Hai đứa trẻ đang chăm chúnhìn theo dáng mẹ, nồi cơm nghi ngút bốc hơi thơm mùi gạo làm cho hai đứa trẻ cứkhông ngớt lời hỏi mẹ “Cơm đã chín chưa mẹ?”. Trong bữa cơm chỉ có vài hạt lạcrang mặn chát muối, cơm vẫn còn sống sượng, khói củi nhuốm một màu vàng nhạt ởcơm trong nồi. Lẫn trong mùi cơm còn có cả mùi khói ngái nồng.
Giữa mênh mông sóng nước, khôngbiết đâu là bờ, chỉ biết nhìn những ngọn cây, nóc nhà nhấp nhô để tiếp nhận hàngcứu trợ. Đoàn cứu trợ đi trên chiếc thuyền cứu trợ, cứu nạn tăng cường của BộQuốc phòng lao vun vút đưa chúng tôi về phía xã Tùng Lộc, xã ngập sâu nhất củahuyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Nhóm PV chúng tôi được chứng kiến những bữa ăn khốncùng của bà con nơi đỉnh lũ trên những mái nhà, những ngọn cây…
 |
| Lực lượng chức năng chuyển hàng cứu trợ |
Mỳ cứu trợ về, vui nhưhội
Gần 2 tiếng đồng hồ ngược dòngnước lũ, dù đã cận kề rốn lũ Tùng Lộc nhưng thuyền vẫn chưa dám đánh lái vào bờđê, bởi chỉ cần chệch lái, thuyền sẽ chết đứng vì vướng vào cây bên dưới. Lúcnày, mặt trời đã lên đứng bóng nhưng trên mặt đê bỏng rát ấy, hàng trăm bà con,già có, trẻ có... đã đứng vẫy, tự biến mình thành những “cọc tiêu sống” để đoànthuyền cứu trợ có thể nhận ra điểm đỗ an toàn. Trong cái nắng chang chang, hơinước hầm hập, chỉ trong vòng chưa đầy nửa giờ đồng hồ, hơn 200 thùng mỳ tôm,nước khoáng đã được chuyển đến tay người dân.
Ông Trần Văn Bằng, Chủ tịch HĐND huyện Can Lộc khẳng định: “Rất khó để chúng tôicó thể nắm được hết hoàn cảnh của từng người tại các xã. Vì vậy, việc phân hàngcứu trợ thế nào cho công bằng phải dựa hết vào cán bộ xã. Chỉ có nước uống làđược ưu tiên phân phát ngay tại chỗ cho bà con, còn mỳ tôm, lương khô thì độitrưởng, trưởng thôn, xã phải đứng ra chịu trách nhiệm phân chia cho người dân".
Càng vào sâu trong những khóm dâncư, nước càng lên cao.Dọc đường đi, trên những ngôi nhà ngập nước, người đứngngười ngồi la liệt, mắt hướng đăm đăm về phía thuyền hàng. Đến xóm Tài Năng, nơiđỉnh lũ của xã Tùng Lộc, chúng tôi vào gặp một gia đình đang kê vội 2 chiếcgiường chồng lên nhau, trên thang giường có kê 4 hòn gạch bi để làm nơi nấu ăntạm.
Chị Nguyễn Thị Hòa xóm Tài Năng,xã Tùng Lộc đang hì hụi thổi lửa: "Chưa khi nào khổ như ri chú ơi. Củi ướt hếtcả, mấy đứa nhỏ khóc kêu đói suốt mà biết làm cách nào bây chừ?". Phía sau, haiđứa trẻ đang chăm chú nhìn theo dáng mẹ, nồi cơm nghi ngút bốc hơi thơm mùi gạolàm cho hai đứa trẻ cứ không ngớt lời hỏi mẹ “Cơm đã chín chưa mẹ?”.
Trong bữa cơm chỉ có vài hạt lạc rang mặn chát muối, cơm vẫn còn sống sượng,khói củi nhuốm một màu vàng nhạt ở cơm trong nồi. Lẫn trong mùi cơm còn có cảmùi khói ngái nồng.
