Tràn ngập hàng Tết "dởm"

Nhái từ hàng hiệu đến đồbình dân

Tờ Guangzhou Daily đưa tin, trong một đợt truy quét mới đây, cảnh sát thànhphố Quảng Châu, tỉnh Quảng Đông đã bắt 15 người chuyên bán hàng thời trangbằng da giả các nhãn hiệu nổi tiếng thế giới. Nhà chức trách tịch thu 4.500túi xách, dây nịt, dây đồng hồ… giả được gắn các nhãn hiệu hàng đầu nhưHermes, Bottega Veneta và Louis Vuitton, trị giá ước tính 160 triệu nhân dântệ (hơn 470 tỷ đồng).

Từ khi Trung Quốc phát động chiến dịch truy quét nạn vi phạm quyền sở hữutrí tuệ, sản xuất, phân phối sản phẩm giả và hàng kém chất lượng vào tháng11/2010 đến nay, giới chức Quảng Châu đã phanh phui 21 vụ tương tự, phá hủy9 cơ sở sản xuất hàng giả.

Bên cạnh các mặt hàng thờitrang, thuốc lá cũng là một trong những hàng hóa “hot” mùa lễ tết. Trongvòng 10 năm qua, nạn sản xuất thuốc lá dởm tăng mạnh ở Trung Quốc, cao gấp 8lần kể từ năm 2000, lên một con số chưa từng có tiền lệ: 400 tỷ điếu mỗi năm,đủ để cung cấp cho mỗi người hút thuốc Mỹ 460 gói một năm.

Túi xách giả hiệu Louis Vuitton

Ngày nay,thuốc lá giả sản xuất tại Trung Quốc,với các nhãn hiệu như Marlboros,Newports, và Benson & Hedges, tràn ngậpthị trường châu Á cũng như toàn cầu.Chúng tiếp sức cho một thị trường chợđen trị giá nhiều tỷ đôla và gây hại rấtlớn cho người hút. Mặc dầu vậy, rất ítngười biết đến hoạt động này. 

Nổi tiếng một thời với loại quả sơn tràvàng óng, Yunxiao giờ đây là một trungtâm thương mại lớn, nguồn cung cấp mộtnửa sản lượng hàng giả ở Trung Quốc. "Hầuhết các nhà máy nằm dưới lòng đất. Chúngnằm bên dưới các tòa nhà, núp rất kínvới những chiếc cửa ra vào bí mật. Thậmchí một ngôi chùa ở địa phương với máingói đỏ cũng che giấu một nhà máy ở bêntrong", một người môi giới thuốc lá chobiết.

Đài Loan và Hàn Quốc, từng "khéttiếng" về đồ nhái, giờ cũng trở thành nạn nhân của tình trạng giả mạo. Theokết quả điều tra do Công ty về quyền sở hữu trí tuệ Marksman vừa thực hiện,70% cửa hàng điện tử dân dụng tại các thành phố bày bán công khai sản phẩmsao chép của LG và Samsung.

Không chỉ dừng lại ở mặt hàng tiêu dùng, hàng giả ở châu Á còn “đánh” vàotâm lý thích tích góp vàng khi có tiền thưởng tết cũng như mua sắm nữ trangdiện tết của người dân. Cuối tháng 12 vừa qua, 200 ounce vàng giả với giákhoảng 280.000 USD được phát hiện trên thị trường vàng Hong Kong đang gâysốc cho giới đầu tư khu vực không chỉ vì giá trị mà vì mức độ tinh vi của nó.

Thông thường, các thỏi vànglớn do các Ngân hàng Trung ương nắm giữ thường có trọng lượng 400 ounce mỗithỏi và có trị giá chừng 560.000 USD. Giới kinh doanh vàng bạc ở Hong Kongnhấn mạnh, hàng trăm ounce vàng giả đã được mua đi bán lại tại Hong Kongtrong suốt cả năm qua mà không hề ai hay biết, tạo ra một scandal lớn nhấtliên quan đến kim loại quý nhất trên thị trường vàng Hồng Kông trong hàngchục năm qua.

Sau khi thị trường Hong Kong bị chấn động với 200 ounce vàng giả, đến lượtchính quyền Singapore cảnh báo các tiệm nữ trang và cầm đồ trong nước nângcao cảnh giác bởi rất có thể vàng giả đã xâm nhập vào thị trường nước này.

Theo ông Ho Nai Chuen, Chủtịch Hiệp hội những nhà kinh doanh trang sức Singapore, hiệp hội này sẽ sớmcó chỉ dẫn cụ thể để các thành viên cảnh giác. Tuy nhiên, ông này cho rằng,những nhà chuyên môn tại Singapore có đủ biện pháp để phát hiện vàng giả.Một trong những quy định tại Singapore là những người kinh doanh vàng phảighi lại số chứng minh hoặc hộ chiếu của những người bán với số lượng lớn vànhững con số này sẽ được nhà chức trách kiểm tra thường xuyên.

