Vàng và máu : Giấc mơ "thổ phỉ"

Chiếc Minsk cũ kỹ của một đạibàng đường rừng chở chúng tôi nhảy chồm như cóc qua các mỏm đá, vượt suối NướcMắt (một nhánh đổ về dòng Đăk Mi) thẳng hướng Khe Tăng, nơi hàng chục phu vàngthổ phỉ, cả người dân địa phương lẫn giang hồ tứ chiếng đua nhau cát cứ lòngsông.

Nhóm thợ của anh Hồ Văn Xin (thôn4B, xã Phước Thành) đang thôn tính một vùng ngay giữa lòng suối Nước Mắt. Consuối đã cạn khô, chỉ lọt một dòng nước đục ngầu do đá lẫn cyanua từ các Cty khaithác vàng đổ xuống.

Hồ Văn Xin: “Cty làm được, sao chúng tôi lại không?” . Ảnh: Nam Cường

Đã 5 ngày nay, Xin cùng 3 ngườiđàn ông trong thôn 4B hì hục dựng lán, khoét một đường hầm thẳng đứng xuống lòngsông, xúc lên cơ man nào là cát nhưng vẫn chưa thấy tăm hơi của ánh vàng. Hồ VănXin cười hềnh hệch, nói thẳng: Cty có phép làm vàng, còn dân chúng tôi đói quámới xuống suối mót thôi.

Gọi là mót, nhưng Xin cùng Hồ VănChừng, Hồ Văn Hối và Hồ Ngoan đưa máy móc, phương tiện ra suối Nước Mắt, quâybạt làm suốt ngày đêm, tiếng máy nổ ầm ào cả một vùng.

Phó công an xã Phước Thành Hồ VănThoại nói huỵch toẹt rằng xã lực bất tòng tâm trong việc cấm người dân đi đãivàng trái phép, chỉ thỉnh thoảng được đi theo đoàn liên ngành ngoài huyện, dẫnđường vào kiểm tra đột xuất tại bãi vàng của các công ty. Vả lại, theo ông Thoạithì đều là người dân tộc với nhau, để bà con đồng bào kiếm chút xái mà người nhànước bỏ lại, chắc cũng không vấn đề gì.

Hồ Ngoan trùng trục tìm vàng dưới cái nắng thiêu đốt .

Hồ Văn Xin cho hay, tính đến nay,anh ta đã có 15 năm đào đãi vàng trái phép trên các lòng sông suối. “Ở PhướcThành, sinh ra là biết trên đất mình, trên suối mình có vàng. Cứ thế đem máng rađãi thôi”.

Thời điểm chúng tôi băng qua suốiNước Mắt để vào lán của Xin thì người của anh ta dường như bắt được mối lớn, khihố sâu dưới lòng sông 2m là lởm chởm đá. Chỉ là đá thôi, nhưng hết thảy cùngnhảy cẫng lên, như thể họ bắt được vàng.

Hồ Ngoan, nhỏ tuổi, cởi trầntrùng trục, lý giải: Có đá trong cát tức là có vàng anh ạ. Cơ thể của Ngoankhông tương xứng với cái tuổi 15, mỗi khi cậu ta vung cuốc chim bổ chan chátxuống lòng suối, cơ bắp cuồn cuộn, đen trũi nổi lên dưới nắng trưa hầm hập.

Ngoan bỏ học từ khi chưa biếtđánh vần, lê la theo cha đi khắp các bãi vàng ở Phước Thành, biết phân biệt,ngửi mùi vàng trong cát trước khi cầm cuốc. 15 tuổi, sức khỏe hơn người lại quáquen với tiết trời rừng núi nhưng cậu vẫn không trụ nổi việc làm công 12 tiếngmột ngày cho các Cty khai thác, dưới sự quản lý khắt khe của cai bãi.

“Cùng là người làng với nhau,làm ăn lời lỗ cùng chịu, chứ một ngày 12 tiếng chôn vùi trong hầm tối, được rangoài thì lại còng lưng đẩy xe, thế mà cai vẫn chửi. Bỏ ra ngoài làm mấy năm nayrồi. Mới mua được con Jupiter, phần còn lại để vài năm làm cái nhà gỗ, cưới vợ”- Hồ Văn Xin nói.

Nhờ có đôi mắt tinh tường củaNgoan, nhóm thổ phỉ anh Hồ Văn Xin thường cát cứ được chỗ tốt, cứ bổ cuốc xuốnglà có vàng. Anh Xin kể rằng có lần cả hội vào thôn 3 Phước Thành, dựng lán chọchầm mới được 3m đã đãi được 2 chỉ, cả hội bí mật bảo nhau đêm làm ngày nghỉ,lặng lẽ như ma, thế mà chỉ 3 ngày sau, tin tức lan truyền ầm ầm.

“Phu bãi Nam Định, Ninh Bìnhvà Thanh Hóa quây lấy bãi, tranh nhau với quân Phước Sơn, múc nhau túi bụi, tụitui bật bãi. Uất không chịu nổi. Sau đó, họ có giấy phép đàng hoàng, nhưng chỉlàm được tháng thì rút, lỗ chổng vó. Hóa ra vài phân vàng bề ngoài không cónghĩa cứ đào sâu xuống là có” - Anh Xin kể.

