Vàng và máu: Nhập bãi

Máu đã đổ, người đã chết, có kẻgiàu to, nhưng đa phần dân sinh đảo lộn, môi trường bị ảnh hưởng nghiêm trọng…

Anh hùng sơn lộ

Thị trấn Khâm Đức bây giờ đã khácxưa nhiều lắm, khác xưa cái thời cách đây độ 10 năm, chúng tôi vượt đèo Le lênKon Tum rồi xuống lại Khâm Đức, nhìn thấy cái thị trấn lèo tèo dăm ba quán nhậuthịt rừng gà nướng. Khâm Đức đổi thay nhưng những ánh mắt bặm trợn nghi ngờ khichúng tôi hỏi đường vào bãi vàng và những phu vàng mũ cối dép lê xoèn xoẹt đi bộgiữa phố thì vẫn thế.

Tay xe ôm trẻ tuổi ghếch chân lênđầu chiếc xe Minsk cũ rích, hất hàm phán rõ to: Vào tới xã Phước Thành, hai ôngtriệu rưỡi cho 2 ngày cả vào lẫn ra. Sau đúng 15 phút làm giá cùng thái độ sắpbỏ đi, Nguyễn Trường Chinh - gã xe ôm 35 tuổi nhưng có đến 15 năm thâm niên làmxe ôm vào bãi vàng chịu bớt xuống triệu hai, không quên đế thêm: Chi phí phátsinh dọc đường mấy ông lo à nghe. Tui chỉ việc chở mấy ông an toàn.

Hồ Văn Phin, con của anh Hồ Văn Phín liệu có trở thành công dân tương lai của bãi vàng. Ảnh: Nguyễn Thành

Xế chiều, chúng tôi bắt đầu hànhtrình vào vùng nóng bỏng của xứ vàng Phước Sơn - đó là xã Phước Thành, nơi dângiang hồ tứ chiếng, nơi các chủ bưởng, đại ca từ Nam chí Bắc xem là thiên đườnghốt bạc từ những năm 90 thế kỷ trước.

Hai PV  cùng chất lên mộtchiếc Minsk, lầm lũi gào rú vượt những km đầu tiên, mà chắc hẳn rằng, những kẻbình thường mới nhìn thấy đã muốn quay xe ra về. Anh Chinh đang vui vẻ ca háttrên đoạn đường đá nẩy cà tưng, bất chợt mặt sầm xuống: Tưởng hai ông vào tới xãthôi chứ bắt tui chở đi các bãi vàng thì phải thêm tiền chứ.

Và rồi đúng như lời cảnh báo củaông Hoàng Hoa - Chánh văn phòng UBND huyện Phước Sơn, dù bỏ tiền đi xe ôm, nhưngnhiều đoạn, khi trước mặt là những con dốc dựng đứng hay các hộc đá lởm chởm, cảba chúng tôi không còn cách nào khác hơn là đi bộ.

Con đường vào Phước Thành làđường độc đạo, vào và ra cũng chỉ một lối, tai mắt cai vàng rải khắp nơi từ thịtrấn Khâm Đức, qua Phước Kim vào tận bãi Phước Thành. Dọc đường, dân tọ mọ (mótvàng sa khoáng còn sót lại) lấm lét nhìn chúng tôi. Họ biết ngay chúng tôi làngười lạ.

Những xe ôm triệu phú chuẩn bị vượt sông . Ảnh: Nam Cường

Câu chuyện giữa tôi với NguyễnTrường Chinh lúc này càng đượm phần rôm rả, dù tôi biết tỏng từ đầu, với 15 nămđưa người vào bãi, Chinh chắc chắn là một cầu nối tuyệt vời với các chủ bãi, dùcách thị trấn Khâm Đức 5km đường vào Phước Thành, sóng di động tắt ngúm.

Chinh quê Hội An (Quảng Nam),phiêu bạt làm vàng tận Phước Sơn từ nhỏ, đến năm 20 tuổi bắt đầu gắn đời mìnhvới nghề chở người, hàng vào bãi. “Tui cai nghiện cách đây 7 năm, hồi đóchích đến nỗi tay không còn ven mà thọc kim vào” - Anh Chinh chậm rãi hồitưởng cuộc đời mình bên quán nước ven đường ở Phước Kim.

Từ nhỏ đã lăn lộn bãi vàng, khinhững năm 90 của thế kỷ trước, vàng Phước Sơn đang được khai thác ngang nhiênchứ không quy hoạch, cấp phép như bây giờ. Từ khi bỏ vàng chuyển qua nghề xe ôm,Chinh bắt đầu chương trình cai nghiện, đoạn tuyệt hẳn với ma túy.

