Từ thiện vì ai và "nỗi oan" của Tạ Bích Loan

Mấy ngày qua, dư luận xôn xao về chương trình 60 phút mở do Tạ Bích Loan làm MC. Nhiều người tỏ ra thất vọng trước cách đặt vấn đề của nữ MC kỳ cựu này: “Từ thiện để làm gì? Nhưng để làm gì?”. Đa số ý kiến phản đối cách đặt vấn đề này. Nhưng có lẽ chúng ta cần phải cám ơn Tạ Bích Loan cũng như 60 phút mở thay vì chỉ trích họ.

Số thứ 2 của 60 phút mở đặt ra một vấn đề vô cùng tốt đẹp: Làm từ thiện vì ai. Nhiều người cảm thấy khó chịu khi Tạ Bích Loan nêu ra những vấn đề như: Từ thiện để làm gì? Từ thiện là vì ai? Vì người làm từ thiện hay người được nhận quà từ thiện?... Những câu hỏi tưởng chừng rất dễ để có câu trả lời kia lại thực sự khiến chúng ta day dứt.

Không thể phủ nhận, việc từ thiện là hành động tốt đẹp cần được nhân rộng. Nó làm cho cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn, con người đến gần với nhau, yêu thương nhau hơn. Nhưng rõ ràng làm cách nào để tấm lòng tốt của chúng ta phát huy được tác dụng là một câu hỏi không hề đơn giản.

Thực tế, có không ít cá nhân, tổ chức lợi dụng việc từ thiện để đánh bóng tên tuổi hoặc PR cho sản phẩm của mình. Câu chuyện từ thiện ở Bãi giữa sông Hồng mà chương trình đề cập là một minh chứng cho thấy việc từ thiện không đúng cách có thể gây hại cho những người được nhận nó.

Rõ ràng, trả lời được câu hỏi: “Làm từ thiện vì ai?” sẽ giúp chúng ta tìm ra được cách làm tốt nhất, hiệu quả nhất. Nhưng cuộc tranh luận của các khách mời đã cho chúng ta thấy một thực tế: Ngay cả những người làm từ thiện cũng chưa thực sự trả lời được câu hỏi này một cách đúng đắn nhất. Điều đó cho thấy, việc từ thiện của chúng ta đang thực sự gặp vấn đề cả về cách thức tổ chức cũng như mục đích hướng tới.

Việc va đập giữa những quan điểm, những cách nhìn khác nhau về việc từ thiện vì ai là điều bình thường. Đó cũng lời nhắc nhở giúp chúng ta có thể nhìn nhận một cách toàn diện về việc từ thiện để có những hành động phù hợp nhất. Cách đặt vấn đề của Tạ Bích Loan cũng là dịp để chúng ta nhìn nhận lại mục đích của việc từ thiện mà chúng ta đã từng tham gia: Nó đã thực sự vì những người cần được giúp đỡ hay chưa?

Rõ ràng, việc tặng áo rét, gạo, mì tôm,...cho trẻ khi chúng đang đói, đang rét là cần thiết. Tuy nhiên, sẽ là tuyệt vời hơn nếu chúng ta giúp đỡ được để cha mẹ chúng tự trang bị cho con em mình những thứ cần thiết đó. Đây là mục đích cuối cùng và quan trọng nhất, đáng làm nhất của từ thiện.

Việc đặt vấn đề với các góc nhìn, các quan điểm khác nhau là cần thiết cho sự phát triển của xã hội. Những tấm lòng tốt rất đáng quý và cần được trân trọng. Tuy nhiên, nếu chúng ta biết nghiên cứu để đặt lòng tốt ấy vào đúng nơi, đúng lúc, đúng chỗ thì chắc chắn tấm lòng thiện nguyện ấy của chúng ta sẽ trọn vẹn hơn rất nhiều.


Tất nhiên, gắn việc từ thiện với những thứ như “giữ gìn bản sắc dân tộc” có phần hơi lý thuyết và thiếu thực tế. Tuy nhiên, không thể chỉ dựa vào một quan điểm có phần “hàn lâm”; lý thuyết ấy để phán xét về một vấn đề lớn hơn đó là: Từ thiện vì ai? Vì người làm từ thiện hay vì người được nhận quà từ thiện?

Lên án cách đặt vấn đề của Tạ Bích Loan không phải là cách để thể hiện sự ủng hộ với hành động từ thiện. Thay vì lên án, chúng ta nên đưa ra những quan điểm, những cách làm hợp lý nhất để những hành động đáng trân trọng ấy đạt hiệu quả cao nhất.

Phản ứng của cộng đồng mạng về cách đặt vấn đề của Tạ Bích Loan khiến chúng ta có cảm giác, hình như cư dân mạng đang biến mình thành một vị quan tòa cảm tính và thiếu khách quan nhất. Phải chăng, cứ đặt ra vấn đề “Làm từ thiện để làm gì?” là xấu, là không có tấm lòng Bồ Tát?

Ý kiến của bạn như thế nào về vấn đề này? Hãy gửi quan điểm của bạn bằng cách comment ở cuối bài viết hoặc gửi về địa chỉ email tintuconline@vietnamnet.vn