Nhật Bản vốn luôn tự hàolà nước có tuổi thọ dân số cao nhất thế giới nhưng giờ đây niềm tự hào đó đangvấp phải sự thật kỳ cục rằng hàng trăm người được liệt kê là già nhất đất nướcthực ra đã chết từ lâu hoặc mất tích nhiều thập kỷ.
>>
>>
Bí ẩn hàngtrăm người sống trăm tuổi hoặc hơn mất tích thu hút được sự quan tâm đặc biệtcủa công chúng tại đất nước có dân số đang già đi nhanh chóng này. Nguyên nhânmất tích của họ bắt nguồn từ những người thân thiết mưu đồ chiếm đoạt tiền dưỡnggià, từ những nhân viên xã hội làm việc không có trách nhiệm hay từ những câuchuyện thương tâm về người già bị cô lập, bị lãng quên, bị xã hội gần như bỏrơi.
Vụ bê bối bắt đầu được phanh phuivào cuối tháng 7 vừa qua, khi cảnh sát phát hiện ra Sogen Kato, người được cholà cụ ông thọ nhất Tokyo (111 tuổi), thực ra đã chết 32 năm trước. Thi thể đãthối rữa và được ướp một phần của cụ vẫn được để trong nhà cụ.
| |
| Nhật tăng cường các cuộc viếng thăm người sống trên trăm tuổi sau các vụ bê bối người già mất tích mới đây. |
Và hiện cảnh sát đangđiều tra những người thân trong gia đình về khả năng bỏ rơi cụ cũng nhưgian lận tiền trợ cấp.
Vụ phát hiệnđã khiến giới chức trách trên cả nước giật mình rà soát lại toàn bộ những cụsống từ 100 tuổi trở lên ở trong khu vực của họ. Những gì họ phát hiện trong cáccuộc rà soát đó thật kinh khủng.
Tiếptục, cụ bà được cho là nhiều tuổi nhất Tokyo, cụ Fusa Furuya, sinh tháng 7/1897, đangmất tích. Phần đăng ký nơi ở gần đây nhất của cụ đã bị bỏ trống từ cách đây rấtlâu.
Còn ở riêngthành phố Kobe, miền tây Nhật Bản, giới hữu trách cũng đang cố gắng tìm kiếm hơn100 cụ từ 100 tuổi trở lên cũng được phát hiện mất tích. Trong số này có một cụbà 125 tuổi, nếu còn sống.
Quản lýlỏng lẻo
Những trườnghợp trên là ví dụ rõ ràng cho thấy việc quản lý lỏng lẻo ở Nhật.
| |
Giới chuyên gia cho rằng NhậtBản cần phải cải cách gấp hệ thống quản lý dân số nếu không muốn tình trạngxấu hổ tương tự bị lặp lại.
“Chúng ta có một hệ thống quản lý dân số cũ kỹ, dựa vào đăng ký viết tay vàdựa vào báo cáo của bên thứ ba”, Ryuichi Kaneko,thuộc Học viện Nghiên cứu dân số và an sinh xã hội quốc gia tại Tokyo chohay.
Còn theotờ Asahi của Nhật, nếu giấy báo tử không được trình lên giới chức trách, thìtiền trợ cấp, hưu trí cho người già hàng tháng vẫn được trả, khiến một sốngười thân giữ bí mật chuyện chết chóc để chiếm đoạt số tiền đó.
Trớtrêu thay, việc phát hiện ra sự thật về các cụ Furuya và Katođến đúng vào thời điểm giới chức trách địa phương, vốn đã không liên lạctrực tiếp với hai cụ nhiều thập niên, đang cố gắng cập nhật kỷ lục của cáccụ trước ngày lễ Kính trọng người già vào tháng 9 tới.
Vào ngày đó,những người đã 100 tuổi hoặc chuẩn bị bước sang tuổi 100 sẽ nhận được một chiếccúp bạc và lá thư chúc mừng của thủ tướng.
Mối quan hệxã hội xuống cấp
Cùng chiasẻ quan điểm với nhiều người, nhà nghiên cứu Kaneko cho rằng: “Cái thời mà3, 4 thế hệ sống chung dưới cùng một mái nhà đã qua. Con người ngày càngbị cô lập hơn, không gia đình, không vợ chồng, không con cái, và không cảviễn cảnh có cháu chắt nữa.”
Những nhậnxét của ông Kaneko phản ánh mối lo ngại lớn hơn, đó là mối quan hệ từng gắnkết các cộng đồng nhỏ đã bị suy yếu do sự đô thị hóa. Ở những cộng đồng nàygiờ đây việc lên tiếng lo ngại đối với người hàng xóm lại dễ bị suy diễnthành thọc mạch. Và vấn đề càng trở nên trầm trọng khi cảnh sát không muốncan thiệp vào những việc mà họ coi là vấn đề nội bộ gia đình.
“Thậtkinh khủng khi mối quan hệ của người già với người thân của họ và cộng đồng nơihọ sống ngày càng mờ nhạt trong xã hội đang già đi này”, tờ Yomiuri của Nhật khócthương. “Các chức năng của cộng đồng, mà ở đó người dân để mắt tới người già qualiên lạc hàng ngày với tư cách là hàng xóm, dường như cũng đang giảm sút”.
“Gia đình, những người thânthiết nhất với người già, trong nhiều trường hợp không biết họ sống ở đâu,thậm chí còn không bận tâm yêu cầu cảnh sát tìm kiếm họ”, Asahi, một tờ báolớn của Nhật viết trong bài xã luận mới đây. “Tình trạng này cho thấy sự tồntại của những người cô đơn, những người không có gia đình để nương tựa, vàmối quan hệ của họ với những người xung quanh hoàn toàn bị cắt đứt”.
Thủ tướng Naoto Kancũng đã nêu ra mối lo ngại này trước quốc hội. “Đây là do mối quan hệ giữa người với người đang bị suy yếu”,ông nói. “Xã hội dường như đang chia cắt mối quan hệ giữa người với người”.
“Thật kinh khủng”, Thủ tướngKaneko cho biết. “Không chỉ đối với người sống trăm tuổi mà cho cả nhómngười già nói chung. Chính phủ hiểu được vấn đề này nhưng sự thay đổi về cấutrúc dân số, xã hội diễn ra quá nhanh nên dường như chúng ta không thể thíchnghi kịp”.
Theo Phan Anh
Dân trí
