Một trong những yếu tố quyết địnhđến chất lượng cũng như độ an toàn cho các sản phẩm sữa đậu nành chính là vấn đềxử lý nhiệt trong chế biến. Với cách chế biến thủ công, sữa đậu nành bán rongrất dễ xảy ra hiện tượng sôi giả cùng vô vàn nguy cơ tiềm ẩn khác.
Sôi giả là hiện tượng chấtsaponin trong sữa đậu nành sống nở ra, tạo bọt khí nổi lên khi gặp nhiệt độ 80độ C. Như vậy, dù chưa phải ở nhiệt độ sôi (thường là 100 độ C) nhưng vì thấybọt sủi lên nên người nấu cứ nghĩ là đã sôi. Hoặc do muốn tiết kiệm chi phí đểtăng lợi nhuận nên người chế biến đã cố tình nấu không kỹ sản phẩm, dẫn đếnnhững chất độc hại trong đậu nành và vi khuẩn chưa bị tiêu diệt hết, gây hại chongười tiêu dùng. Đây là một trong những nguy cơ tiềm ẩn của sữa đậu nành bánrong nhưng không phải người tiêu dùng nào cũng biết.
 |
| Nguy cơ ngộ độc thực phẩm luôn rình rập ở những ly sữa đậu nành bán rong |
Chính thời tiết nắng nóng kết hợpvới ăn uống, giải khát... không đảm bảo vệ sinh là nguyên nhân dễ làm bùng pháttình trạng ngộ độc thực phẩm. Thông tin gần đây cho thấy, tại Đà Lạt có 500khách du lịch bị ngộ độc thực phẩm, một người ở Thanh Hóa mới tử vong và tạiChâu Âu có hơn 30 người chết cũng vì lý do này.
Giống như nhiều mặt hàng trôi nổikhác, sữa đậu nành bán rong chứa nhiều mối nguy tiềm ẩn, có thể gây hại đến sứckhỏe người tiêu dùng. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, ngay cả khi sữa đậu nànhbán rong được sản xuất đúng quy cách và hợp vệ sinh nhưng nếu quá trình bảoquản, vận chuyển không đảm bảo (như cho vào bao nilon, chai nhựa kém vệ sinh,bán bừa bãi ngoài đường phố, thời tiết nắng nóng…) thì chúng rất dễ bị nhiễmkhuẩn hoặc biến chất.
Đặc biệt, với thói quen dùng sữađậu nành bán rong vô tội vạ, kể cả mua ở các xe đẩy gần rác thải, cống rãnh,chợ… càng làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn chéo với mội trường xung quanh. Ngoài ratình trạng vệ sinh không bảo đảm còn đến từ nguyên liệu, dụng cụ và tay ngườichế biến.
Kết quả xét nghiệm năm 2010 củaViện Vệ sinh Y tế công cộng TP.HCM cho thấy, có đến 50% các mẫu sản phẩm sữa đậunành bán rong không đạt chỉ tiêu vi sinh và tiêu chuẩn hóa lý do nhiễm các loạivi sinh như E.Coli và Coliforms vượt gấp hàng nghìn lần giới hạn cho phép. Kếtquả này một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về chất lượng kém của sữa đậunành bán rong.
Cạnh đó là tình trạng dùng chấtphụ gia trong chế biến các mặt hàng bán rong như sữa đậu nành, sữa đậu xanh… Đểhạ chi phí sản xuất, nhiều cơ sở nhỏ lẻ đã nhờ tới các chất phụ gia công nghiệp.Người trong nghề gọi chất này là bột béo nấu sữa đậu nành, sữa đậu xanh… Hay đểsữa thơm ngậy, họ có thể mua thêm viên có mùi hương của từng loại sữa cho vào.
Chưa kể, thông thường các loạisữa chế biến thủ công chỉ có thể giữ được trong ngày, thậm chí ít hơn nếu gặptrời nắng nóng. Nhiều chủ cơ sở đã mua một loại bột trắng có nguồn gốc từ TrungQuốc giúp sữa không lên men và chịu được không khí nóng bức…
Thống kê gần đây của Cục quản lýthị trường (Sở Công thương TP.HCM) cho thấy, tại TP.HCM hiện có khoảng 137 cơ sởtư nhân được cấp giấy phép sản xuất các loại sữa đậu nành, sữa đậu xanh, sữa mèđen... với các quy định nghiêm ngặt về đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Tuynhiên, thực tế có đến hàng trăm cơ sở khác cũng tham gia sản xuất nhưng là hoạtđộng chui, không có giấy phép và không đăng ký các quy định về đảm bảo vệ sinhan toàn thực phẩm trong sản xuất.
Theo Lại Giang
Tiền Phong
