8 năm che giấu một bí mật

Ông Panetta trước đó đã chấm dứt chương trình trên khi biết về sự tồn tại của nó thông qua cấp dưới ngày 23-6. Ngay ngày hôm sau, ông đã họp khẩn cấp với các ủy ban tình báo của Thượng viện và Hạ viện để báo cáo về chương trình này và thông báo rằng nó đã bị bãi bỏ.

Theo tờ New York Times, thông tin về việc ông Cheney đứng đằng sau quyết định che trong những quan chức chính phủ cấp cao nhất như ông Cheney giám sát.

Cho đến nay, chương trình chống khủng bố trên được lập ra để làm gì vẫn nằm trong vòng bí mật. Theo các quan chức tình báo và các nghị sĩ, chương trình không liên quan đến hoạt động thẩm vấn của CIA và các hoạt động tình báo trong nước. Chương trình này được hình thành bởi trung tâm chống khủng bố của CIA không lâu sau vụ tấn công ngày 11-9-2001 nhưng chưa bao giờ đi vào hoạt động đầy đủ.

Một quan chức miêu tả chương trình là một nỗ lực đang ở thời kỳ phôi thai nhằm thu thập thông tin tình báo và chỉ thỉnh thoảng mới hoạt động. Chương trình được kỳ vọng sẽ cung cấp thông tin tình báo để thực hiện một hoặc sau khi nhận được những thông tin từ ông Panetta. Họ cho rằng cuộc điều tra sẽ phải rà soát cả bản chất thực sự của chương trình và những quyết định nhằm “bịt mắt” Quốc hội. Trong khi đó, các nghị sĩ đảng Cộng hòa đã từ chối lời kêu gọi điều tra và cho rằng chương trình trên không quan trọng tới mức cần phải giải trình trước các ủy ban của Quốc hội.

Trước đó, các nghị sĩ hai đảng đã từng tranh cãi nảy nửa về vấn đề CIA thông báo cho Quốc hội bao nhiêu phần trăm về những chương trình nhạy cảm. Tháng 5, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi buộc tội CIA năm 2002 không thông báo về việc cơ quan này đang sử dụng biện pháp “trấn nước” với các nghi can khủng bố.

Luật pháp Mỹ yêu cầu tổng thống phải đảm bảo CIA được tiết lọ một ngày sau khi các điều tra viên báo cáo về vai trò quan trọng của văn phòng vị cựu Phó Tổng thống này trong việc hạn chế và chỉ cho một số ít quan chức biết về chương trình nghe trộm điện thoại của Cơ quan An ninh Quốc gia. Báo cáo cho rằng điều này đã làm tổn hại đến tính hiệu quả của nỗ lực giám sát chống khủng bố.

Trong khi đó, một dự luật đang được thảo luận giữa Nhà Trắng và các Ủy ban tình báo. Các nghị sĩ đảng Dân chủ tìm cách sửa đổi luật để cho phép toàn bộ thành viên các ủy ban được thông tin nhiều hơn về các vấn đề tình báo, chứ không chỉ là 8 lãnh đạo Hạ viện, Thượng viện và các ủy ban tình báo như hiện nay. Về phần mình, Tổng thống Barack Obama lại đe dọa bình luận về thông tin mới được tiết lộ về vai trò của cựu Phó Tổng thống Cheney. Bill Harlow, người phát ngôn của ông Goerge J.Tenet – nguyên Giám đốc CIA khi chương trình bí mật trên bắt đầu – cũng từ chối bình luận và nói rằng chương trình này vẫn được coi là mật.

Trong 8 năm làm Phó Tổng thống Mỹ, ông Cheney đã là người ủng hộ mạnh mẽ nhất việc giữ bí mật các hoạt động của chính phủ, đặc biệt là trong lĩnh vực tình báo.

Theo