Xác minh lý do vắng mặt của luật sư Thủy

Ông Ngô Ngọc Thuỷ - Luật sư bào chữa cho Nguyễn Đức Nghĩa:

“Tôi sẽ tập trung bào chữa theo hướng hành vi giết người có mục đích hay không”

Sáng ngày 13/10 phiên toà xét xử bị cáo Nguyễn Đức Nghĩa trong vụ án giết người, cướp của tại chung cư G4 Trung Yên hồi tháng 5/2010 đã bị hoãn lại vì sự vắng mặt của luật sư Ngô Ngọc Thuỷ, người bào chữa cho bị cáo Nghĩa. Trước đó, luật sư Ngô Ngọc Thuỷ đã có cuộc trao đổi với phóng viên, Luật sư Thuỷ cho rằng: "Tại phiên toà sơ thẩm, tôi mới chỉ nói một phần quan trọng…".

Thưa luật sư, dư luận rất quan tâm tới việc tại phiên sơ thẩm, bị cáo Nghĩa không hề có ý định kháng cáo?

Đó là tâm lý của con người. Với bị cáo Nghĩa, đó cũng là một phút không kiềm chế cảm xúc bản thân. Nhưng tôi cho đó là nhận thức cao nhất của bị cáo về tội lỗi, còn bị cáo hoàn toàn có quyền xin tha tội. Nhận thức về tội lỗi không có nghĩa là từ bỏ quyền xin tha lỗi. Nhận tội và xin tha tội là hai vấn đề hoàn toàn khác nhau. Nếu tư duy rằng, bị cáo đã nhận lỗi tại sao còn xin tha lỗi thì đó là độc ác.

Là người bào chữa cho bị cáo Nguyễn Đức Nghĩa tại phiên phúc thẩm, cho đến thời điểm này, vụ án có thêm tình tiết mới nào không thưa luật sư?

Thực ra vẫn không có thêm tình tiết nào mới để đưa ra trong phiên toà phúc thẩm sắp tới, chỉ có những suy nghĩ nhưng chưa "chín"... và tôi sẽ nói trong phiên phúc thẩm. Tuy không thể phủ nhận Nghĩa phạm tội giết người, nhưng cần xem xét tính chất, mức độ, hành vi phạm tội của Nghĩa. Luật pháp quy định, giết người man rợ phải là làm cho người bị giết cảm nhận sự đau đớn tột cùng, dần dần đi đến cái chết. Còn Nguyễn Đức Nghĩa giết người sau 2 tiếng đồng hồ mới tính đến việc phi tang, xoá dấu vết là hoàn toàn mang tính bản năng và không phải là hành vi man rợ. Sau khi giết người, con người ta vẫn mưu sống nên tìm cách che đậy dấu vết và kinh nghiệm nào ập đến đầu tiên trong suy nghĩ, con người sẽ hành xử theo kinh nghiệm đó.

Ở phiên phúc thẩm, tôi sẽ tập trung bào chữa cho hành vi giết người có mục đích hay không. Tôi cho rằng, việc bị cáo Nghĩa giết người là do tình huống chứ hoàn toàn không có chủ mưu.

Với những lập luận của mình, luật sư có cho rằng thân chủ của mình sẽ thoát khỏi án tử hình?

Tôi sẽ đấu tranh để bảo vệ thân chủ. Khung hình phạt áp dụng đối với bị cáo Nghĩa là 20 năm đến chung thân hoặc tử hình. Dù tại phiên toà sơ thẩm, Nghĩa đã bị tuyên mức án cao nhất nhưng việc toà phúc thẩm sẽ xét xử và vận dụng thế nào khung hình phạt đó lại là quan điểm của tòa phúc thẩm. Tuy nhiên, cần có một phán quyết để bị cáo tâm phục khẩu phục. Còn về phía quan điểm của luật sư, tôi cho rằng nếu áp mức án tử hình đối với bị cáo Nghĩa là quá khắc nghiệt.

Vậy theo ông, mức án nào dành cho Nguyễn Đức Nghĩa mới là thoả đáng?

Tôi vẫn mong toà chấp nhận không tuyên án tử hình với bị cáo Nguyễn Đức Nghĩa. Hãy cho bị cáo một cơ hội để cải tạo chính mình.

Cảm ơn luật sư!

                             *********************

Phải xem xét lý do hoãn tòa của luật sư có chính đáng hay không

Luật sư Hà Đăng (Đoàn Luật sư Hà Nội): Theo tố tụng thì luật sư bào chữa cho bị cáo được vắng mặt tại tòa nếu có lý do chính đáng. Thực ra, vấn đề ở đây lý do vắng mặt của luật sư thuyết phục hay không thuyết phục không quan trọng, mà điều quan trọng là phải xem xét xem lý do đó là có thật hay không có thật.

Luật sư Vương Trọng Thế, Phó chủ nhiệm Đoàn Luật sư Hà Nội: Đây là một vụ án hình sự nghiêm trọng, tòa sơ thẩm tuyên phạt bị cáo mức án tử hình nên khi xét xử phải rất thận trọng. Quyền được luật sư bào chữa là quyền cơ bản của bị cáo, nếu luật sư vắng mặt mà bị cáo cũng đề nghị xin hoãn phiên tòa thì tòa cũng chấp nhận. Còn nếu bị cáo vẫn yêu cầu tòa xét xử vắng mặt luật sư thì tòa vẫn có thể xét xử bình thường. Như vậy, trong trường hợp phiên phúc thẩm xử vụ Nguyễn Đức Nghĩa, bị cáo Nghĩa đề nghị tòa hoãn xét xử do luật sư bào chữa vắng mặt và tòa chấp nhận hoãn xét xử là đúng nguyên tắc. Điều đó thể hiện việc tòa rất tôn trọng quyền cơ bản của bị cáo.

Pháp luật không hạn chế việc hoãn phiên tòa, bởi khi có những lý do bất khả kháng thì không thể tiến hành xét xử được, ví dụ như bị cáo đi cấp cứu, luật sư phía bị hại ốm... Quan trọng là phải xem lý do đó có chính đáng hay không.

Về sự vắng mặt của luật sư tại tòa, theo nguyên tắc tố tụng thông thường, không phải là trường hợp bất khả kháng, luật sư chỉ được vắng mặt 1 lần, còn lần sau buộc anh phải tham gia, nếu anh không tham gia thì anh phải gửi bài bào chữa, nếu không tòa vẫn xét xử bình thường. Tuy nhiên, có những trường hợp ngoại lệ như bất khả kháng, nếu luật sư vắng mặt có lý do mà lý do đó HĐXX thấy chính đáng thì vẫn có thể chấp nhận.

Tôi nghĩ lý do vắng mặt của luật sư bào chữa cho Nguyễn Đức Nghĩa có thể coi là bình thường. Giả sử lịch xét xử tòa báo cho luật sư sau khi luật sư đã có lịch tham dự sự kiện khác chẳng hạn. Còn theo đúng nguyên tắc, khi luật sư nhận được lịch xét xử của tòa, nếu không tham dự được thì phải thông báo với tòa, bởi những vụ án hình sự có bị cáo đang bị tạm giam, khi xét xử phải có cả công an dẫn giải và còn rất nhiều người liên quan như phía bị hại, có thể họ ở rất xa nên phải báo trước để những người liên quan có thể chủ động về mặt thời gian. Điều quan trọng là phải xem lý do của luật sư có đúng hay không. Nếu không đúng thì lý do vắng mặt sẽ bị bác bỏ.