Cậu bé Hồ Văn Phin - tương lai là một phu vàng .

Trên suối Nước Mắt, trải dài từCty Vàng Trường Sơn vào tận thôn 2, dân thổ phỉ hết nhóm này đến nhóm khác ngàyđêm hất ngược con suối, tung cát đá lên trời, chặn nước chảy ra sông Đăk Mi.Theo các nhóm thổ phỉ, không nhiều, nhưng mỗi nhóm 4 người trung bình ngày kiếm1 chỉ vàng, nếu gặp may mắn có thể nhiều hơn.

Tuy nhiên, dân thổ phỉ, ngườiQuảng Nam còn gọi là dân tọ mọ vàng chỉ kiếm xái, dù họ mổ phanh từng dòng sôngcon suối, còn lại mỏ vàng chính danh đang ngày ngày chui vào túi những ông chủthực sự không ra mặt.

Cha truyền con nối

Nơi đầu nguồn suối Nước Mắt, trênnhững mỏm đá cheo leo là vô số hầm vàng đã bỏ đi, đây là cơ hội tuyệt vời chodân thổ phỉ khai thác lại. Không ai có thể chắc rằng, vàng đã thực sự cạn kiệttrong đất. Ở xứ vàng Phước Sơn, đó lại là điều không thể. Con dốc dựng đứngkhiến chiếc Minsk quay ngang, dù đại bàng rừng đã cố hết sức, chúng tôi cuốc bộlên dốc.

Ngay đỉnh dốc, tôi như chết lặngbởi cậu bé Hồ Văn Phin ngồi vắt vẻo bên hố vàng. Hố sâu đã đầy nước, đục ngầubởi trận mưa chiều xối xả. Mãi lúc sau, người đàn ông mới lóp ngóp chui lên từmiệng hố. Đó là ông bố, có tên Hồ Văn Phín. Anh Phín người thôn 3, lặn lội cảquãng đường rừng gần chục km ra tận suối Nước Mắt.

Mới 35 tuổi, anh Phín đã cưới vợ15 năm, kịp có 4 đứa con, còn tuổi làm vàng thổ phỉ của anh bắt đầu từ năm lên10. Anh Phín làm vàng từ cái thời Phước Sơn còn là bãi chiến địa cho dân tứchiếng giang hồ từ Bắc chí Nam tranh giành.

Trải qua hơn chục cuộc chiến vâyráp đẩy đuổi, của giang hồ có, của chính quyền địa phương có, anh Phín rút rabài học xương máu, không rủ rê ê kíp rình rang, cứ người trong gia đình, một bốmột con cặm cụi chăm chỉ, thành ra giờ đây cũng đã có nhà gỗ to đẹp.

Vợ anh đi cõng chuyến cho CtyTrung Sơn, tít tận thượng nguồn Khe Tăng, 2 đứa con lớn cũng theo nghề mẹ, thamgia đội quân cõng hàng vô bãi. Đứa nhỏ nhất theo cha, học cách đãi vàng. Chú béPhin nhỏ thó, đen đúa và hồn nhiên giữa rừng già, ngồi bên cạnh hố vàng sủi nướcngầu đục chăm chú nhìn cha. Đi học có chữ không có tiền, ngày ngày cửu vạn gùihàng cho dân làm vàng, tính ra mỗi người được gần trăm ngàn. Tương lai chú béPhin rồi cũng thế.

Anh Phín hồn nhiên kể, có lần mảiđào không để ý, chú bé Phin rơi xuống hố, quẫy đạp rồi chìm nghỉm. Đang khát vỉavàng, một lúc ngoảnh lại đã không thấy con, hoảng hồn lặn xuống sâu vớt lên. Kỳlạ thay, cậu vẫn sống. Sau lần đó, anh cột một sợi dây nhỏ từ tay con đến taymình, hễ có động là biết con gặp nguy.

“Thằng nhỏ hay đưa lại vậnmay, từ khi nó lên 2 tới giờ, tui đem theo miết. Tập dần cho nó quen. Đây lànghiệp cha truyền con nối, tui nhờ vàng cho nó cái ăn cái mặc, sau này lớn lênnó cũng sống nhờ vàng. Đất Phước Sơn mãi mãi sống nhờ vàng” - anh Phín nói.

Anh Hồ Văn Thoại - Phó công ăn xãxòe tay thống kê: Riêng thôn 3, đã có trên dưới 10 cặp cha con đi làm vàng thếnày, với những giấc mơ chưa bao giờ thoát khỏi bốn bề mây núi trập trùng.

Cậu bé Phin cầm khẩu súng nhựa đồchơi hua hua, hai chân đạp bành bạch xuống hố nước, nhoẻn miệng cười. Chiều vùngthâm sơn cùng cốc tím bầm và mờ dần cùng khói sương.

Theo Nam Cường- NguyễnThành
 Tiền Phong

TIN LIÊN QUAN