Quốc Trung: "Thanh Lam ngang lắm"

“Mâytrắng” muốn “bay về”, phải khác!

“Mây trắng bay về” – cái tên ngẫu nhiên vậy mà lại có ngày nói lên sựtái hợp nhỉ? Trước hết, vì lời hứa với các con?

Bọn trẻ gợi ý từ lâu rồi, bản thân Lam cũng hơn một lần đề nghị, vậy màngười lớn vẫn lần chần chưa trả được. Đã tưởng tháng 10 năm rồi rảnh thìcuối cùng lại vướng Idol. Đang hy vọng là trong năm nay, không biết có được.

Sao lại “không biết có được”? Vì sự tái hợp gây nhiều khó xử hay anh sợ “nóitrước bước không qua” – như đã từng bị “dớp”?

Không phải! Chỉ là với người làm nghề chuyên nghiệp, thì mỗi một dự án quantrọng đều cần phải có thời gian chuẩn bị kỹ lượng. Tránh áp đặt, nhưng ítnhất, điều cần có phải là sự đồng thuận. Đã lâu thật lâu rồi tôi là Lamkhông cộng tác cùng nhau. Những gì Lam làm kể từ sau “mây trắng bây về” lẽđương nhiên tôi không phê phán nhưng thực sự nó tương đối khác biệt so vớiquan điểm của tôi. Vì thế mà cần phải nói chuyện với nhau nhiều hơn, kỹ hơnđể biết Lam muốn thế nào, tôi thấy thế nào, rồi mới tính tiếp được.

Nhạc sĩ Quốc Trung.

Thực sự, anhcó cảm thấy khó?

Có những khó khăn nhất định, hẳn rồi! Bẵng đi một quãng dài tách ra, giờmuốn ráp lại, làm sao dễ dàng cho được? Trước, còn sống cạnh nhau, cùng làmnghề, ít hay nhiều thì cũng có những ảnh hưởng qua lại, có thể cùng chungmột tiếng nói, chắc chắn phải dễ hơn nhiều chứ?

Nợ Uyên Linhmột nụ hôn mà anh còn đồng ý trả một album, huống hồ, cái anh “nợ” ở đây lạikhông chỉ làm một lời hứa với các con! Khó mấy cũng phải làm thôi chứ?

Thực sự tôi cũng đang chưa biết phải bắt đầu thế nào, chưa có gì là cụ thể,khi không thể thay đổi quá mức những gì Lam đang có và theo đuổi lâu nay. Sẽkhông thể là một tông màu quá khác biệt. Mà trở lại với “Mây trắng bay về”như nhiều người muốn thì không chỉ Lam, mà chính tôi cũng không thích.

Anh nghĩ làmtheo kiểu “Mây trắng bay về” sẽ không “ăn” nữa sao?

Không phải, chỉ là tôi thuộc dạng rất hay chóng chán những gì mình đãlàm. “Mây trắng bay về” giờ nghe lại tôi thấy cũng bình thường thôi, vì cònnhiều thiếu sót lắm. Nên nếu để làm lại, chắc chắn là phải khác.

Anh biết“Mây trắng bay về” được ưa thế nào rồi, không chỉ công chúng mà còn với cảgiới làm nghề. Làm sao mà có thể “phụ lòng” “mây” thế nhỉ?

“Mây trắng” được ưa, tôi đồ là có thể vì lúc đó, nó là một dự án âm nhạctương đối hoàn hảo, ở thời điểm bắt đầu hình thành ở Việt Nam ý niệm nhà sảnxuất. Bản thân tôi lúc đó cũng ít nhiều có được kinh nghiệm làm album saumột thời gian khá dài cộng tác với các nhạc sĩ nước ngoài, đủ để tập hợpđược một album tương đối đồng nhất về phong cách, biết dung hòa giữa cảm xúcvà lý trí.

Cũng không ngoạitrừ, ngay cả giới chuyên môn cũng có thể có những đánh giá cảm tính, khi cảlàng đều tỏ, đó là dự án hợp tác cuối cùng giữa Thanh Lam – Quốc Trung. Màcũng có thể, người ta thích vẻ đẹp của sự hồn nhiên trong trẻo. Cái hồnnhiên đó có thể không hoàn hảo (và nói cho cùng cũng khó mà có được một sảnphẩm âm nhạc hoàn hảo trong điều kiện sản xuất ở ta), nhưng nó là cái hồn,cái tình của người hát, người viết nhạc nên có thể vì thế mà nó dễ đi vàolòng người hơn chăng.

