Bảo hiểm thất nghiệp - con dao hai lưỡi!

Mỗi ngày, các điểm tiếp nhậnđăng ký bảo hiểm thất nghiệp của TP HCM có hàng trăm lao động nộp hồ sơ, nhiềunhất trong độ tuổi từ 25 - 40. Một vấn đề nan giải đặt ra là tình trạng lao độngnghỉ việc để hưởng trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp, theo một nhân viên Sở LĐ-TB-XHTP HCM, “không khác gì một phong trào”.

Việc chi trả trợ cấp Bảo hiểmthất nghiệp (BHTN), nhìn ở một góc độ khác, đang là con dao hai lưỡi mà ngườilao động lợi dụng khiến nhiều doanh nghiệp khốn đốn vì mất nhân lực.

Đổ xô đăng ký BHTN rồi… nghỉ việc

Người LĐ đăng ký hưởng trợ cấp BHTN tại trung tâm Giới thiệu việc làm TP HCM.

Hằng ngày, từ sáng sớm, điểm đăngký hưởng trợ cấp bảo BHTN tại trung tâm Giới thiệu việc làm TP.HCM có trên 100lao động (LĐ) chờ làm thủ tục. Chị Trần Thị Huệ (SN1987, quê Bắc Giang trước đâylàm tại Công ty V.H.Phát, quận 7) cho biết lý do nghỉ việc là muốn về quê làmviệc. Tuy nhiên, theo chị Huệ, đây chỉ là lý do “xạo” của chị để trả lời nhânviên làm thủ tục chi trợ cấp BHTN.

“Thực tế, quy định làm “từ 1 - 3 năm đều được hưởng trợ cấp BHTN nếu nghỉ việc,do vậy không dại gì mà không đăng ký để được hưởng”, một công nhân thuộc KCN TânBình (quận Tân Bình) không ngại ngùng cho biết. Nhưng hầu hết người LĐ đến đăngký hưởng trợ cấp, thời gian làm việc tại các công ty chỉ một vài năm, mức lươngcơ bản còn thấp, nên số tiền hưởng trợ cấp BHTN đa phần dưới hai triệu đồng.

Tại buổi làm việc giữa Sở LĐ-TB-XH TP HCM với các DN có vốn đầu tư của Hàn Quốc,Đài Loan (Trung Quốc), một đơn vị bức xúc: “Kể từ ngày có quy định BHTN đếnnay, gần 600 LĐ của công ty đang làm việc xin thôi việc để nhận trợ cấp, ảnhhưởng rất nhiều đến sản xuất. Nếu có tuyển được LĐ mới thì chúng tôi cũng gặpkhó khăn vì người mới chưa quen môi trường làm việc. BHTN phải chăng đang làmkhó DN?”.

Tình trạng LĐ chủ động việc để hưởng trợ cấp BHTN theo nhận định của một cán bộtiếp nhận hồ sơ đăng ký “không khác gì một phong trào” và lượng người tham giangày càng đông. Từ đầu năm đến nay, TP HCM có trên 19.400 LĐ đăng ký hưởng trợcấp BHTN. Điều đáng nói, số LĐ hưởng BHTN đều có độ tuổi từ 24 - 40, thậm chí cókhá nhiều hồ sơ có tuổi dưới 24. Các LĐ nhận trợ cấp xong cũng hết sức mù mờchuyện tìm việc mới.

Quá tải

Dù chủ động nghỉ việc để hưởng BHTN, hoặc vì lý do nào đó phải nghỉ việc, thìlượng người đăng ký quá lớn như thế khiến các cơ quan thụ lý gặp nhiều khó khăn,quyền lợi của LĐ bị ảnh hưởng. Theo phản ánh của một số LĐ, vì nhận quyết địnhhưởng BHTN trễ so với thời điểm tính bắt đầu hưởng, nên trong thời gian chờ,người LĐ không được hưởng bảo hiểm y tế. Rồi việc ra quyết định hưởng chậm cũngkhiến LĐ phản ứng.

Theo quy trình, LĐ nghỉ việc phải đến đăng ký và 15 ngày sau mới được xét hưởng,nhưng người LĐ đinh ninh sau 15 ngày là nhận được tiền. Thực tế, để nhận đượctiền trợ cấp BHTN, người LĐ phải chờ 47 ngày (gồm thời gian LĐ đăng ký, thờigian đề nghị hưởng và thời gian xem xét hưởng).

Bà Nguyễn Thị Nhung, Trưởng phòng BHTN Sở LĐTBXH TP HCM, cho biết: Hiện nay,trung bình mỗi tuần, cộng cả hồ sơ mới và hồ sơ được xem xét thường trên 3.000trường hợp. Chúng tôi quá tải nên các quy trình không thể nhanh hơn. Theo ông LêThành Tâm, Giám đốc Sở LĐ-TB-XH TP HCM, sẽ có phân tích, đánh giá cụ thể BHTN,nếu BHTN thực sự có những mặt trái, Sở sẽ có đề xuất, kiến nghị trung ương xemxét giải quyết.