Sẽ có tân Thủ tướng trong 5 ngày tới

Các đảng phái ở Anh đang nhómhọp, bàn luận, mặc cả với nhau để hàn gắn bất đồng, thành lập tân Chính phủ, bầuThủ tướng, đưa đất nước thoát khỏi tình trạng khó khăn hiện nay...

>>

Với việc không ai trong ba đảngBảo thủ, Công đảng và Dân chủ tự do giành quá bán tại Hạ viện, Thủ tướng GordonBrown tiếp tục tại nhiệm và các đảng phái bàn luận, mặc cả với nhau để nhằmthành lập tân Chính phủ.

5 ngày để ra tối hậu thư

Chính trường Anh đang trong tình trạng "leo thang căng thẳng" khi ba đảng lớn,gồm Công đảng, Bảo thủ và Dân chủ tự do "họp ngày họp đêm" để thống nhất chiếnlược và mặc cả chia sẻ quyền lực... Tuy nhiên, hiện có ba phương án giải quyếttình trạng này là:

Thứ nhất, Anh lập Chính phủ thiểu số, trong đó các đảng thống nhất, chia sẻquyền lực với nhau. Đây là "biện pháp nhanh nhưng không bền". Nguyên nhânlà Chính phủ thiểu số được thành lập dựa trên sự đồng thuận của nhiều đảngphái, chứ không phải trên cơ sở là một đảng (hoặc liên minh) chiếm đa số (trên50% số ghế trong Hạ viện) nên nó không có tính ổn định cao. Khi bất bình, cácđảng có thể tổ chức bỏ phiếu bất tín nhiệm và khi đó, hậu quả tất yếu là sụp đổvì Chính phủ không nắm đa số ghế trong Quốc hội.

Thứ hai, các đảng lập liên minh chiếm đa số trong Hạ viện. Khi đó, liên minhđương nhiên có quyền lập Chính phủ đa số. Tuy nhiên, theo phương án này, cácđảng phái phải bàn bạc, thống nhất cương lĩnh, chiến lược, cũng như phân chiaquyền lực - những công việc không dễ làm!

Nếu cả hai biện pháp trênkhông thể thực hiện, có khả năng Anh phải tái tổ chức tổng tuyển cử.Luật pháp Anh không giới hạn thời gian chính thức cho việc lập tân Chínhphủ nhưng điều này không thể kéo dài tới ngày 25/5/2010, vì khi đó Nữhoàng phải có bài phát biểu, thông báo các mục tiêu của Quốc hội nhiệmkỳ tới. Nói cách khác, các đảng phái phải thống nhất được với nhau để đềra cương lĩnh để Nữ hoàng công bố. Sau đó, Nghị viện sẽ bỏ phiếu chocương lĩnh này. Nếu cương lĩnh được thông qua, Chính phủ chính thức tồntại. Ngược lại, Nghị viện bác bỏ cương lĩnh, tức không ủng hộ Chính phủ,đồng nghĩa với việc nó sụp đổ. Lúc đó, nhiều khả năng nước Anh phải tổchức tổng tuyển cử lại.

Tuy nhiên, các đảng phái không ưalựa chọn này bởi họ sẽ phải mất thêm tiền vận động và chưa chắc bầu cử lại sẽtốt hơn trước, thậm chí có thể giảm số phiếu so với cuộc bầu cử vừa qua. BBC dẫnlời nhiều nhà nghiên cứu, để tránh khả năng này, gần như chắc chắn các đảng sẽthống nhất thành lập Chính phủ liên minh hoặc Chính phủ thiểu số giống như nhữnggì ba đảng lớn đang làm. Tiến sĩ Ruth Fox, Giám đốc Chương trình Hansard Societykhẳng định, mọi việc sẽ được quyết định trong 5 ngày tới.

David Cameron hay David Miliband sẽ trở thành tân Thủ tướng?

Trong tổng tuyển cử vừa qua, đảngBảo thủ giành 306/650 ghế, trở thành đảng lớn nhất trong Quốc hội nhưng lạikhông có quyền lập Chính phủ. Theo luật Anh, do không đảng nào chiếm quá bántrong Quốc hội, quyền lập tân Chính phủ hiện thuộc về Thủ tướng Gordon Brown củaCông đảng. Thế nhưng, ông Brown lại áp dụng chiến thuật "lùi để tiến", nhườngquyền này cho đảng Bảo thủ.

Được mở đường, đảng Bảo thủ nỗ lực "ve vãn" đảng Dân chủ tự do lập liên minh.Nếu ý định này thành công, hai đảng nắm 363 ghế, quá bán trong Hạ viện, nênđương nhiên có quyền lập Chính phủ. Khi đó, lãnh đạo đảng Bảo thủ là ông DavidCameron sẽ trở thành Thủ tướng tiếp theo của nước Anh.

Tuy nhiên, triển vọng này không thực sự cao bởi đảng Dân chủ tự dovà đảng Bảo thủ có quan điểm, lập trường...khác nhau khá xa. Nhiều thànhviên trong đảng Dân chủ tự do không muốn "kết hôn" với đảng Bảo Thủ.

Hiện đảng Dân chủ tự do (giành 57 ghế). Lãnh đạo đảng là Nick Clegg chưa chobiết sẽ lập liên minh với ai, nhưng cũng có những động thái ám chỉ ưu tiên đảngBảo thủ và đang thảo luận chi tiết với đảng này.

Theo BBC, ông Clegg phảithương lượng sao cho đảng mình nắm được nhiều ghế nhất có thể trong nộicác sắp tới; đồng thời định ra được chính sách trong tương lai để đemlại nhiều lợi ích nhất có thể cho nước Anh. Ông Nick Clegg từng cam kếttập trung ổn định hệ thống tài chính trong Chính phủ sắp tới.
Công đảng giành 258, trở thành đảng lớn thứ 2, xếp sau đảng Bảo thủ. Donhiều yếu tố, gần như không có khả năng Công đảng liên minh với đảng Bảothủ. Thay vào đó, họ đang cố gắng liên minh với đảng Dân chủ tự do, lôikéo hai đảng khác là SDLP và Liên minh, lập liên minh bốn đảngnắm khoảng 320 ghế trong Hạ viện, đủ sức lập Chính phủ thiểu số.

Đây được coi là "cửa" sáng nhấthiện nay bởi quan điểm của Công đảng và Dân chủ tự do khá tương đồng, không đốilập như giữa đảng Bảo thủ và Dân chủ tự do.

Nếu khả năng lập liên minh bốn đảng trên thành hiện thực, lãnh đạo Công đảng sẽlà Thủ tướng tiếp theo. Và với việc tối qua, ông Gordon Brown thông báo từ chức,vị trí Thủ tướng nhiều khả năng sẽ rơi vào một nhà chính trị mạnh trong Côngđảng mà trong bối cảnh hiện tại, người có khả năng nhất là Ngoại trưởng DavidMiliband.

Theo Nam Việt