Lam cònlâu mới chịu hoang mang!

Anh có nghe hết những đĩa Thanh Lam làm sau này không?

Lam làm nhiều thế, tôi nghe sao kịp? Nhưng cái đĩa mà trong đó, Lam “cover”lại khá nhiều bài trong “Mây trắng bay về” thì dĩ nhiên tôi nghe khá kỹ. Vìtrước đó, Lam có hỏi ý kiến tôi và tôi đã đưa cho cô ấy toàn bộ bản ghi âmnhưng tất nhiên Lam đã không in lại mà cho làm lại với một cách khác. Đồng ýlà phải khác, nhưng cái khác đó, nếu là tôi, chắc tôi không chọn.

Không ít cúlàm mới, phá cách của Thanh Lam cũng bị một bộ phận công chúng cho là“nghịch tai”, không đáng. Anh đồng ý?

Định hướng âm nhạc là việc của nhà sản xuất. Với một ca sĩ vừa giàu bảnnăng vừa có trình độ hiểu biết như Thanh Lam, tôi nghĩ cô ấy luôn thừa sứclàm rất tốt những gì mà nhà sản xuất muốn và bản phối yêu cầu. Điều cần cóchăng là một sự phối hợp linh hoạt và mềm mại.

Anh nghĩ sao về mật độ album và live show dồn dập của Thanh Lam, “dướitriều đại” Lê Minh Sơn? Theo anh, đấy có phải là sự vắt kiệt và có đáng?

Về điều này, tôi cũng đã từng có lần trao đổi thẳng với Lam. Bởi thực sự làtôi không hiểu, tại sao lại cần phải làm nhiều như thế và làm thế thì đượcgì. Về hiệu quả kinh tế thì gần như là số 0 nhé, trước vận nạn đĩa lậu. Vềhiệu ứng khán giả, thì tôi e, bắt họ nghe dồn dập như thế, sẽ khiến họ khómà kịp nhớ, kịp nạp. Nó cũng giống như một bộ phim muốn đưa ra quá nhiềuthông điệp, khiến người ta rất khó nhận ra chủ đề chính. Cách làm đó, trênthế giới, tôi thấy nhiều người giàu năng lượng sáng tạo nhất, họ cũng khôngchọn. Chưa nói, đó còn là sự mạo hiểm quá mức, khi gần như là thay đổi hoàntoàn phong cách.

Anh thừabiết sức ép lớn nhất đối với một diva là không thể nào giậm chân tại chỗ và“ngủ quên trên chiến thắng”?

Chuyện gì ra chuyện đó. Còn nhớ Lam Docky không, một cộng sự thân thiết củatôi và Lam trước đây. Theo anh, điều quan trọng nhất ở một nghệ sỹ là phảisớm chọn cho mình một phong cách phù hợp và một khi đã chọn được rồi thìkhông bao giờ nên thay đổi vì sự thay đổi này sẽ rất nguy hiểm: fan cũ thìcó nguy cơ mất bớt, mà fan mới thì chưa chắc có thêm.

Thực ra thì khingười nghe đòi hỏi mình phải làm mới thì có nghĩa là ít nhiều họ đã bắt đầuchán mình rồi, còn nếu như mình vẫn còn hấp dẫn thì đâu ai muốn mình thayđổi, đúng không? Lẽ dĩ nhiên làm nghề này, thay đổi, làm mới là một nhu cầurất lớn, bản thân tôi cũng vậy, cũng có lúc muốn bỏ những cái cũ đi, để đượcthỏa thích chiều mình. Và tôi hiểu cũng có lúc, fan của mình vì thấy mìnhthích mà họ cố gắng chiều mình, “hy sinh” cho mình. Nhưng nếu là để “lạmdụng” sự hy sinh của họ, thì tôi nghĩ là không nên.

Thanh Lam và hai con gái lớn (trái) và cậu út Đăng Quang chụp ảnh cùng bố Quốc Trung (phải)

Nhưng chắcgì đã là nên, khi lúc nào cũng cầu toàn và gìn giữ quá, nhất là ở một ngườiluôn tràn đầy năng lượng? Chưa nói, đó còn là chuyện nắm bắt cơ hội?

Tôi nhớ trước, khi còn làm cùng Lam, cũng có nhiều hợp đồng làm đĩalắm, nhưng tôi cũng không làm nổi, dù tiền thì ai cũng cần. Tối đa, tôi nghĩcũng chỉ nên mỗi năm ra một album thôi.

