Chưa nên đánh thuế bảo vệ môi trường với thuốc lá

Đề xuất đưa thuốc lá vào diện chịu thuế môitrường đã nhận được nhiều “phản biện” của các ủy viên UB Thường vụ Quốc hội tạibuổi cho ý kiến về dự thảo Luật Thuế bảo vệ môi trường, sáng 23/7.

Dự thảo luật quy định 5 nhóm hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế, bao gồm: xăng, dầu; than; dung dịch HCFC; túi nhựa xốpvà thuốc bảo vệ thực vật thuộc nhóm hạn chế sử dụng. Tuy nhiên, một số ý kiếncủa đại biểu Quốc hội tại kỳ họp vừa qua cho rằng, không chỉ có 5 nhóm hàng hóanày tác động xấu đến môi trường mà nhiều loại hàng hóa khác cũng gây hại cho môitrường. Do đó, đề nghị mở rộng đối tượng chịu thuế theo hướng mọi sản phẩm độchại, tác động trực tiếp đến môi trường đều thuộc đối tượng chịu thuế.

Cần cân nhắc nhiều mặt việc đánh thuế môi trường với thuốc lá (Ảnh: Báo Lào Cai)

Về vấn đề này, một luồng ý kiến của UB Tàichính - Ngân sách thuộc Quốc hội cho rằng, tại thời điểm hiện nay, chỉ nên quyđịnh 5 nhóm đối tượng chịu thuế như trong Dự thảo luật đã trình Quốc hội do bướcđầu áp dụng luật cần có lộ trình thích hợp, lựa chọn những đối tượng phù hợp vớitrình độ phát triển kinh tế của Việt Nam, bảo đảm sức cạnh tranh của hàng hóasản xuất trong nước, không gây tác động lớn đến hoạt động sản xuất, kinh doanh.Việc mở rộng đối tượng chịu thuế sẽ được xem xét trong giai đoạn phát triển tiếptheo của đất nước.

Tuy nhiên, luồng ý kiến khác của UB này lại cóquan điểm: trước thực trạng môi trường bị hủy hoại, sức khỏe của người dân bịtác động bởi nhiều sản phẩm độc hại, căn cứ vào ý kiến của nhiều ĐBQH, trên cơsở nghiên cứu thực tiễn đối với một số sản phẩm có mức độ gây ô nhiễm lớn, tácđộng nghiêm trọng đến môi trường sinh thái, sức khỏe con người, gây bức xúctrong xã hội, đề nghị tiếp thu để bổ sung vào đối tượng chịu thuế một số mặthàng.

Cụ thể, bổ sung thuốc diệt cỏ do đây là hóachất đang được sử dụng rộng rãi, gây ô nhiễm nghiêm trọng cho đất đai, nguồnnước, sức khỏe con người. Thêm nữa, bổ sung mặt hàng thuốc lá, mặt hàng khôngkhuyến khích sử dụng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng.

Tại buổi thảo luận,bàn về mặt hàng thuốc lá, Trưởng ban Dân nguyện Trần ThếVượng cho rằng, cần cân nhắc việc đưa mặt hàng này vàodiện chịu thuế bởi nhiều lẽ.

Phó Chủ tịch Quốc hội, Nguyễn Đức Kiên cũngcho rằng, thuốc lá đang là nguồn thu của bà con một số nơi khó khăn, nếu đưa vàodiện chịu thuế phải cân nhắc ảnh hưởng tới sức sản xuất và sức tiêu thụ. Trongtrường hợp, buộc phải đánh thuế, sẽ phải tính tới phương án giảm thuế tiêu thụđặc biệt của mặt hàng này.

Chia sẻ quan điểm của các ý kiến trên, Bộtrưởng Tài chính Vũ Văn Ninh cho biết thêm, nhiều nước đánh thuế (thuế tiêu thụđặc biệt) với thuốc lá rất cao, nhưng không nước nào đánh thuế bảo vệ môitrường.

Chuyển sang các mặt hàng khác, Phó Chủ tịchQuốc hội Uông Chu Lưu cho rằng, tại kỳ họp vừa qua, nhiều đại biểu Quốc hội đềnghị bổ sung thêm vào danh mục những hàng hoá như hoá chất độc hại, chất tẩy rửacông nghiệp…  “Những loại này sử dụng nhiều và độc hại lớn hơn thuốc bảo quảnthực vật nên cần bổ sung vào diện phải chịu thuế”, ông Lưu đề nghị.

Chủ nhiệm UB Tài chính - Ngân sách, Phùng QuốcHiển cho rằng, thuế môi trường là sắc thuế khó và Việt Nam là một trong nhữngnước tiên phong. Việc đánh thuế theo ông Hiển là cần thiết, nhưng cần nhìn thựctế xung quanh trước khi tính tới việc mở rộng hơn.

Với luật này, chúng ta chọn nhóm tương đối gâyô nhiễm môi trường nặng nề nhất. “Xu thế chung là chúng ta chỉ nên ở mộtkhuôn khổ hợp lý, không nên mở rộng quá để rồi gây bất lợi cho chúng ta”,ông Hiển nhấn mạnh.

Trong phát biểu “chốt” lại buổi thảo luận, PhóChủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Kiên cho rằng, đánh giá mức độ gây ô nhiễm môitrường còn khó khăn nên chúng ta chọn lộ trình đánh thuế hợp với sức của mình.Đi vào vấn đề cụ thể là có mở rộng danh mục chịu thuế, ông Kiên đề nghị lưu ýtới chất diệt cỏ, hoá chất trong công nghiệp, chất tẩy rửa.

Theo Cấn Cường
 Dân trí