Nữ tướng tài sắc của lãnh đạo Trung Quốc

Nhan sắc hoàn hảo, giọng hát cao vút, sự nghiệp lẫy lừng, gia đình hạnh phúc, đó là những gì truyền thông Trung Quốc miêu tả bà Bành Lệ Viện, phu nhân phó Chủ tịch nước Tập Cận Bình, người dự kiến lên tổng bí thư tại đại hội 18 này.

Chân dung bà Bành Lệ Viện. Ảnh: ChinaDaily

Là một trong những giọng nữ cao xuất sắc nhất Trung Quốc, là đại sứ thiện chí của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) trong cuộc chiến chống lại bệnh lao và HIV, hồ sơ của phu nhân phó Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Bành Lệ Viện, có thể khiến nhiều người ngưỡng mộ.

Hiện tại, bà Bành đang tham gia các chương trình tình nguyện nhằm giúp đỡ nạn nhân động đất và từng chung tay với tỷ phú Bill Gates trong một chiến dịch chống hút thuốc tại Bắc Kinh. Ngoài các sứ mệnh trong công tác dân sự, bà còn có hàm thiếu tướng quân đội giải phóng nhân dân Trung Quốc.

Có một người chồng tài giỏi, bản thân có diện mạo hấp dẫn và sự nghiệp thành công, người phụ nữ 49 tuổi này còn khiến tất cả các bậc cha mẹ khác phải mơ ước, bởi cô con gái của bà đang theo học tại Đại học Havard lừng lẫy ở Mỹ.

Giữa lúc Trung Quốc tiến sát tới Đại hội Đảng Cộng sản 18, sẽ khai mạc ngày 8 tháng 11 tới, tất cả đều hiểu rằng đất nước này sẽ sớm có một nhà lãnh đạo mới, đó là chồng của bà Bành, ông Tập Cận Bình.

Những người phụ nữ 'khuynh nước khuynh thành'

Sau chuỗi sự kiện liên quan tới Tứ Nhân Bang, với sự tham gia của bà Giang Thanh, người vợ luôn thèm khát quyền lực của Chủ tịch Mao Trạch Đông, các đệ nhất phu nhân Trung Quốc thường kín tiếng trước công chúng. Giang Thanh phu nhân, người từng bị gắn với cái tên "Bạch Cốt Tinh", đã phải nhận một bản án tử hình hoãn thi hành vì tội chống đối chính quyền, và tự tử không lâu sau khi được ra khỏi tù.

Ngay khi danh tiếng của ông Tập Cận Bình bắt đầu nổi lên vào năm 2007, rất nhiều nhà quan sát đã nhận định rằng bà Bành, vợ ông, sẽ là một phụ nữ theo chủ nghĩa quốc tế, một vị phu nhân có phong thái Tây phương với tư tưởng hiện đại và cởi mở.

Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc Đảng Cộng sản có thể làm ngơ trong quá trình xây dựng hình ảnh một đệ nhất phu nhân cho vị "nữ tướng" này. Họ sẽ phải đủ tinh tế và thông minh để gạt đi những định kiến đã kéo dài hàng nghìn năm ở Trung Quốc, rằng phụ nữ không được phép nắm giữ quá nhiều quyền lực và sức mạnh, cũng như những lời đồn thổi đang ngày một lan rộng về lối sống giàu sang của tầng lớp tinh hoa.

"Vẫn còn rất nhiều định kiến trong suy nghĩ của người Trung Quốc, đặc biệt là ở khu vực nông thôn. Họ cho rằng chỉ có hai loại phụ nữ, hoặc nô lệ hoặc nữ hoàng", Ross Terrill, người từng về viết tiểu sử của Chủ tịch Mao và Giang Thanh phu nhân, nói. "Họ vẫn cho rằng phụ nữ sẽ làm đàn ông lạc lối, đặc biệt trong những vấn đề quan trọng của đất nước."

Hình ảnh những người phụ nữ "khuynh nước khuynh thành" đã một lần nữa xuất hiện trong thời gian gần đây, khi một trong những lãnh đạo cao cấp của Trung Quốc, Bí thư Tỉnh ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai, bị khai trừ khỏi Bộ Chính trị. Vợ ông Bạc, bà Cốc Khai Lai, một luật sư nổi tiếng, đã bị xử tử hình ân hạn do giết chết một doanh nhân người Anh.

