Điện ảnh Việt 2011 phá vỡ thế độc tôn của lối làm ăn “mùa vụ”?

Hãy bắt đầu bằng ví dụ Cánhđồng bất tận để thấy được những mùa phim “trái vụ” vẫn thắng lớn trên thịtrường phim 2010. Đã đến lúc, điện ảnh nên chuyển mình bằng chất lượng phim,chứ không thể “ăn bám” vào mãi tiếng tăm của một dàn sao đình đám nào đó.

Từ sự suy thoái của dòngphim thị trường thập niên 90 thế kỷ trước, điện ảnh Việt đã đi qua những“đêm trường” ế ẩm. Từ những “đêm trường” ế ẩm, điện ảnh Việt tìm lốithoát “cuối đường hầm” với những mùa phim Tết ngắn ngủi. Cách làm việc“ăn đong” theo mùa vụ đã giúp điện ảnh Việt giành lấy thị phần (dẫu ítỏi) trên thị trường tràn lan phim ngoại.  

5 năm trở lại đây, phim Tết-phim hè- và phim Giáng sinh là 3 mùa làm ăn chính của các nhà làm phim Việt.Cả năm chọn lọc kịch bản, âm thầm casting diễn viên, lên lịch bấm máy, chỉđể đợi đến mùa làm ăn là tung ra với mục đích duy nhất- kiếm doanh thu càngnhiều càng tốt. Việc lấy doanh thu làm mục đích chính đã cho ra đời hàngloạt những bộ phim với công thức chung: dàn sao “khủng” + hài hước, nhẹnhàng = nhạt thếch!  

Những hot boy, hot girl,những siêu mẫu chân dài, những ca sỹ đình đám đua nhau đi đóng phim theomùa. Phim Tết là mùa làm ăn rộn rã nhất trong năm. Phim theo chân các “chândài”, các hot girl, hot boy tấp nập ra rạp, chiếm lấy chút thị phần ít ỏicho điện ảnh Việt. Các nhà sản xuất ý thức được việc “ăn đong” không thể kéodài, đó chỉ là bước đệm để điện ảnh chuyển mình sang một hướng đi chuyênnghiệp hơn. 

Trước khi biết đến kịchbản Giao lộ định mệnh của đạodiễn Victor Vũ có những nét giống y chang bộ phim nổi tiếngShattered, khán giả biết đếnmột bộ phim tâm lý hấp dẫn với cách kể chuyện mới lạ và dàn diễn viêntròn vai đến ngạc nhiên. Trần Bảo Sơn đã có một vai nam chính đầu tiênthành công hơn cả mong đợi. Vũ Thu Phương đã có một vai nữ chính ấntượng nhất từ trước tới nay. Giao lộđịnh mệnh ra rạp thành công vào vụ “trái mùa” tháng 9/2010, và sẽvẫn là bộ phim thành công cho đến khi bị phát hiện ra những chi tiếtgiống kỳ lạ với bộ phim nổi tiếng, Shattered. Những “nghi án” đạo phim đã “đánh chìm” những thànhcông của Giao lộ định mệnh, mộtbộ phim “trái mùa” hấp dẫn. 

Giao lộ định mệnh sẽ là một phim "trái mùa" thành công nếu như không dính nghi án đạo phim

Cánh đồng bất tận chọn thời điểm rarạp vào cuối tháng 10, không Giáng sinh, không Tết, nhưng lại làm nên một vụ“trái mùa” bội thu. Công nghệ lăng-xê, chiến dịch quảng bá chuyên nghiệp,dàn diễn viên sáng giá, kịch bản phim “ăn theo” sức hút của truyện ngắn nổitiếng, đã làm nên doanh thu bạc tỷ cho Cánh đồng bất tận. Đã có những ý kiến trái chiều, đã có những khenchê khác nhau về thông điệp nghệ thuật của Cánh đồng bất tận, trên tất cả, đó là bộ phim thể hiện sức lao độngvất vả, thái độ làm việc nghiêm túc, chân thành với nghệ thuật. Bộ phimCánh đồng bất tận sẽ không thểtránh khỏi cái nhìn chủ quan của đạo diễn, điều quan trọng, câu chuyện ấyđược kể lại bằng những hình ảnh chau chuốt, bằng những bối cảnh không dễkiếm tìm, bằng tình cảm chân thành trước những số phận bi thương. Khán giảvẫn có thể bắt gặp trong những thước phim Cánh đồng bất tận niềm đau khắc khoải của giấc mơ hạnh phúc. 

Nhìn lại điện ảnh Việtnăm 2010, những bộ phim đáng kể nhất, những bộ phim có doanh thu “ngấtngưởng” nhất lại chính là những bộ phim “trái vụ”.Cánh đồng bất tận, và (trướckhi có nghi án đạo phim), Giao lộ địnhmệnh đã có được sức hút với khán giả bằng chính nội lực, bằngchính chất lượng phim, không cần đến thời điểm “mùa màng”. 

Cánh đồng bất tận đã có một vụ phim "trái mùa" bội thu.

Những mùa phim “ăn bám” danh tiếng khôngcòn độc tôn 

Mùa phim Tết 2011 đã và đangvào guồng. Thay vì những chiến dịch quảng bá rầm rộ, những băng-rôn, posterrợp trời như các mùa phim Tết thời độc tôn, năm nay mùa phim Tết “khiêm tốn”hơn về liều lượng thông tin, và “tiết chế” hơn những bài PR ồn ã. Ba bộ phimTết, Bóng ma học đường (3D),Cô dâu đại chiến vàThiên sứ 99 với mục đích “muôn nămcũ” đề cao doanh thu, lấy nội dung hài hước, nhẹ nhàng và dàn sao “hot boy,hot girl” là kim chỉ nam đưa khán giả đến rạp. Chỉ có 3 nhà sản xuất quenthuộc chia nhau thị trường phim Tết 2011, Thiên Ngân, BHD và Phước Sang. Họkhông mong đợi gì hơn một mùa phim Tết an toàn, “càng nhiều lợi nhuận càngtốt”.   

Để làm nên một mùa phim antoàn, yếu tố hài hước, nhẹ nhàng luôn được đề cao. Phim “mùa màng” dành chothị hiếu số đông khán giả trẻ, thích ngắm sao “hot” và thích cười ngảnghiêng. Tuy nhiên, khi sự an toàn trở thành áp lực với nhà sản xuất sẽ sinhra trường hợp “dở khóc, dở cười” như… Emhiền như ma sơ. 

Em hiền như ma sơ là phim tungra mùa Giáng sinh năm nay. Thận trọng với chuỗi ngày nghỉ lễ, giữ vữngđộ an toàn với sự hài hước, kịch bản Em hiền như ma sơ lại nhẹ nhàng tới mức… nhảm nhí. Dù thu nạpđược dàn sao “bự” với Siu Black, “chân dài” Anh Thư, nữ kiện tướng Dancesport Khánh Thi…  Em hiền như masơ vẫn là bộ phim ngớ ngẩn nhất trong năm, và đã không thể cóđược doanh thu ngất ngưởng như những bộ phim “trái vụ”. 

Anh Thư đã không đến dự họp báo vì biết phim sẽ nhảm nhí!

Lấy sức hút từ tên tuổi dànsao để bán vé là công thức chung của điện ảnh thế giới, nhưng khi, “ăn bám”trở thành mục đích chính, khi màn ảnh trở thành nơi trình diễn nhạt thếchcủa các hot boy, hot girl, điện ảnh vô tình làm mất đi giá trị của chínhmình.