Tổng Giám đốc Đường sắt Hà Nội: 'Tôi rất sốc và khổ sở'

“Tôi không nắm chắc về quy trình nên đã gửi công văn lên thẳng Bộ GTVT. Nhưng văn bản đó cũng chỉ để hỏi ý kiến để được hướng dẫn chứ không phải đề xuất bộ cho mua tàu luôn. Thông tin bị cách chức khiến tôi rất sốc, khổ sở” – ông Nguyễn Viết Hiệp, Tổng Giám đốc Cty CP Vận tải Đường sắt Hà Nội nói.

Trong lịch sử, đường sắt không ít lần mua đầu tàu, toa tàu cũ (trong ảnh là một đoàn tàu cũ). Ảnh: Đình Thắng.

Tính toán kiểu con nhà nghèo

Ông có thể cho biết cụ thể xung quanh việc đề nghị mua lô hàng của ngành đường sắt Trung Quốc?

Các toa tàu này để chở hàng được Cục Đường sắt Côn Minh (Trung Quốc) chào hàng tại một hội nghị đường sắt quốc tế mới đây.

Các toa tàu này có tuổi đời từ 5 năm đến trên 20 năm, vẫn được sử dụng trên tuyến đường sắt liên vận giữa Lào Cai của Việt Nam và Côn Minh của Trung Quốc.

Các toa tàu này chạy trên loại đường sắt 1 m và Trung Quốc đang chuyển dần sang khổ đường sắt 1,435 m nên họ muốn bán rẻ các toa này.

Năm 2014, tuyến này không có tấn hàng nào; từ năm 2015 khai thác lên tới 350.000 tấn hàng. Đó là dấu hiệu phát triển tốt.

Tuy nhiên, trên tuyến này có đặc thù là phía Trung Quốc không cho các toa tàu do Việt Nam đóng vì đặc tính kỹ thuật thấp hơn toa tàu của họ; chỉ những toa trước đây mình mua của họ mới được chạy sang phía bên kia.

Việc toa tàu của mình có tiêu chuẩn kỹ thuật thấp hơn của họ là có thật.

Để chuyển được hàng, thời gian qua, chúng tôi phải thuê các toa tàu hàng của họ. Giá thuê trung bình khoảng 300 nghìn đồng/ngày. Chi phí này là rất lớn vì nhiều toa hàng chạy vào tận miền Trung, miền Nam.

Vì chi phí thuê đắt và giá chào hàng của phía Trung Quốc rẻ nên chúng tôi quan tâm. Cụ thể, để đóng một toa xe hàng mới trong nước chi phí mất 1 tỷ; trong khi họ chào bán 200 triệu đồng/toa.

Tuy nhiên, việc mua tàu cũ có tuổi đời xấp xỉ 20 năm đó không phù hợp với chủ trương hiện đại hoá của ngành đường sắt; chưa kể, công nghệ đường sắt của Trung Quốc không phải là tiên tiến trên thế giới, vì sao công ty vẫn muốn mua và thực hiện các bước để hiện thực hoá việc này?

Chúng tôi đang tính theo cách làm của con nhà nghèo. Mình ít tiền, nếu thấy lợi thì mua. Tuy nhiên, pháp luật mình quy định chặt chẽ là với các toa xe hàng này, nếu quá 15 tuổi không được nhập khẩu.

Vì thế, để mua lô hàng này vướng quy định vì có nhiều toa quá tuổi.

Về quy trình thực hiện, Cty CP Vận tải Đường sắt Hà Nội và Cty vận tải và thương mại đường sắt được lãnh đạo tổng công ty giao làm việc với các cơ quan chức năng về nhu cầu nhập khẩu lô hàng này để được hướng dẫn cụ thể.

Công văn chỉ đạo nghiên cứu việc mua tàu của Tổng Giám đốc ĐSVN Vũ Tá Tùng. Ảnh Bảo An

Sau khi nghiên cứu, chúng tôi thấy lô tàu này vướng quy định (quá 15 tuổi - PV) nên muốn tìm hiểu xem có giải pháp nào tháo gỡ.

Tổng công ty giao chúng tôi hỏi nên chúng tôi làm công văn để hỏi thẳng Bộ GTVT và Bộ Khoa học Công nghệ mà không hỏi tổng công ty nữa.

Tôi rất sốc, khổ sở

Ông có ý thức được rằng, việc đề nghị thẳng lên cấp bộ mà không qua tổng công ty như vậy là vượt cấp, vi phạm nguyên tắc không?

Tôi không nắm chắc về quy trình nên đã gửi công văn lên thẳng Bộ GTVT và Bộ Khoa học công nghệ. Văn bản đó cũng chỉ để hỏi ý kiến để được hướng dẫn chứ không phải đề xuất bộ cho mua tàu luôn.

Một sai lầm của tôi là trong công văn gửi đi, chúng tôi diễn đạt không rõ ràng khiến cho người đọc hiểu rằng chúng tôi gửi văn bản để xin thực hiện dự án mua lô toa tàu đó luôn.

Còn việc hỏi ý kiến các bộ ngành về các quy định pháp luật trong các tình huống chưa rõ ràng

Về quy trình, tôi hiểu rằng, khi được các Bộ hướng dẫn cụ thể pháp luật cho phép hay không, lúc đó chúng tôi mới lập dự án trình tổng công ty.

Trước đây, khi gặp các vướng mắc về thủ tục đấu thầu, nhập khẩu..., chúng tôi cũng làm các công văn hỏi ý kiến các cơ quan chức năng.

Thông tin bị cách chức khiến tôi rất sốc, khổ sở. Tôi cam đoan làm hết trách nhiệm công việc chứ không có bất cứ tư lợi gì trong việc này.

Cảm ơn ông!

Theo Tiền Phong