Không qua trường lớp, không thuốcthang và cũng chẳng có trung tâm gì, Chinh bằng ý chí và nghị lực dần dần thấyma túy là lợm giọng bỏ đi. Cảm giác ớn lạnh trời chiều nơi vùng rừng thiêng nướcđộc tăng dần trên từng km chiếc Minsk cũ kỹ vút qua. Bỏ lại đằng sau là PhướcChánh, Kim, Lộc… và khi bóng đêm sập xuống cũng là lúc ánh đèn leo lét của PhướcThành hiện ra, cách độ hơn 10km.

Triệu phú không tiền

Cách Phước Thành độ 10km, trờitối sầm, mưa giông thượng nguồn bắt đầu quất rát mặt. Ì ạch, gào rú và cuốc bộchừng tiếng đồng hồ, chúng tôi mới tới trụ sở UBND xã. Trời đã tối hẳn, một vàiquán rượu bên đường leo lét ánh điện.

Cô chủ quán rượu người XuânTrường (Nam Định), vừa bán thịt lợn, cá khô cho dân bãi vàng, kiêm luôn rượu,tạp hóa và karaoke. Nhập dân Phước Thành đã 10 năm nay, chồng cũng làm xe ôm vàora bãi vàng.

Chúng tôi ngồi chung mâm rượu vớimấy xe ôm. Giữa núi rừng trùng điệp, trong mịt mù đại ngàn Trường Sơn, bên cạnhlà ca rượu gạo rót ra từng bát. Vài ba cai bãi đầu trọc, vằn vện xăm mình ngồibàn bên, mặt lầm lỳ khó chịu. Thi thoảng ném ánh mắt hăm dọa về phía tôi. Chưađến mức nhảy sang bàn dò la tung tích, có lẽ bởi thấy tôi cũng thản nhiên uốngrượu, từng bát, từng bát…

Lán trại “chốt chặn” và cũng là nơi đội quân thám thính báo tin vào bãi vàng Trường Sơn.

Trong nhóm xe ôm khoảng 20 ngườithường xuyên chở hàng, người vào bãi vàng Phước Thành thì Dũng là người trẻnhất, năm nay mới 25 tuổi. Dũng uống rượu bằng bát, người to khỏe chắc nịch màhát karaoke nhạc tiền chiến mượt mà đúng tông người Quế Sơn (Quảng Nam).

Ngồi kế bên Dũng là Hùng, chở phuvàng vào Phước Thành đã ba hôm trước nay đợi toán khác ra. Hùng, Dũng hay Chinhđều có mối liên hệ khá mật thiết với những cai bãi, ai vào ai ra nằm lòng bàntay.

Hết bát rượu thứ nhất, Hùng kểvới tôi rằng, riêng tháng 6, anh kiếm được 12 cuốc xe ôm vào ra Phước Thành.Người Phước Sơn vào ra tám trăm, khách lạ mà đặc biệt là nhà báo thì triệu haiđến triệu rưỡi. Tổng cộng, trừ xăng xe lộ phí, Hùng còn được mươi triệu. “Thếmà vẫn không tiền ông ạ, làm nghề này cực hơn phu vàng, được bao nhiêu tiêu rọibấy nhiêu”.

Còn Dũng kể rằng ngoài rượu, mỗichuyến vào ra ít nhất cậu uống hết dăm lon bò húc. Nghe người ta nói là thứ nướctăng lực, đảm bảo đủ sức khỏe để chống chọi với con đường kinh hãi từ Khâm Đứcvào Phước Thành. “Cho nên ông thấy đó, đừng tưởng ăn được triệu bạc của mấyông mà dễ. Đường đi thì lên dốc xuống đèo, mỗi lần ngồi lên xe là mỗi lần xácđịnh hên xui, có thể đi mà không trở về” - Hùng kể lể.

Vài bát rượu gạo chưa thể làm gãlực lưỡng này say khướt mà phóng đại vấn đề. Trên đường đi anh Chinh hát hò hoạtbát thế, nhưng ngồi uống rượu lại âu sầu, hỏi ra mới biết lúc tối cá độ bóng đámất vài triệu.

“May mà giật lại được tám trămở mấy ván tá lả, không thì xăng chẳng có mà chở mấy ông đi, tháng này lại đói.Ai cũng hỏi làm xe ôm chở tiền triệu thế chắc là triệu phú, nhưng tụi tui làtriệu phú không tiền. Sang năm đường nhựa họ mở vào Phước Thành, đói méo mặt làcái chắc. Không chừng lúc đó trở lại kiếp phu vàng” - Anh Chinh nói.

Sáng sớm hôm sau, chúng tôi bắtđầu hành xác từ xã Phước Thành vào các thôn 1,2,3,4, nơi những ngọn đồi ngútngàn Trường Sơn giờ đã bị khoét sâu, tan hoang bởi giấc mơ vàng. Nếu nói conđường từ Khâm Đức vào Phước Thành là kinh hoàng thì chắc chắn, chẳng còn ngôn từnào để diễn tả độ hiểm nguy, trắc trở đường vào các bãi vàng Trường Sơn, TrungSơn, Nghĩa Sơn…

Theo Tiền Phong