Sữa nào tốt nhất cho người già?

Khi nói đến sữa, đa phần mọingười chỉ quan tâm đến chọn sữa cho trẻ em. Những thắc mắc liên quan đến làm sao cho khoẻ cũng chỉ nhằm đến trẻ sơ sinh hay đang tuổi ăn, tuổi lớn màít khi lưu tâm đến người già. Với những ảnh hưởng bệnh tật ở tuổi cao, người giàcũng rất cần và nếu sử dụng không hợp lý sẽ gặp những hậu quảnguy hiểm cho sức khoẻ.

Sữa là sản phẩm rất giàu canxi,giàu đạm quý (đầy đủ các axit amin thiết yếu với tỷ lệ cân đối) và chứa nhiềuvitamin cần thiết cho cơ thể như vitamin A, vitamin D, vitamin nhóm B… nên đâylà thực phẩm bổ dưỡng cần thiết cho tất cả mọi người, kể cả người cao tuổi.

Không uống sữa thay bữa ănchính

Người cao tuổi cần nhận đủ canxihàng ngày để phòng tránh loãng xương. Mặc dù canxi có trong nhiều thực phẩm khácnhau (cá nhỏ ăn luôn xương, tôm tép ăn cả vỏ, rau xanh, đậu hủ…), nhưng ngườicao tuổi thường ăn ít hơn lúc trẻ nên lượng canxi đưa vào cơ thể từ chế độ ănhàng ngày sẽ không đủ, trong khi đó nguy cơ loãng xương của họ lại cao. Canxi từsữa rất dễ hấp thu nên người cao tuổi cần uống sữa thường xuyên mỗi ngày (khoảng1 – 2 ly) để bổ sung canxi cho cơ thể, giúp phòng tránh loãng xương.

Tuy sữa là thực phẩm giàu dinhdưỡng, nhưng chỉ có thể bổ sung như là bữa phụ chứ không thể thay thế cho bữachính hàng ngày được vì sẽ mất cân đối do sữa không có đủ những dưỡng chất khácmà cơ thể cần như chất sắt, kẽm, chất xơ, một số vitamin… Nếu chỉ uống sữa màkhông ăn bữa chính sẽ không thể đáp ứng đủ nhu cầu năng lượng cho cơ thể. Trongtrường hợp ăn kém hoặc đau ốm, cần chia nhỏ bữa ăn (ăn ít và nhiều lần), sử dụngthêm các loại thực phẩm cao năng lượng, kết hợp tăng số bữa phụ (uống sữa hoặccác thức ăn phụ bổ dưỡng và dễ tiêu hoá khác).

Tùy tuổi, tuỳ bệnh mà chọn sữa

Thông thường sữa cho trẻ em vàngười bình thường là dạng sữa nguyên kem, chất béo của sữa là chất béo no nguồngốc động vật nên sẽ chứa nhiều cholesterol không thích hợp đối với người già nếuuống thường xuyên mỗi ngày. Tuy nhiên đối với người gầy, không có bệnh mãn tínhkhông lây như rối loạn lipid máu, cao huyết áp, đái tháo đường… và chế độ ăn rấtít thực phẩm nguồn gốc động vật chứa nhiều cholesterol (thịt heo, thịt bò, mỡ…)thì uống loại sữa này vẫn được.

Việc chọn loại sữa nào còn phảituỳ thuộc vào tình trạng sức khoẻ của từng người. Đối với những người mắc bệnhmạn tính như tim mạch, tiểu đường thì nên chọn loại sữa không béo, không đường.Lượng sữa uống mỗi ngày sẽ phải cân đối với các thực phẩm khác để bảo đảm đườnghuyết ổn định. Người chỉ bị viêm khớp thì có thể vẫn uống được sữa hơi béo, hơingọt nếu thích. Tuy nhiên, cần lưu ý đối với người thừa cân, béo phì nếu dùngsữa béo, ngọt sẽ làm tăng cân nhanh chóng và sẽ tăng sức chịu đựng đối với cáckhớp chịu sức nặng cơ thể như khớp háng, khớp gối, khớp cổ chân nên sẽ khó điềutrị khỏi tình trạng viêm và đau khớp.

Uống sữa đúng cách để tránhtai hoạ

Sữa là thực phẩm giàu canxi ởdạng dễ hấp thu. Chỉ khi nào lượng canxi đưa vào cơ thể quá dư thừa thì mới bịđào thải qua đường thận gây sạn thận. Trường hợp này ít gặp trong chế độ ănthông thường mà do dùng thuốc canxi liều cao, kéo dài. Do vậy, khi sử dụng nhiềuthực phẩm giàu canxi hoặc uống thuốc canxi phòng loãng xương thì cần chú ý uốngnhiều nước để phòng sạn thận.

Một số người khi uống sữa hay bịđau bụng, tiêu chảy… thường là do cơ thể thiếu men lactase để hấp thu loại đườnglactose có trong sữa. Trong trường hợp đó, nên giảm lượng sữa trong mỗi lần uống(có thể dưới 100ml/lần) và tăng dần lên khi thích ứng. Nếu vẫn không tiêu hoáđược thì có thể chuyển sang dùng sản phẩm khác của sữa như yaourt, sữa chua, phômai… hoặc có thể dùng sữa đậu nành.

TheoTS.BS Trần Thị Minh Hạnh (Trưởng phòngdinh dưỡng cộng đồng,
trung tâm dinh dưỡng TP.HCM)