Trung, Mỹ: Đối đầu và giải pháp

Đối đầu...

Hiện, hai cường quốc Trung Mỹ có rất nhiều bất đồng, mới có, cũ có. Nổi bậttrong số này là vấn đề tiền tệ và nợ nần.

Mỹ phàn nàn Trung Quốc kìmgiá đồng Nhân dân tệ, khiến họ bị thâm hụt thương mại. Tình hình căng thẳngtới mức các Nghị sĩ Mỹ muốn “xử” đồng Nhân dân tệ nhưng tới nay, việc này chưacó nhiều tiến triển bởi đó không phải nhiệm vụ dễ dàng.

Ngược lại, ở bên kia TháiBình Dương, Bắc Kinh lo sợ gần 1.000 tỷ USD trái phiếu Mỹ mà họ đang nắm sẽbị “ăn mòn” khi đồng USD suy yếu nên đề nghị Mỹ phải có chính sách không đểloại tiền tệ này mất giá.

Về thương mại và đầu tư, hainước cũng chẳng "cơm lành canh ngọt". Cùng với việc kiện Trung Quốc lên Tổchức thương mại thế giới xung quanh việc Bắc Kinh xuất khẩu lốp xe sangWashington; Mỹ còn bất đồng với Trung Quốc về các sản phẩm sắt thép, gia cầm;lên án Bắc Kinh áp thuế mạnh với nguyên liệu thô xuất sang Mỹ; cũng như việcđể hàng thực phẩm, đồ chơi... kém chất lượng... "tấn công" Mỹ.

Hàng Trung Quốc "tràn ngập" nước Mỹ (Ảnh minh họa)

Chưa dừng lại, Mỹ còn cáo buộc Trung Quốc khônghành động mạnh chống lại hoạt động vi phạm sởhữu trí tuệ, cũng như nhiều doanh nghiệp TrungQuốc hối lộ, được ưu đãi...hơn Mỹ...

Ngược lại, Trung Quốc cáobuộc Mỹ ngăn cản đầu tư, đặc biệt trong lĩnh vực an ninh.

Trong khi quan hệ kinh tế gặp trục trặc lớn, Mỹ lạilàm "bầu trời thêm u ám" bằng việc đón tiếp ĐạtLai Lạt Ma, người bị Bắc Kinh cáo buộc là kẻ lykhai; cũng như đồng ý bán 6,4 tỷ USD vũ khí choĐài Bắc, vùng đất mà Trung Quốc coi là một phầnlãnh thổ không thể tách rời.

Ngoài những bất đồng trên,Bắc Kinh và Washington còn va chạm vùng “phủ sóng” quân sự, ngoại giao, cũngnhư không thống nhất chính sách về internet.

Theo đó, trong khi Mỹ nỗ lựccổ vũ cho sự phát triển của internet thì Trung Quốc kiểm duyệt nhiều thôngtin và chặn nhiều website nước ngoài, trong đó có Twitter, Facebook vàYoutube.

Bên cạnh đó, việc kinh tế Trung Quốc hơn 30 năm qua phát triển thần tốc đểvươn lên vị trí thứ 3 thế giới, gia tăng ảnh hưởng ra toàn cầu, đặc biệt làkhu vực châu Á và châu Phi; cũng như việc Bắc Kinh không ngừng nâng cấp quânđội, vũ khí... khiến nhiều nước, trong đó có Mỹ hết sức lo ngại....

Mỹ phàn nàn nhiều hàng Trung Quốc kém chất lượng (Ảnh minh họa)

... và giải pháp

Trong bối cảnh quan hệ song phương căng thẳng, xuấthiện nhiều ý kiến khác nhau về nguyên nhân, thực trạng...Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc là TầnCương tuyên bố: “Chúng tôi không gây ra tìnhtrạng khó khăn này”. Ông Tần kêu gọi Mỹ “nghiêmtúc tính tới lợi ích, sự lo lắng của Bắc Kinh vàcần xử lý các vấn đề nhạy cảm một cách chính xác”.