Anh không nghĩ sự kỹ tính của anh làm người khác sốt ruột sao?

Làm gì đến nỗi! Kỹ tính được đã tốt, thực ra tôi đâu được thế!

Sau Quốc Trung thận trọng là một Lê Minh Sơn đầy lửa nên việc “đẻ sònsòn” album và live show một dạo của một người cũng đầy lửa như Thanh Lam đãđược ví như “ruộng hạn gặp mưa”, là “bùng nổ tất yếu”. Thẳng thắn mà nói, đãbao giờ anh cảm thấy mình có lỗi với người bạn đời và bạn nghề một thuở củamình, trước khao khát được bung phá ấy?

Chuyện này, hồi đó, Lam cũng từng hơn một lần kêu với tôi rồi, rằng đứng ởgóc độ một nhà sản xuất, tôi làm như thế là quá ít, thậm chí, còn là làmđược quá ít tiền nữa; rằng giá như tôi có thể làm hơn, bằng vào những gì tôicó và tôi có thể… Nhưng thật sự mà nói, đến giờ, tôi vẫn không nghĩ là tôisai, cũng không nghĩ là Lam sai. Vì đó đơn giản là quan điểm làm nghề riêngcủa mỗi người.

Khi hay tinThanh Lam cộng tác, lúc thì với Trọng Tấn, Tùng Dương, lúc lại với Đàm VĩnhHưng, anh có ngạc nhiên? Có cho rằng đấy là biểu hiện của sự hoang mang, daođộng?

Về mặt chuyên nghiệp, thì mọi cái đều có thể. Mỗi ca sĩ ngôi sao, dù ở dòngnhạc nào, tôi nghĩ họ cũng đều có những cách riêng của họ, tài sản của họ.Nổi tiếng được đã là tài! Tôi cũng không nghĩ đấy là dấu hiệu cho thấy Lamhoang mang đâu! Lam, tôi nghĩ là cô ấy chẳng bao giờ hoang mang cả, Lam cònlâu mới chịu hoang mang. Vì Lam ngang lắm! Duy chỉ có định hướng về nghệthuật, cũng như kinh doanh ở đây là có vẻ không được rõ ràng cho lắm.

Thu hút khán giảthì tất nhiên là có nhiều cách, nhưng cách gì thì cách, thay đổi gì thì thayđổi, theo tôi, cũng không nên rời xa quá mức cái nền mình đang có và đánhmất đi hình cảnh cũ của mình, phong cách đã định hình của mình. Nhìn vàonhất cử nhất động của Lam là người ta trông vào cái tầm của một ca sĩ đànchị, một thần tượng của các ca sĩ trẻ, thế nên lại càng cần phải thận trọng.Có những sự kết  hợp, do đó, nếu chỉ để làm cho vui, thì tôi e là hơi cẩuthả, thậm chí còn là thiếu khôn ngoan, ở vào một cái tầm như thế. Muốn chovui thì chơi ngoài đời với nhau thôi cũng là đủ rồi mà!

Nhưng nếu cứlo “bảo tồn” như thế, làm sao tìm được cái mới?

Thế nào là mới? Mới ở đây phải là hơi thở mới, tiếng nói mới, chứ không đơngiản là kết hợp với người này hay người khác, hát nhạc này hay hát nhạc kia.Ngay cả khi tôi làm world music, cũng đâu đơn giản là gọi thêm một cô hátchèo, hát xẩm tới góp giọng. Tất cả, nói cho cùng, chỉ là phương tiện màthôi! Quan trọng là hơi thở. Lẽ đương nhiên nghệ sĩ thì luôn có nhu cầu tìmcái mới để có được hứng thú. 

Chẳng hạn nhưsau khi Lam có được “Chia tay hoàng hôn” rồi, ở thời điểm ra đời cũng là đưara nhiều cái mới đấy chứ, nhưng vì sao khán giả người ta vẫn thích, vẫn đưalại thành công và cho đến lúc này vẫn còn nhắc, được nhỉ? Làm nghề này màlâu lâu không đưa ra được cái mới thì đúng là nên về hưu. Vả lại, ít cóthành công nào mà không chứa đựng trong nó những cái mới. Nhưng vấn đề làcách đưa cái mới ấy vào tai khán giả thế nào. Điều đó thuộc ngón nghề củanhà sản xuất.

