Hợp Quốc thông qua nghị quyết mở đường chomột chiến dịch quân sự quốc tế nhằm "bảo vệ dân thường" tại Libya, bắt đầu từngày 19/3. Theo kế hoạch, hoạt động quân sự này sẽ kéo dài cho đến cuối tháng 9.

Hầu hết các nướclớn trong Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc như Mỹ, Pháp... đều đã công nhận chínhquyền của phe nổi dậy là đại diện hợp pháp của nhân dân Libya. Họ cũng coi chếđộ Gadhafi không còn tính hợp pháp tại quốc gia Bắc Phi này. Danh nghĩa quốc tếcủa chính quyền từng tồn tại nhiều thập kỷ tại Libya gần như đã bằng con sốkhông.

TIN LIÊN QUAN

Theo ĐìnhNguyễn
 Vnexpress