Lãi suất vay vốn: Ghi từ một khế ước nhận nợ

Lãi suất vay vốn là 19,4%/năm.Sau khi khách hàng đàm phán, khế ước mới chỉ còn 12%/năm, nhưng… cộng thêm phí6%/năm.

Sau những thông tin phản ánh về việc thu phítrong hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại,chúng tôi tiếp tục nhận được nhiều ý kiến phảnánh của các cá nhân, đại diện doanh nghiệp.

Một số trường hợp sẵn sàng cung cấp các hồ sơ,khế ước liên quan chỉ để khẳng định một thực tế:có lãi suất vay vốn hơn 19%/năm, việc thu phívẫn tồn tại.

Tuy nhiên, với một số doanh nghiệp, khi trao đổitrực tiếp với phóng viên, tâm lý chung là sự engại khi cung cấp các tài liệu liên quan đếnhoạt động tài chính của mình, cũng như e ngại cóthể ảnh hưởng đến quan hệ tín dụng với ngân hàng.

Lãi suất vay vốn: 19,4%/năm!

Liên tục những tuần gần đây, báo cáo cập nhậtcủa Ngân hàng Nhà nước cho biết, lãi suất chovay thỏa thuận đối với các nhu cầu vốn phục vụđời sống, cho vay thông qua thẻ tín dụng tronghệ thống ngân hàng thương mại phổ biến ở mức từ15% - 17%/năm.

Tuy nhiên, khảo sát ngẫu nhiên một số trường hợpvay vốn tiêu dùng cho thấy, từ cuối năm 2009 cónhững trường hợp đã phải chịu lãi suất lên tớitừ 18% - 19,4%/năm.

"Tôi cũng hiểu rõ cái khó của ngân hàng, nhưng việc đẩy lãi suất đi quá xa làm tăng áp lực trả nợ lên người vay rất nhiều” (Ảnh: Hoàng Hà)

Xin đơn cử một trường hợp vay vốnvới mục đích bổ sung vốn xây dựng, sửa chữa nhà tại một ngân hàng thương mại cổphần lớn tại Tp.HCM.

Khế ước nhận nợ của trường hợp này ngày 29/12/2009 cho lần giải ngân nối tiếptheo hợp đồng tín dụng ký ngày 21/11/2009 ghi rõ: trong hạn, lãi suất vay (năm)19,4%/năm, lãi suất vay (ngày) 20%/năm/360 ngày; quá hạn là 150% lãi suất tronghạn.

Lãi suất vay được cố định trong thời hạn 3 tháng, kể từ ngày bên vay nhận tiềnvay. Lãi suất vay được điều chỉnh 3 tháng/lần theo công thức: Lãi suất vay (%/năm)= LS13 + 10,48%/năm + X.

LS13 là lãi suất tiền gửi tiết kiệm loại lĩnh lãi cuối kỳ, cùng loại tiền chovay, có kỳ hạn 13 tháng do ngân hàng công bố hoặc niêm yết tại thời điểm xácđịnh lãi suất. Nếu kỳ điều chỉnh lãi suất vay rơi vào thời điểm này, theo côngthức trên, người vay có thể phải chịu tới gần 21%/năm, bởi ngân hàng này đang áplãi suất tiết kiệm kỳ hạn 13 tháng lĩnh lãi cuối kỳ là 10,37%/năm.

“X” trong công thức trên được xác định căn cứ vào mức tăng hoặc giảm dự trữ bắtbuộc của Ngân hàng Nhà nước theo nguyên tắc: tương ứng với mức tăng hoặc giảmmức dự trữ bắt buộc 1%, “X” sẽ tăng hoặc giảm là 0,144%/năm… Trường hợp “X” làmột số dương và bên vay không đồng ý với mức lãi suất tăng sau khi điều chỉnh,bên vay có quyền trả trước hạn một phần hoặc toàn bộ nợ gốc mà không bị phạt trảnợ trước hạn.

Ngoài ra, khế ước nhận nợ còn có các điều khoản liên quan đến quy định phạt đốivới trả nợ trước hạn, các cam kết mà bên vay phải tuân thủ…

Giảm xuống 12%/năm, nhưng…

Ngày 19/1/2010, bên vay cho biết đã đến ngân hàng để ký lại khế ước nhận nợ. Saukhi đàm phán và nói chuyện “thẳng thắn” với ngân hàng, khế ước mới được lập lạivới những thay đổi đáng chú ý.

Vẫn là khế ước ghi ngày 29/12/2009 theo hợp đồng tín dụng ngày 21/11/2009 nhưtrên và cùng một khoản vốn giải ngân tiếp, trong hạn, lãi suất vay (năm) chỉ còn12%/năm, lãi suất vay (ngày) cũng chỉ còn 12%/năm/360 ngày.

Kỳ điều chỉnh lãi suất vẫn là sau 3 tháng, nhưng công thức tính điều chỉnh cũngđã thay đổi hẳn: Lãi suất vay (năm) = LS13 + 5,28%/năm + X.

TIN LIÊN QUAN

Như vậy, lãi suất vay vốn từ19,4%/năm trước đó ghi trong khế ước mới được giảm xuống còn 12%/năm. Chi tiếtnày cho thấy lãi suất trong khế ước tuân thủ đúng quy định của pháp luật, theoĐiều 476 Bộ luật Dân sự (lãi suất cho vay không được quá 150% lãi suất cơ bản);và giả sử có tranh chấp xẩy ra, ngân hàng không còn ở thế bất lợi như ghi mức19,4%/năm trước đó, nếu xét theo Điều 476.

Thế nhưng việc giảm lãi suất xuống 12%/năm đó chưa hẳn là người vay đã thoát chiphí cao. Đó không phải là một khế ước nhận nợ độc lập và trọn vẹn cho người vay.Bởi đi cùng với điều chỉnh trên, ngân hàng đưa ra giấy đề nghị và cam kết chịuphí quản lý tài sản, mức phí là 6%/năm, tổng lãi suất gián tiếp cho khoản vốn đóvẫn lên tới 18%/năm.

Trong trường hợp này, khi cung cấp hồ sơ cho phóng viên, người vay nhấn mạnh mụcđích chính của mình là để “phản ánh thực trạng cho vay hiện nay, cũng như việcthu phí là có tồn tại. Tôi cũng hiểu rõ cái khó của ngân hàng, nhưng việc đẩylãi suất đi quá xa làm tăng áp lực trả nợ lên người vay rất nhiều”.

Liên quan đến việc Ngân hàng Nhà nước kiểm tra các ngân hàng thu phí cho vay,trả lời chúng tôi cuối tuần qua, ông Hồ Hữu Hạnh, Giám đốc Ngân hàng Nhà nướcChi nhánh Tp.HCM, cho biết đoàn công tác đã vào cuộc và hiện chưa có báo cáo kếtquả cụ thể. Với những trường hợp vi phạm, ông Hạnh cho biết sẽ căn cứ theo quyđịnh xử phát hành chính hiện hành để xử lý. 

Theo Minh Đức