Thách thức đón đợi tân Thủ tướng

>>

Đảng Bảo thủ sẽ phải chia sẻ quyền lực thế nào với đảng Dân chủ tự do trong liênminh. Đảng này sẽ dành 5 vị trí Bộ trưởng cho đảng Dân chủ tự do nhưng "cắt" bộnào sẽ là cuộc chiến cân não, đặc biệt là các bộ quan trọng như tài chính, quốcphòng, ngoại giao…

Tờ The Independent miêutả đảng Bảo thủ, Dân chủ tự do như hai đội bóng thi đấu với nhau (lúchai đảng thương thuyết chia sẻ quyền lực) trong sự la ó của cổ động viên(đảng viên). Khi trận đấu kết thúc (sắp xếp xong nhân sự), cầu thủ haiđội bắt tay chào khán giả thì các cổ động viên tiếp tục hò hét, lên ánlẫn, thậm chí đánh nhau. Do đó, dù lãnh đạo hai đảng tuyên bố cộng tácvì lợi ích quốc gia và xây dựng Chính phủ mạnh, ổn định nhưng khi bắttay vào việc, mọi chuyện chắc chắn không đơn giản như vậy.

Bản thân lãnh đạo đảng Dân chủ tựdo là ông Nick Clegg cũng phải trấn an các đảng viên của mình rằng: “Tôi khôngđưa các bạn vào liên minh nếu tôi không biết chắc đó là điều tốt”. Tuy nhiên,không phải ai cũng nghĩ như ông, nhất là những đảng viên từ lâu kết các vị tríbị "cắt" cho đảng Dân chủ tự do và ngược lại.

Sau khi phân chia quyền lực, liênminh Bảo thủ-Dân chủ tự do còn phải cùng nhau xử lý nhiều vấn đề khác như cắtgiảm thâm hụt ngân sách, cải tổ hệ thống bầu cử...và thu hẹp khoảng cách giàunghèo.

Theo Ủy ban Công bằng quốc gia Anh (NEP), khoảng cách giàu-nghèo ở "xứ xở sươngmù" hiện ở mức cao nhất trong 40 năm qua, nhất là sự khác biệt đáng kể giữa haigiới và các nhóm dân tộc thiểu số. Trong nhiệm kỳ tới, tân Chính phủ phải sớmkhắc phục "lỗi" này nếu không muốn đất nước rơi vào tình trạng bế tắc,bất ổn như ở Tân Cương của Trung Quốc, Thái Lan, hay Kyrgyzstan… 

Một vấn đề cũng quantrọng không kém trong chương trình hành động sắp tới là cải tổ hệ thốngbầu cử theo đề nghị của đảng Dân chủ tự do. Theo đảng này, hệ thống bầucử hiện tại không hợp lý, khi họ chiếm 23% số cử tri trên cả nước nhưngchỉ giành 9% số ghế trong Quốc hội.

Do đó, đảng Dân chủ tự do muốnthay đổi sang các hệ thống khác, đơn cử như kiểu bỏ phiếu tích lũy, bỏ phiếuđồng thuận... Tất nhiên, đảng Bảo thủ không muốn cải tổ theo hướng này bởi họ lorằng, điều đó sẽ lấy bớt số phiếu của đảng. Nói cách khác, cải tổ đe dọa vị trícủa đảng tại nước Anh.

Cuối cùng và quan trọng nhất sẽlà tân Chính phủ phải làm gì để thúc đẩy kinh tế. Đảng Bảo thủ đang muốn cắtgiảm chi tiêu công nhưng phải cắt thế nào, tới đâu để không bóp nghẹt sự phụchồi kinh tế là không đơn giản. 

Hiện, tân Thủ tướng David Cameron tin rằng cần nhanh tay giảm bớt 6 tỷbảng Anh "lãng phí" trong năm nay nhằm duy trì xếp hạng tín dụng AAAhàng đầu của Anh. Ngược lại, nhiều nhà kinh tế tin rằng đề xuất cắt giảmchi tiêu của đảng Bảo thủ có nguy cơ đẩy “đảo quốc sương mù” quay lạitình trạng suy thoái. 

Bức thư của hơn 50 nhà kinh tếtrên khắp thế giới từ Anh, Mỹ, Đức, Australia và Canada nêu rõ: “Cắt giảm 6 tỷbảng chi tiêu công là việc tiết kiệm hiệu quả, song trên phương diện kinh tế vĩmô đây vẫn được coi là cắt giảm ngân sách. Trong khi kinh tế Anh chưa hồi phụcổn định, nó có thể đẩy nền kinh tế trở lại tình trạng suy thoái, tăng tỷ lệ thấtnghiệp".

Cũng trong lĩnh vực kinh tế, tân Chính phủ còn phải tìm gia cách xử lý hiệu quảkhu vực ngân hàng, nơi bị dư luận cáo buộc là nguồn gốc gây ra khủng hoảng tàichính toàn cầu. Nhà kinh tế Neil MacKinnon nhấn mạnh: "Việc xử lý các ngân hànglà hoạt động dân túy tốt nếu xét về mặt chính trị. Tuy nhiên, về kinh tế thìngược lại. Điều này chỉ làm trì hoãn hoặc kìm chế sự tăng trưởng tín dụng, gâythiệt hại cho nền kinh tế".

Còn báo cáo hàng quý của Ngânhàng Anh khẳng định, nhiều doanh nghiệp của Anh có thể bị phá sản cùng với lànsóng thất thất nghiệp trong thời gian tới.  
Tóm lại, rất nhiều thách thức đang chờ đợi để "thử độ bền" của liên minh Bảothủ-Dân chủ tự do, đòi hỏi sự đoàn kết của hai đảng, hai nhà lãnh đạo...

Nhận thức được sự quan trọng của việc này, Chủ tịch đảng Dân chủ tự do NickClegg khẳng định: “Dù chúng tôi thuộc nhiều đảng phái nhưng phải đoàn kết để đốiphó với các thách thức của quốc gia”. 

Còn Thủ tướng Cameron tuyên bố: “Đây là công việc khó khăn và nặng nhọcnhưng liên minh sẽ giải quyết tất cả các thách thức. Tôi tin là chúngtôi sẽ có Chính phủ mạnh, ổn định”.

Ngược lại với thái độ tự tin của hai nhà lãnh đạo, không ít nhà chínhtrị tin rằng chẳng sớm thì muộn liên minh sẽ tan vỡ. Vấn đề là khi nàovà tại sao.

Hiện, khả năng lớn nhất khiến hai bên "ly hôn" là khi đảng Dân chủ tự do“nổi loạn”, không chịu tuân theo định hướng của đảng Bảo thủ. Khi đó,ông Cameron có thể sẽ giải tán Hạ viện để tổ chức bầu cử và tất nhiên,Công đảng sau một thời gian rút kinh nghiệm, tái cơ cấu...khi đó sẽ trởlại, tiếp tục cạnh tranh vị trí lãnh đạo ở Anh.

TheoNam Việt