Gánh nặng hậu đổ nát ở Haiti

Chính phủ và các tổ chức quốc tế đang tìm chiếnlược lâu dài để giúp tái thiết Haiti trong khiduy trì cứu trợ cho hàng nghìn người sống sót vôgia cư.

Quá tải chăm sóc người tàntật

Sau trận động đất cách đâyhơn 2 tuần, hàng nghìn người Haiti thoát chết nhưng vĩnh viễn mất chân, tayhoặc cả hai. Họ cần phục hồi chức năng và chăm sóc y tế lâu dài để hòa nhậpcuộc sống, trong khi cơ sở vật chất nghèo nàn ở quốc gia Mỹ Latinh đã bị pháhủy cùng hệ thống cơ sở hạ tầng và sinh mạng của khoảng 200.000 người.

Các bác sĩ phẫu thuật ướctính khoảng 200.000 người Haiti bị cắt chi sau khi được cứu từ đống đổ nát.Cộng với con số khoảng 800.000 người tàn tật trước khi trận động đất xảy ra,việc đáp ứng đủ nhu cầu của những người này đang là một nhiệm vụ vô cùngnặng nề. Ngoài ra, các chuyên gia y tế quốc tế cho rằng, sẽ có thêm người bịcắt chân, tay vì vết thương, vết gãy có thể bị nhiễm trùng nặng. Còn nhữngngười đã bị mất chi có thể tiếp tục bị nhiễm trùng và bị cắt sâu hơn do điềukiện sinh hoạt kém vệ sinh.

Theo các bác sĩ, nếu bị cắtcụt đến tận hông thì việc sử dụng chân giả vô cùng khó khăn. Hơn nữa, chântay giả cần lắp càng sớm càng tốt, tốt nhất là ngay sau khi lành vết thươngđể giúp bệnh nhân thích nghi và cần được chỉnh lại theo định kỳ. Việc phụchồi và chăm sóc sau khi cắt chi có thể kéo dài suốt đời bệnh nhân.

Trong khi đó, phải mất nhiềunăm để xây dựng, trang bị lại các trung tâm phục hồi chức năng cũng như đàotạo nhân sự để phục vụ công tác này. Các bác sĩ sợ rằng, nhiều người mấtchân tay ở Haiti sẽ trở nên tiều tụy, thậm chí tử vong vì không được chămsóc và phục hồi chức năng đầy đủ, đúng cách.

Ngoài ra, Haiti cũng đangthiếu nghiêm trọng dịch vụ chăm sóc sức khỏe bà mẹ, chăm sóc sau phẫu thuật,điều trị tiểu đường, tim mạch, HIV/AIDS, lao phổi… dù 42 trong tổng số 59bệnh viện của nước này đã hoạt động trở lại.

Lộn xộn vì thực phẩm khanhiếm

Chương trình Lương thực củaLiên hợp quốc (LHQ) nói rằng, hằng ngày cung cấp thức ăn cho hơn 2 triệungười là nhiệm vụ phức tạp nhất mà tổ chức này từng thực hiện.

Các tổ chức nhân đạo cố gắngmua lương thực từ nguồn địa phương và những nước trong khu vực nhưng rất khókhăn vì chợ ở Haiti khó hoạt động trở lại sau trận động đất và nền nôngnghiệp tự cung tự cấp của nước này không thể tăng năng suất. Khi tất cả sốbánh quy dự trữ trong kho và thực phẩm ăn liền không đủ đáp ứng nhu cầu, họbắt đầu phải phân phát lương thực, thực phẩm chưa chế biến như gạo, đậu, dầuăn, muối… cùng với dụng cụ nấu ăn và nước.

Hệ thống cung cấp nước sạchcủa thủ đô Port-au-Prince đã bị phá hủy hoàn toàn. Trước khi động đất xảy ra,hệ thống này cũng chỉ đủ sức phục vụ 40% dân số thành phố. Các tổ chức nhânđạo phải mang đến đây rất nhiều nước đóng chai và thuốc khử trùng nước. Tuynhiên, nhiều người vẫn than phiền rằng họ nhận được quá ít nước, không đủcho các nhu cầu tối thiểu.

Nhiều người không nhận đượcviện trợ đã đi cướp khiến tình trạng an ninh trở nên tồi tệ. Hội đồng bảo anLHQ đã gửi 12.651 binh sĩ đến Haiti để ổn định tình hình. Brazil, Liên minhchâu Âu, Mỹ cũng đã cử một lượng lớn quân đến nước này để giúp bảo đảm anninh.

Tạm bợ chỗ ở, khó táithiết

Tổ chức Di cư quốc tế (IOM) cho biết, 692.000người Haiti đang trú trong 591 trại tạm. Hơn235.000 người ở thủ đô đã chuyển đến những địaphương khác. Dù IOM dự trữ 10.000 lều ở Haititrước khi động đất xảy ra và sẽ chuyển thêm30.000 chiếc, nhưng số lượng này không thể đápứng đủ nhu cầu vì người dân nơi đây cần khoảng 1triệu chiếc. Trong khi đó, ở trong lều tạm chỉlà giải pháp tạm thời.

Haiti cần hàng tỉ USD để xâynhà mới cho dân và cơ quan chính phủ ở thủ đô cùng các vùng lân cận - khuvực đông dân nhất nước trước khi có động đất. Do nền kinh tế dựa vào nôngnghiệp của Haiti trong suốt 3 thập kỷ qua không được đầu tư đúng mức nênkhoảng 75.000 người dân nông thôn di cư đến thủ đô mỗi năm, khiến dân sốthành phố này tăng từ 750.000 năm 1982 lên 2,5 triệu hiện nay. Sự gia tăngdân số ồ ạt khiến cơ sở hạ tầng quá tải nghiêm trọng, và những khu nhà ổchuột mọc lên như nấm.

Nhiều nhà được thiết kế vàxây dựng không đúng tiêu chuẩn vì không có khung thép và móng vững chắc.Chính phủ Haiti, các chuyên gia kiến trúc và qui hoạch muốn một chiến lượcdài hạn, bao gồm việc giảm mật độ dân số, thay thế nhà ổ chuột trên các sườnđồi bằng những ngôi nhà đủ tiêu chuẩn kỹ thuật và phù hợp với khả năng tàichính của người dân.

Nhiều chuyên gia quốc tế chorằng, chính phủ Haiti nên làm việc với khu vực kinh tế tư nhân và ngân hàngđể giúp các gia đình có thu nhập thấp. Không phải gia đình nào cũng đủ tiềnxây nhà hợp tiêu chuẩn kỹ thuật. Người nghèo sẽ xây nhà tạm để ở vì khôngthể đợi kế hoạch xây dựng một cách hệ thống của chính phủ.

Theo Thu Loan