Bà Bành có thể sẽ trở thành một báu vật quý giá trong sự nghiệp của ông Tập, Terrill nhận định. Liệu bà có tiếp tục sự nghiệp riêng và có ảnh hưởng hay không có thể là "phép thử về cách mà Trung Quốc hiện đại hóa đất nước", tác gia nói.

Phu nhân Bành Lệ Viện trong một buổi biểu diễn. Ảnh: WWD

Người của công chúng

Tạp chí OK ấn bản tiếng Trung số tháng 10 đã dành cả trang số 7 để giới thiệu về một chính trị gia nổi tiếng và vợ của ông. Các bức ảnh về "tủ quần áo hoàn hảo" của vị phu nhân nổi tiếng, chi tiết về những buổi hẹn hò giữa hai vợ chồng, thậm chí cả bản sao giấy chứng nhận kết hôn của họ cũng được công bố trên mặt báo. Tuy nhiên, cặp đôi được nhắc tới không phải ông bà Tập, mà là vợ chồng Tổng thống Mỹ Barack Obama.

Tổng biên tập OK Trung Quốc, Feng Chuxuan, nói rằng từ tháng 5, tạp chí đã bắt đầu công bố các bài viết về những người phụ nữ của gia đình Kennedy, cựu đệ nhất phu nhân Pháp Carla Bruni-Sarkozy, Công nương Kate Middleton và Công nương quá cố Diana. Tất cả đều nhằm đáp đứng nhu cầu của bạn đọc.

Tuy nhiên, tạp chí này không có bất cứ dự định gì về việc xuất bản một bài báo mà trong đó, đệ nhất phu nhân tương lai Bành Lệ Viện là nhân vật chính. "Độc giả không đề nghị chúng tôi viết những bài báo về phu nhân các lãnh đạo Trung Quốc, vì họ biết những câu chuyện kiểu đó không thể lọt ra ngoài", ông nói. "Chúng tôi biết mình không thể khai thác được những chủ đề dạng này."

Mặc dù các quan chức đang tại vị hoặc đã nghỉ hưu đều thường xuyên xuất hiện trước công chúng cùng vợ, nhưng những người phụ nữ này lại luôn rất kín tiếng. Hiếm hoi lắm, truyền thông mới được chứng kiến những vị phu nhân ấy thể hiện mình.

Bà Bành dường như đã tránh được mọi cạm bẫy mà những người nổi tiếng thường mắc phải, như bê bối về tiền, thứ có thể làm vấy bẩn hình ảnh sạch sẽ của bà. Là một nghệ sĩ nổi tiếng, nhưng khác với nhiều đồng nghiệp trong giới, đệ nhất phu nhân tương lai của Trung Quốc chọn phong cách giản dị, tránh xa những bộ trang phục được thiết kế riêng hay các món phụ kiện đắt tiền, thứ có thể bị những người dùng internet,với con mắt săm soi, đánh giá là dấu hiệu của tham nhũng hoặc cáo buộc bà là người xa hoa.

"Việc tìm một người thích hợp để đại diện cho hình ảnh của phụ nữ Trung Quốc hơn bà Bành Lệ Viện là một nhiệm vụ bất khả thi", tạp chí Southern People Weekly nhận định trong một bài báo được công bố năm 2005. "Bà ấy có một gương mặt đẹp như trăng rằm, đôi mắt sáng và hàm răng trắng. Bà ấy là một người ngay thẳng và đơn giản, thẳng thắn và thân thiện. Bà ấy không chỉ quyến rũ giới chính trị mà còn khiến quần chúng say đắm."

Tuy nhiên, ngay cả khi được biết đến với tư cách một nghệ sĩ nổi tiếng, việc tìm kiếm thông tin về bà Bành trên Internet vẫn chỉ cho ra lượng kết quả giới hạn. Từ năm 2007, một số thông tin xoay quanh chuyện gia đình của phó Chủ tịch Tập Cận Bình bắt đầu được các hãng truyền thông ở Trung Quốc công bố. Những bài báo chủ yếu nhấn mạnh tới tình yêu và trách nhiệm của ông bà với tổ ấm chung, ngay cả khi họ phải dành phần lớn thời gian của cuộc hôn nhân cho những chuyến công tác riêng và hiếm khi có cơ hội được xuất hiện cùng nhau.

