Mỹ, châu Âu ngập trong nợ nần

Tổng thống Obama đưa ra đềxuất kế hoạch ngân sách 3.800 tỷ USD, mức thâm hụt ngân sách dự kiến là 1.600 tỷUSD. Thế nhưng Mỹ không phải là thành viên duy nhất trong câu lạc bộ “vay trước,trả sau”.

Mức thâm hụt ngân sách theo đềxuất của Tổng thống Obama tương đương khoảng 11% GDP. Việc giảm thâm hụt ngânsách là một phần trong chương trình 10 năm giảm thâm hụt từ mức hiện tại xuốngmức trung bình hàng năm là 3,6% nếu mọi chuyện ổn định.

Mức thâm hụt ngân sách tại châuÂu có thể thấp hơn thế nhưng vẫn là yếu tố khiến nhiều chuyên gia lo lắng chínhphủ nhiều nước có thể sẽ chìm trong nợ nần.

Hiện 20/27 nước thuộc Liên minhchâu Âu đang phải chịu thâm hụt ngân sách để có tiền cứu kinh tế khỏi suy thoái,mức trung bình năm 2010 khoảng 7,5%.

3 năm trước, mức thâm hụt chỉkhoảng 0,8% GDP. Con số này năm 2008 là 2,3% và đến năm 2009 là 6,9%. Điều tệnhất chính là thâm hụt ngân sách trong nhóm nước thuộc khu vực đồng tiền chungchâu Âu nơi mức cho phép chỉ là 3% hiện đang tăng nhanh.

Ngưỡng này đã bị phá vỡ từ trướckhi khủng hoảng tài chính bắt đầu và mọi chuyện tiếp tục như vậy sau khủng hoảng.Tính tổng, nhóm nước châu Âu dành nhiều tỷ USD cứu hệ thống ngân hàng và khoảnghơn 200 tỷ USD cho các kế hoạch kích cầu để hồi sinh nền kinh tế.

Dù kế hoạch kích cầu cứu kinh tếchâu Âu khỏi suy thoái ở thời điểm giữa năm 2009, tiền chi tiêu quá nhiều cho kếhoạch này đẩy mức thâm hụt lên cao, Hy Lạp và Tây Ban Nha tiến gần hơn đến khảnăng vỡ nợ.

Cuối năm ngoái, Ủy ban châu Âucông bố danh sách một loạt các nước hiện đang tiềm ẩn những rủi ro tương tự,trong đó có Pháp và Ireland.

Chuyên gia kinh tế Marc Touati,phó giám đốc tổ chức dịch vụ tài chính Global Equities, nhận xét: “Vấn đề đơngiản ở chỗ nếu là một cá nhân, nếu mức độ nợ lên khoảng 70%, 80% hay 90% thunhập, khả năng vỡ nợ rất gần”.

Thâm hụt ngân sách của Hy Lạphiện ở mức 13%, cao gấp 4 lần so với mức trần 3% của Ủy ban châu Âu. Tây Ban Nhacũng đang có kế hoạch giảm thâm hụt từ 11,4% xuống mức 3% vào năm 2013 dù TâyBan Nha hiện đang “đau đầu” với tỷ lệ thất nghiệp 19%.

Tháng trước, quan chức kinh tếPháp đã cố gắng tỏ ra lạc quan khi họ thông báo thâm hụt ngân sách nước này năm2009 là 7,9%, thấp hơn dự báo 8,2% và dự kiến duy trì mức này trong suốt cả năm.

Dưới áp lực từ Liên minh châu Âu,Pháp cũng tuyên bố giảm thâm hụt xuống dưới mức 3% vào năm 2013 dù cơ sở giảmthâm hụt ngân sách được tính toán dựa trên mức tăng trưởng ít nhất 2,5%.

Việc hiện thực hóa những mục tiêunày sẽ đương đầu với nhiều khó khăn hơn khi chính phủ Pháp vẫn tiếp tục giảmthuế  cho doanh nghiệp, bơm tiền vào nền kinh tế.

Đức, nền kinh tế lớn nhất châu Âu,cũng phải chịu thâm hụt ngân sách ở mức 4% năm 2009 cho đến gần 5% trong năm2010.

Ông Eric Grémont, người đồng sánglập cơ quan nghiên cứu Politico - Economic Observatory of CapitalisticStructures, nhận xét: “Quy mô của kinh tế châu Âu không lớn như Mỹ vì thế mức độnợ không cao như vậy. Thế nhưng khi nợ lên mức quá cao và việc mất khả năng trảnợ gần hơn, mọi thứ có thể sụp đổ”.

Để ngăn điều này, nhiều chuyêngia cho rằng chính phủ các nước châu Âu nên ngưng có biện pháp giúp tăng trưởngkinh tế sớm trở lại bình thường.

Theo Minh Tuấn

TIN LIÊN QUAN