Để tránh tai biến khi cắt amiđan

Tai nạn tử vong do cắt amiđan củabệnh nhân Nguyễn Thị Bé Chín, 31 tuổi ở Sóc Trăng ngày 9.10 vừa qua đã làm nhiềungười lo lắng. Đây không phải lần đầu tiên người ta nghe nói đến loại tai biếnnày, trước đó ở một số bệnh viện cũng đã từng ghi nhận nhiều vụ việc tương tựvới những mức độ thương tích khác nhau.

Theo giải thích của lãnh đạo bệnhviện đa khoa Sóc Trăng, nơi đã gây ra tai nạn cho bệnh nhân Bé Chín: khâu chỉđịnh và quá trình phẫu thuật cắt amiđan phù hợp, không sai sót. Bệnh nhân bị mengan tăng, điều này ảnh hưởng đến thời gian thải trừ thuốc. Tuy nhiên, quá trìnhtheo dõi tại phòng hậu phẫu không sát, không phát hiện được tình trạng suy hôhấp. Phát hiện ngưng thở, ngưng tim lại trễ.

Không cứ viêm amiđan là phảicắt

ThS.BS Võ Quang Phúc, phó giámđốc bệnh viện Tai mũi họng TP.HCM cho biết, amiđan là một trong những cơ quanmiễn dịch trọng yếu của cơ thể. Khi amiđan viêm tức là đang chống lại vi trùng.Sự tranh đấu này làm người bệnh sốt cao, đau họng, ăn uống khó khăn. Nếu khôngđiều trị kịp thời sẽ gây ápxe (làm mủ) quanh amiđan và đưa đến một số biến chứngnguy hiểm như viêm tai, viêm mũi xoang, viêm thanh quản, viêm phế quản, viêm tim,viêm thận, viêm cầu thận, viêm khớp... 

Trẻ dưới năm tuổi và người lớn trên 45 tuổi nên hạn chế cắt amiđan. (Ảnh: Phan Lê)

“Không phải viêm amiđannào cũng cắt. Cắt không đúng có thể để lại hậu quả lâu dài là làm mất đi hệthống miễn dịch, sức đề kháng của cơ thể. Ngay cả khi đang bị viêm amiđan cấptính cũng không nên cắt liền, vì rất dễ chảy máu không cầm được hoặc nhiễm trùnghuyết. Tốt nhất là điều trị 15 – 30 ngày cho hết viêm rồi mới cắt”,BS Phúc lưu ý.

TS.BS Trần Đức Ngọc, hội viên hộiTai mũi họng châu Á – Thái Bình Dương cho biết, bình thường amiđan tiết ra mộtsố globuline để phòng chống một số bệnh đi vào đường hô hấp và tiêu hoá. Nhiềunghiên cứu khoa học đã cho thấy khi cắt amiđan lượng globuline này giảm khôngđáng kể, do vậy không ảnh hưởng đến chức năng miễn dịch.

“Nhưng không phải vì thế màphẫu thuật cắt amiđan được chấp nhận một cách dễ dàng. Theo khuyến cáo của cáctổ chức tai mũi họng quốc tế, chỉ cắt amiđan khi bệnh nhân có một số dấu hiệunhất định. Cắt amiđan tuy đơn giản nhưng cũng tiềm ẩn những tai biến như bất kỳmột loại phẫu thuật nào khác, từ đơn giản như giập môi, lung lay răng... cho đếnnhững tai biến có thể ảnh hưởng đến tính mạng như dị ứng với thuốc mê, sốt caoác tính…”, BS Ngọc nói.

Cần xét nghiệm kỹ, cắt đúngchỉ định

Theo BS Phúc, khi bị viêm amiđanngười bệnh cần đến bệnh viện để được các bác sĩ chuyên khoa điều trị đúng cáchhoặc chỉ định cắt amiđan nếu cần thiết. Cắt amiđan có thể gây biến chứng tử vongdo nhiều nguyên nhân: gây mê, cắt không đúng kỹ thuật (cắt chạm mạch máu gâychảy máu, không cầm được), bệnh nhân có rối loạn đông máu, “Chính vì vậy màtrước khi cắt bệnh nhân phải được làm các xét nghiệm rất kỹ về các chức năng gan,thận và đông máu để tránh những tai biến đáng tiếc xảy ra. Nếu có nhu cầu, bệnhnhân nên đến các bệnh viện có chuyên khoa tai mũi họng, không nên đến phẫu thuậtở phòng mạch tư, rất dễ gặp sự cố”, BS Phúc lưu ý.

BS Ngọc cho biết, khuyến cáo củaquốc tế chỉ cắt amiđan trong những trường hợp sau: viêm amiđan gây nên nhữngbiến chứng như viêm tai giữa, viêm xoang hoặc các biến chứng nặng như thấp tim,viêm khớp, viêm cầu thận; viêm amiđan nhiều đợt cấp, từ 5 – 6 lần trong một năm;trường hợp dù không bị viêm nhưng amiđan có kích thước quá to, gây cản trở ănuống, ngủ ngáy, ngưng thở trong lúc ngủ hoặc nhiễm trùng tái phát nhiều lần làmảnh hưởng chất lượng sống của người bệnh… thì cũng nên cắt.

Ngoài ra, amiđan còn được chỉđịnh cắt khi có nhiều ngóc ngách chứa nhiều chất tiết gây hôi miệng, nuốt vướnghoặc nghi ngờ ác tính. Sau cắt amiđan, người bệnh cần kiêng nói chuyện to, ho,khạc nhổ từ hai đến ba ngày. Sau đó tập phát âm bằng cách nói nhẹ nhàng.

Phải tuân thủ nghiêm ngặt chế độăn uống và vệ sinh răng miệng. Sau cắt amiđan từ bảy đến mười ngày nếu có chảymáu, cần đến bệnh viện để bác sĩ cầm máu kịp thời.“Trẻ dưới năm tuổi và ngườilớn trên 45 tuổi nên hạn chế cắt amiđan, bởi trẻ dưới năm tuổi cắt amiđan có thểảnh hưởng khả năng miễn dịch, còn người trên 45 tuổi cắt amiđan dễ bị chảy máudo amiđan xơ dính hoặc có các bệnh khác kèm theo như cao huyết áp, tim mạch,tiểu đường...”, BS Ngọc lưu ý.

Theo Thanh Hải
SGTT