Một số nguồn tin có nhắc tới việc bà Bành từng may tặng chồng một chiếc chăn và hoàn thành nó ngay trong một chuyến lưu diễn, trước khi chuyển nó tới miền nam cho ông Tập, nơi vị phó Chủ tịch Trung Quốc đang công tác. Một bài báo khác cho hay ông Tập từng vào bếp, làm bánh màn thầu và chờ phu nhân trở về từ buổi biểu diễn mùa xuân của đài truyền hình.

Chuyện tình yêu của vợ chồng ông bà Tập được ghi dấu bằng những chuyến lưu diễn kéo dài của bà và các đợt công tác dọc đất nước của ông. Ngay cả khi bà Bành sinh con vào năm 1992, ông Tập cũng không thể có mặt vì phải tham gia chỉ huy chương trình chống bão khẩn cấp của chính phủ.

Những câu chuyện đó, dù có phải là sự thật hay không, cũng cần phải được chứng thực. Và những người quan sát ở Trung Quốc vẫn luôn khẳng định rằng, họ sẽ chờ để xem vợ chồng ông Tập Cận Bình thể hiện bản thân trong những tháng tới như thế nào.

"Với tư cách một nhà lãnh đạo mới, bạn phải thường xuyên đem lại cảm giác mới mẻ cho người dân. Bạn phải tăng cường niềm tin nơi quần chúng, nhất là sau những sự kiện gần đây như vụ bê bối của Bạc Hy Lai và sự đi xuống của nền kinh tế", Cheng Li, một chuyên gia về Trung Quốc tại Viện Brookings, nói. "Ông Tập sẽ phải tự mình làm rất nhiều việc, nhưng một người vợ xinh đẹp, nổi tiếng sẽ giúp ích cho ông ấy rất nhiều."

Trong thập niên vừa qua, bà Bành đã thành công khi xây dựng được một hình ảnh ấn tượng, bằng việc tham gia vào những chiến dịch làm giảm sự kỳ thị với căn bệnh AIDS, liên kết với Bộ Y tế và làm việc với nhiều người nổi tiếng để góp phần nâng cao nhận thức của công chúng trước căn bệnh này. Tuy nhiên, với chính phủ Trung Quốc, AIDS vẫn còn là một chủ đề rất nhạy cảm, và các lãnh đạo cấp cao thường tránh nhắc tới vấn đề này trước truyền thông.

Bà Bành được bổ nhiệm vào vị trí đại sứ thiện chí của Tổ chức Y tế Thế giới WHO năm 2011, khi Trung Quốc đang muốn gia tăng vị thế của nước này trong những tổ chức quốc tế như WHO. Việc này có thể được coi là một bước đi khôn ngoan của giới chức Trung Quốc, Johanna Hood, một nghiên cứu sinh tại Đại học Quốc gia Australia, nhận xét.

"Vị thế và vai trò của ông Tập đã tác động không ít tới những hoạt động của bà Bành, đặc biệt trong cách bà ấy rời khỏi truyền thông, rồi trở lại và thu hút sự chú ý của công chúng", Hood nói.

Sau năm 2007, sự nghiệp biểu diễn nghệ thuật của bà Bành dường như đã chấm dứt. Nhưng tới năm 2009, công chúng lại được chứng kiến sự xuất hiện của bà trong một chương trình ở Nhật Bản, sau đó là buổi biểu diễn với dàn bè 1.000 người trong sự kiện đánh dấu 60 năm Quốc khánh Trung Quốc.

Tuy nhiên, ngay cả khi là vợ của người đứng đầu đất nước, vẫn có những giới hạn nhất định mà bà Bành Lệ Viện phải làm theo.

Đừng mong chờ bà ấy sẽ xuất hiện trong chuỗi sự kiện vào tháng 11 tới theo cái cách bạn vẫn thấy ở đất nước bên kia đại dương. Bà Bành sẽ không nắm tay chồng xuất hiện trước công chúng như những gì các phu nhân tổng thống mới đắc cử của Mỹ vẫn thường làm tại lễ nhậm chức, Li Yinhe, một nhà xã hội học tại Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, dự đoán.