Giáo sư Wu Xinbo của ĐH Phúc Đán cho rằng, TrungQuốc giữ vai trò quan trọng trong việc định hìnhquan hệ Mỹ - Trung. Ông nhận định: “Mỹ sẽ chẳnglàm được gì nếu  không tính tới lập trường củaTrung Quốc”. Do đó, hai bên cần tiếp tục hợp táclẫn cạnh tranh, bất chấp mọi sự va chạm có thểxảy ra.

Giám đốc Trung tâm nghiên cứuquan hệ Trung - Mỹ của ĐH Thanh Hoa là Sun Zhe cho rằng: “Việc hai nướcthiếu cơ chế liên lạc nguy hiểm hơn cả việc bùng phát khủng hoảng. Giới lãnhđạo Mỹ cần lắng nghe các đồng nghiệp Trung Quốc”.

Chưa dừng lại, ông Sun nhậnđịnh, Mỹ và Trung Quốc đang hành động theo một kịch bản truyền thống mà theolời ông Sun, đó là “đối đầu và phản ứng”. Trong “bàn cờ” đó, Mỹ là quốc giađi trước.

Trung Quốc lớn mạnh không ngừng

Ông Sun nhấn mạnh: “Các phản ứng của Trung Quốcquá đơn giản và thiếu sự đa dạng. Bắc Kinh cầncó chính sách nhất quán và linh hoạt để buộc Mỹquan tâm tới các vấn đề quan trọng”.

Trong khi dư luận có nhiều ýkiến khác nhau, dường như lãnh đạo hai nước ủng hộ biện pháp đối thoại. Thủtướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo với lập trường ôn hòa đã bày tỏ hy vọng “quan hệthương mại song phương cân bằng và bền vững” và năm 2010 không phải là giaiđoạn Mỹ, Trung bất đồng về thương mại, kinh tế.

Về phía Mỹ, nước này hôm qua phái Thứ trưởng Ngoại giao James Steinberg vàcố vấn về châu Á của Tổng thống Mỹ Jeffrey Bader tới Trung Quốc để tháo gỡkhúc mắc.

Phát ngôn viên Bộ ngoại giao Mỹ Philip Crowley thông báo: “Hai nước đã trảiqua một vài bất đồng và tôi cho rằng, Mỹ lẫn Trung Quốc cần phải quay lạilàm việc với nhau càng sớm càng tốt, vì lợi ích của cả hai”.

Nhiều người kêu gọi Trung Quốc phản ứng mạnh hơn với Mỹ (Ảnh minh họa)

Cùng lúc, một nguồn tin giấu tên cho biết,chuyến thăm của Thứ trưởng ngoại giao Mỹ là cơhội để hai nước soạn thảo chương trình nghị sựthời gian tới, trong đó có cuộc gặp thượng đỉnhtại Washington bàn về vấn đề hạt nhân, cũng nhưvòng đối thoại kinh tế và chiến lược Mỹ - Trungkế tiếp.

Một vấn đề khác nhiều khả năng giữ vị trí quantrọng trong chuyến thăm là tình hình Triều Tiên,Iran. Hiện, Trung Quốc ủng hộ các hoạt độngngoại giao, Mỹ ủng hộ các biện pháp cấm vận,trừng phạt chống Iran; còn Moscow tuyên bố cânnhắc trừng phạt Tehran nếu các kênh ngoại giaothất bại và các biện pháp này không ảnh hưởngxấu tới người dân.

Do đó, theo Giám đốc Trungtâm nghiên cứu quan hệ Trung - Mỹ của ĐH Thanh Hoa là Sun Zhe: “Trung Quốccó lẽ phải ủng hộ các biện pháp cấm vận dù bị chịu thiệt hại kinh tế. Việcnày xuất phát từ nguyên nhân: nếu cứ tiếp tục phủ quyết trừng phạt mà cácnước trong Hội đồng bảo an ủng hộ cấm vận, Bắc Kinh sẽ bị cô lập”.

Theo Nam Việt

TIN LIÊN QUAN