Giải thích cho lựa chọn này, Lam từng nói: Sau đỉnh cao, cái cô ấy muốn lúcnày là bề rộng, là cũng có lúc phải biết chiều lòng khán giả… Nên chăng,theo anh?

Lam thì lúc nào cũng có cả núi lý do để giải thích cho những việc mình làm.Có điều, giờ thử ngồi tổng kết lại xem cái đỉnh ấy liệu có rộng ra haykhông, hay là lại hẹp đi? Chiều khán giả, cũng phải có cách, vì chữ “chiều”ở đây, ở một mức độ nào đó, nếu không khéo, sẽ là sự hạ thấp mình. Đã làngười nghệ sỹ có tầm thì phải luôn là người đi trước khán giả, phải đủ sứcthuyết phục khán giả tin theo nhưng gì mình làm. Muốn thế, cái mới mình đưara phải được khán giả chấp nhận. Và để được chấp nhận, thì cần phải biếtcách giải thích cho sự làm mới ấy của mình, phải có thời gian và cần đến sựdũng cảm của người nghệ sỹ. Khán giả thì ở đâu cũng là khán giả, cao haythấp không phải là lý do để mình giải thích cho sự thiếu thuyết phục, cũngkhông thể đổ lỗi. Xét về mặt kinh doanh, thì lại càng không nên.

Cô ấychả tiếc thì tôi tiếc làm gì!

Vậy thay đổi nào ở Lam theo anh là đáng tiếc nhất?

Ô hay, cô ấy chả tiếc thì tôi tiếc làm gì! Tự dưng lại đi tiếc hộ cho ngườikhác!

Nhưng anh sẽnắn lại dòng chảy ấy chứ, nếu như việc làm album cho Lam đạt đến thỏa thuận?

Nắn lại thì không hẳn, nhưng cũng có nhiều lựa chọn lắm, và điều đó phụthuộc nhiều vào kinh nghiệm, thủ thuật của một nhà sản xuất nên tôi cũngkhông muốn nói ra trước. Tuy nhiên, nếu như Lam không thích, thì sẽ không aicó thể ép cô ấy thay đổi được!

Liên quan đến anh, là hai cái tên Thanh Lam – Uyên Linh, với một bên thìđược coi là được đào tạo bài bản, bên kia là “của nhà giồng được”. Còn anhthì nói trên Idol là không đánh giá cao lắm cái gọi là hai chữ “đào tạo” âmnhạc ở ta và nói chung, trong nghề này. Giờ nếu được nói lại cho… đẹp lòngcả hai, anh nói gì?

Tôi không dám nói là đào tạo âm nhạc ở nhà mình dở nhưng nếu suy từ mình ra,cũng như nhiều trường hợp khác, không chỉ ở ta, thì quả thật, tôi thấy tấtcả những gì tôi có được hôm nay hầu như đều là tự học, tự mày mò mà ra, kểcả phối khí. Điện ảnh Việt Nam có được Đặng Nhật Minh mà có phải mất côngđào tạo đâu, khi ông xuất phát từ một người dịch phim. Học dăm bảy năm ởNhạc viện như Thanh Lam, Mỹ Linh thì ăn thua gì, dân làm nhạc bọn tôi cònmất mười mấy năm thì sao! Bất quá cũng chỉ là những kiến thức cơ bản, may rađủ để vừa khuôn với các đoàn ca múa nhạc nhà nước, các hội diễn, nếu như họkhông sẵn có một giọng hát trời phú, giàu nhạy cảm, lại có tâm huyết hoàibão.

Ăn thua là tựhọc và phải không ngừng học. Đừng quên, âm nhạc không chỉ là âm nhạc, là lờica và giai điệu mà còn là âm thanh. Do đó mà người ta còn có thể học nhạcbằng tai. Trong khi đó, đào tạo thanh nhạc ở ta lại chủ yếu thiên về cổ họngmà đôi khi quên mất cái tai. Lẽ đương nhiên thì có học vẫn là có hơn, bởikhi người hát được trang bị đầy đủ kỹ thuật xướng âm, thì họ sẽ biết cáchlàm cho âm vực của mình trở nên rộng hơn, phát âm nhả tiếng cũng tròn vànhrõ chữ hơn… Nó cũng giống như một vận động viên chạy 100 m vậy. Nếu là ngườibình thường thì có thể phải mất tới 15 phút nhưng nếu được tập luyện từ béthì có khi họ chỉ cần mất có một giây thôi. Một giây ấy, nó là đẳng cấp!

TIN LIÊN QUAN

Theo Đẹp