Càng bị bó buộc, trẻ càng quậy

Vượt rào vì quá bóbuộc

Sinh ra trong một giađình giàu có, bé Nhân rất chăm lo rất mực và cũng “được” đặt rất nhiềukỳ vọng. Nhân mới 7 tuổi mà bố mẹ đã nghĩ sẽ rèn Nhân trở thành mộttrang nam nhi “số dzách” và đã ghép Nhân vào khuôn phép cứng nhắc từ rấtsớm.

Có nhiều yếu tố góp vào tình trạng rối loạn quậy phá của trẻ em

Không chỉ biết nói lờithưa gửi như các bạn mà Nhân còn phải biết ứng xử lịch sự, lời cảmơn-xin lỗi luôn ở cửa miệng, không được cự cãi bạn, không chơi đất cát,ngồi phải có phong thái, không được ngồi bệt hoặc chồm hổm... Khi nào béquên thì bố mẹ nhắc nhở ngay, riết rồi Nhân trở thành “ông cụ non” vàluôn cảm thấy bị bó buộc. Hậu quả là chỉ khoảng nửa năm sau, Nhân vượtrào “sắt”,

Bé không chỉ thường xuyênchọc phá bạn bè mà đụng chút là nhổ nước bọt đánh phẹt xuống đất trướcmặt người khác, hay gây hấn và đánh bạn; chuông vào học reo rồi nhưngvẫn nhẩn nha ngoài sân; đặc biệt là thích cãi lời bố mẹ, người lớn vàcảm thấy rất đắc thắng...

Hay như bé Châu, mới vàolớp một đã “được” ba mẹ ép học đủ các môn năng khiếu, cả những môn emkhông hề hứng thú nhưng ba mẹ lại cho là có ích cho sự phát triển tríthông minh, trí tuệ và cảm xúc  của con như học đàn piano, múa ba lê,chơi cờ tướng... Sau chỉ chừng 2 năm, bé Châu tung hê mọi thứ và trởthành một đứa trẻ hoàn toàn khác, bảo gì cũng không làm, còn càm ràm đủchuyện; không chịu luyện tập những môn mà bé không thích học và cả nhữngmôn học khác.

Trẻ quậy phá do...người lớn

Bình thường, đôi khi trẻem không nghe lời người lớn hoặc nói dối khi sợ hãi, khi bị rầy la nhưngkhi mắc chứng rối loạn quậy phá, trẻ thường khó tuân theo những quy luậtthông thường, như không chịu nghe lời người lớn, ngay cả khi bị phạtnặng; hung dữ hơn so với bạn cùng lứa, luôn cãi vã, làm lớn chuyện vàlúc nào cũng muốn mình là người thắng cuộc.

Điều quan trọng là phụ huynh cần kiểm soát tốt cảm xúc của mình, không đánh đập hay mắng chửi thậm tệ khi trẻ làm điều sai trái

Ngoài ra, trẻ có thể từchối các bổn phận hằng ngày như không làm bài vở, không giữ vệ sinh cánhân, có hành vi phá phách, đe dọa hoặc phá hoại đồ đạc của người khác...Thậm chí một số trẻ còn có những hành vi xấu như trộm cắp, thường xuyênnói dối ngay cả khi không cần nói dối, chửi thề quá mức hoặc xúc phạmnhư phỉ báng, phun nước bọt vào người khác...

Có nhiều yếu tố góp vàotình trạng rối loạn quậy phá của trẻ em. Trước hết là những khó khăn dochính gia đình mang đến cho trẻ như cha mẹ bất đồng ý kiến trong cáchdạy và giúp đỡ con, cha mẹ thường cãi nhau và không có thì giờ chăm locho con, thậm chí có những trường hợp cha mẹ còn lôi kéo trẻ vào sựtranh cãi khiến trẻ lo lắng về sự an toàn và yên ấm của gia đình.

Thứ đến là những khó khăntrong môi trường học tập do những áp lực từ bạn bè, trường học và từ bảnthân trẻ. Đặc biệt là khi cha mẹ, thầy cô giáo đặt mục tiêu quá xa vờivà muốn trẻ làm theo ý họ, một số trẻ rất nhạy cảm, tỏ ra cứng rắn ngoàimặt để tự bảo vệ mình và đôi khi đi đến hành vi hiếp đáp người khác.

Công bằng khi nhìnnhận trẻ

Hãy nhận ra những ưu điểmvà bỏ qua những khuyết điểm của trẻ để không chỉ biết phạt khi trẻ làmsai hoặc mắc sai lầm mà biết khen ngợi, động viên trẻ đúng lúc. 

Một nguyên tắc đơn giảnlà nếu muốn con cái nghe lời thì cha mẹ nên học cách lắng nghe trẻ, vìvậy phụ huynh cần dành thời gian chơi đùa vui vẻ và lắng nghe trẻ. Quađó, khuyến khích trẻ bằng những việc làm cụ thể, gương mẫu của mình hơnlà dùng lời lẽ bắt buộc, đe dọa hay trừng phạt; khi trẻ làm điều saiquấy, dạy trẻ không đổ lỗi cho người khác; khi gặp chuyện không tốt thìkhông đổ thừa do vận xấu mà biết nhìn lại sự việc và rút kinh nghiệm...

Điều quan trọng là phụhuynh cần kiểm soát tốt cảm xúc của mình, k, biết chờcho cơn nóng giận lắng xuống rồi mới nói chuyện với con về những saiquấy mà trẻ đã làm. Khi phụ  huynh cảm thấy mất tự tin, không thể đốiphó và không biết phải làm gì trước những vấn đề khó khăn trong gia đìnhhoặc khi hành vi quậy phá làm xáo trộn việc học của trẻ, khiến trẻ hoặcngười khác bị tổn thương thì cần gặp chuyên viên tư vấn tâm lý để đượctrợ giúp.