Nhưng gia cả như chị Hòa vẫn được liệt vào danh sách "khá giả" vào thời điểmhiện tại. Nhà em Nguyễn Văn Thắng (thôn Tài Năng) thậm chí còn không còn hạtthóc nào để ăn. Toàn bộ hơn chục tạ lúa đã bị “giam” dưới gần 3 mét nước. Mấyngày nay, cả nhà em phải xin ăn nhờ những hộ còn lương thực hoặc ăn tạm cá đểsống qua ngày.
Nồi cơm chung ngày lũ
Đáng quý nhất, từ trong lũ lớn,người Tùng Lộc nói riêng và người Can Lộc nói chung đã sẻ chia cho nhau nhữnghạt cơm quý giá. Từng xóm hình thành những nồi cơm chung, từ đó, cơm được đưa đikhắp làng. Bữa cơm ngày lũ là bữa cơm chung của cả xóm làng. Dọc đường đi, chúngtôi thấy những người đàn bà, lội quá hông, tay giơ cao rổ cơm đến chia cho ngườikhác.
 |
| Ông Nguyễn Mạnh Tư (Tùng Lộc - Can Lộc) lội nước đem cơm đi chia cho mọi người trên đê |
Chúng tôi cũng thấy, những mâm cơm hai ba gia đình cùng ăn vội, chỉ cơm trắng,muối trắng. Quá trưa, những gói mỳ đầu tiên đã được phát về những hộ đói nhất.
Tại Hương Khê, nơi tâm lũ, nước lũ ngày đỉnh điểm đã ngập quá nửa tầng 1 trụ sởhuyện. Nhưng may sao, nước lũ đã rút sau hai ngày, Ban chỉ huy phòng chống lụtbão huyện bao gồm toàn bộ lực lượng cán bộ trong huyện túc trực tại các xã đểtrực tiếp thực hiện công tác cứu trợ, khắc phục hậu quả lũ lụt.
Qua đi thực tế, ông Lê Trần Sáng, Phó chủ tịch UBND huyện Hương Khê chứng kiếncảnh bà con ăn mỳ tôm, đã nảy ra ý nghĩ nấu cơm nắm cứu trợ bà con. “Bà con nhândân mà ăn mỳ tôm trong nhiều ngày, chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới đường tiêu hóa.Vậy nên tôi mới nảy ra ý nghĩ cấp gạo để những nơi không ngập nấu cơm, vắt (nắm– PV) thành những nắm nhỏ rồi đưa đến các xã cứu trợ cho bà con”.
Nước rút tới đâu, việc làm cơmnắm được triển khai tới đó, những địa bàn cạn nước sẽ nấu cơm, làm muối vừng cấpphát đi cho bà con còn trong vùng ngập lụt. Hiện nay, các xã của huyện còn ngậplà Phương Mỹ, Phương điền, Hà Linh, Hà Hải, Hương Thủy, Hương Giang vẫn luônnhận được những nắm cơm, muối vừng và hàng cứu trợ kịp thời.
Chiều muộn ngày 20/10, chúng tôi có mặt tại xóm 5 Trung Thượng, xóm 6 Hương Bình,xã Lộc Yên, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh). Bà con đang tập trung tại đây để nhận gạo,cơm nắm từ thị trấn chuyển vào để đem đi cứu trợ các xóm trong xã còn ngập trongnước lũ. Cô Nguyễn Thị Hoa, Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Lộc Yên hồ hởi, “mừng quá cácanh ạ, gạo thì huyện cấp, chúng tôi nấu, rồi làm muối vừng đưa xuống thuyền đemđi chia cho các xóm. Mấy ngày trước, xã chúng tôi còn ngập, nhận được những nắmcơm từ chị em ngoài thị trẩn đưa vào, ai cũng thích lắm vì ăn mỳ tôm sống, uốngnước lã mãi cồn ruột lắm, chỉ thèm cơm thôi. Giờ nước rút rồi, chúng tôi lạinhận gạo của huyện cấp để nầu cơm, đem đi cấp phát cho mọi người ở những nơi cònngập.”
Nhìn những chiếc thuyền chở cơmnắm, mỳ tôm đi các thôn xóm còn ngập trên dòng sông Ngàn Sâu (bắt nguồn từ Làochảy về) đang cuồn cuộn đỏ au trong bóng chiều tà mà thấy ấm lòng thay bởi sựđùm bọc lẫn nhau của bà con nơi lũ lụt…
Theo Nam Phong
VTC News