Đánh giá vềtác hại sâu rộng của hàng giả, ông GuySebban, Tổng Thư ký Phòng Thương mạiquốc tế  ICC cho rằng: “Các công ty đaquốc gia bị thiệt hại tới 10% doanh thuvì nạn hàng giả. Số tiền đó tương đươngvới 20 tỷ USD một năm dù cho ít hãng, kểcả Procter&Gambler và Unilever muốn thừanhận thực tế đó”.

Ông Richard Heath, đứng đầu đơn vị chốnghàng giả của hãng Unilever khẳng địnhnạn hàng giả đã thoát khỏi phạm vi khuvực và đã trở thành vấn đề quốc tế. Tấtcả các khoản đầu tư của những kẻ làm giảchủ yếu tập trung vào nhãn mác chứ khôngphải vì chất lượng hàng hóa bên trong.

Chính vì thế, mối nguy hại mà hàng giảcó thể gây ra cho sức khỏe người tiêudùng là khôn lường, đơn cử như hãngColgate-Palmolive đã cảnh báo người tiêudùng là thuốc đánh răng giả có chứa hóachất chống đông rất độc hại với người sửdụng hày năm 2004, sữa giả nhãn hiệuNestlé đã làm ít nhất 13 trẻ sơ sinhTrung Quốc tử vong khiến cho hãng này bịtổn thương danh tiếng nghiêm trọng.

Chiến dịch dập “bão” hàng giả

Trước tình trạng đó, Trung Quốc, nơixuất xứ của lượng hàng giả khổng lồ trênthế giới, đã tuyên bố triển khai chiếndịch truy quét hàng giả kéo dài 6 tháng,kể từ cuối tháng 10/2010, nhằm cải thiệnhình ảnh của nước này. Nội các TrungQuốc cho hay đây là chiến dịch đặc biệtnhắm vào các nhà sản xuất và người buônbán hàng giả, cũng như hoạt động vi phạmbản quyền.

Chiến dịch truy quét nàytriển khai với các lĩnh vực như xuất bản, văn hoá, giải trí, công nghệ caovà nông nghiệp. Trung Quốc sẽ mạnh tay với các cơ sở sản xuất hàng giả, tăngcường quy định về bảo vệ bản quyền trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, cũng nhưtrên Internet.

Nội các nước này thừa nhận hàng giả và việc vi phạm bản quyền đang gây khókhăn cho các đơn đặt hàng trên thị trường, giảm tính cải tiến trong kinhdoanh và làm xấu hình ảnh của Trung Quốc trên thị trường quốc tế. Ngành côngnghiệp hàng giả của Trung Quốc hiện thuê hàng triệu lao động, cửa hàng phânphối có mặt trên cả nước. Trước đó, chính quyền Trung Quốc cũng đã từng đưara nhiều chiến dịch truy quét hàng giả.

Vàng giả lan từ Hong Kong sang Singapore (Ảnh: Strait Times)

Các tập đoàn lớn cũng đầu tư vàocông cuộc chống hàng giả bằng cáchđăng ký bản quyền ở các nước sở tạithuộc châu Á và tìm kiếm các bằngchứng tại đây để đưa ra xử lý trướcpháp luật. Hãng Red Bull, nhà sảnxuất nước uống tăng lực lớn nhất thếgiới đã có hẳn một đội ngũ chốngviệc làm giả loại nước này ở châu Ácả về màu sắc sản phẩm và nhãn hiệuđăng ký vì thị trường châu Á đang córất nhiều hàng giả của Red Bull.

Các nhân viên của Unilever ởPakistan cũng chứng kiến nhiều vụlàm giả sản phẩm của hãng tại đâynhư xà phòng Dove giả được bày bánđầy ở chợ Boulton Market ở Karachivì thế Unilever cũng có một độichống hàng giả Unilever ở Karachi.Qua thực tế, đội này đã phát hiệnmột nhà máy ở phía đông thành phốMultan có 20 công nhân sản xuất tràLipton giả với sản lượng một tấn mộtngày.

Nhìn chung, các quốc gia châu Á đãnhận thức rõ tác hại của hàng giảđối với sức khỏe người tiêu dùng,danh tiếng hàng hoá của mình và uytín quốc gia trong hoạt động thươngmại với EU, Mỹ cũng như các nướckhác trên toàn thế giới. Chính phủnhiều quốc gia châu Á đã yêu cầu cáclực lượng hải quan, cảnh sát, thịtrường phải vào cuộc sâu sắc để giảmtác hại của nạn làm hàng giả với sứckhoẻ của người dân bản địa và tăngcao uy tín quốc gia để thu hút nhiềuhơn đầu tư nước ngoài.