Gia tộc quyền lực Shinawatra trên chính trường Thái

Gia tộc Shinawatra quyềnlực ghi dấu đậm nét trên chính trường Thái Lan: Ông Thaksin Shinawatra đãnắm giữ cương vị thủ tướng trong 5 năm, người em rể của ông cũng từng làmthủ tướng, trong khi người em gái út sắp trở thành nữ thủ tướng đầu tiên củaThái Lan.

Trong cuộc tổng tuyển cử vàongày 3/7, đảng Puea Thái đã giành chiến thắng với 265 ghế trong quốc hội gồm500 ghế của Thái Lan. Nhân vật đứng đầu của đảng trong cuộc bầu cử làYingluck Shinawatra, người sẽ trở thành nữ thủ tướng Thái đầu tiên, nhờ đócàng nâng cao vị thế của gia đình Shinawatra.

Hai anh em nhà Shinawatra: bà Yingluck và ông Thaksin.

Ông Thaksin, người bị lật đổtrong một cuộc đảo chính quân sự năm 2006, hiện đang sống lưu vong tại Dubaiđể tránh ngồi tù về tội tham nhũng, nhưng em gái ông đã dẫn dắt đảng PeuaThai chiến thắng thuyết phục trong cuộc tổng tuyển cử.

Kể từ năm 1932, Thái Lan đãcó các lãnh đạo dân sự và quân sự từ cùng phe cánh hay liên minh nhưng hiếmkhi từ cùng một gia đình.

Điều đó chỉ xảy ra một lầnduy nhất là trường hợp của anh em nhà Pramoj - Seni và Kukrit - vốn đã luânphiên nhau làm lãnh đạo trong thời kỳ bất ổn về chính trị vào giữa những năm1970. Nhưng họ lại thuộc 2 đảng hoàn khác nhau và đứng riêng rẽ trên trườngchính trị.

Nhưng đó không phải trườnghợp của bà Yingluck, 44 tuổi, và người anh trai gây tranh cãi. Họ cùngtrưởng thành từ một nền tảng, đều lớn lên tại quận Sankhampaeng của ChiangMai, một địa điểm du lịch nổi tiếng ở phía bắc Thái Lan.

Ông Thaksin là người con cảtrong số 10 người con của vợ chồng Lert và Yindee Shinawatra, hậu duệ củanhững người di cư Trung Quốc từng tới Thái Lan vào những năm 1950-60.

Ông Lert từng giành ghế trongquốc hội năm 1969. Nhưng trước khi thành công trong sự nghiệp chính trị, ôngLert từng là một doanh nhân.

Hồi còn là một học sinhphổ thông vào những năm 1950, Thaksin đã trông nom quán cà phê nhỏ của cha,nằm ở tầng trên cùng ngôi nhà của họ. Khi ông Lert qua đời, Thaksin đã kếnghiệp cha.

Triều đại chính trị

Những nỗ lực của Thaksin khiđương đầu với các giai đoạn khó khăn đã trở thành giai thoại trong quá trìnhthăng tiến từ một cựu cảnh sát thành doanh nhân thành đạt với một đế chếtruyền thông và cơ đồ bất động sản.

Nhưng cho tới tận gần đây,câu chuyện về bà Yingluck chỉ nhỉnh hơn một lời chú thích.

Hai anh em họ cách nhau cảmột thế hệ. Nhưng khi ngôi sao của ông Thaksin tỏa sáng, bà ngày càng bị hútvào quỹ đạo của nó.

Bà Yingluck đã theo bướcngười anh trai cả khi tới Mỹ để học chuyên sâu. Bà tới Đại học bangKentucky, ngay gần Đại học Đông Kentucky, nơi ông Thaksin đã hoàn thành tấmbằng tốt nghiệp trong lĩnh vực xét xử hình sự. Các trường đại học tạiKentucky là nơi có nhiều sinh viên Thái, đặc biệt là các sĩ quan cảnh sát.

Sau khi trở về Bangkok vàođầu những năm 1990, bà Yingluck đã tham gia doanh nghiệp gia đình, khi đó đãđược niêm yết trên thị trường chính khoán.

Một số người anh em khác vàvợ, chồng họ khi đó đã tham gia tập đoàn viễn thông Shin Corp, nhưng Thaksinđã thuê các chuyên gia cho các vị trí quản lý chủ chốt.

Bà Yingluck tham gia kinhdoanh khi ông Thaksin bắt đầu quan tâm tới chính trị, nhưng bà đã đứng ngoàichính trường thậm chí sau khi sự nghiệp của anh trai “thăng hoa” vào cuốinhững năm 1990.

Người duy nhất trong số cácanh chị em của ông Thaksin tham gia chính trị là Yaowapa Wongsawat, ngườitừng đứng đầu một chi nhánh ở phía bắc của đảng Thai Rak Thai (Người tháiyêu người Thái) của ông Thaksin.

Ông Thaksin đã bị lật đổtrong một cuộc đảo chính tháng 9/2006, nhưng vẫn tiếp tục thành lập cácchính đảng lớn tại quốc hội với sự trợ giúp của người thân.

Trong thời kỳ hậu đảo chínhdưới thời đảng Sức mạnh nhân dân (PPP) (tiền thân là Thai Rak Thai) từ2007-2008, chồng của bà Yaowapa, ông Somchai Wongsawat, đã trở thành thủtướng trong một thời gian ngắn.

Nhưng PPP đã bị giải thể vàcác chính trị gia hàng đầu bị tòa án cấm tham gia chính trường.

PPP được kế nhiệm bởi PueaThai, vốn đã rơi vào xáo trộn sau khi đảng Dân chủ đối lập lên nắm quyền vớisự trợ giúp của quân đội và tòa án hồi tháng 12/2008.

Peau Thai đã thiếu sự lãnhđạo và đường hướng chính sách và bị ảnh hưởng bởi sự chia rẽ bè phái.

Nhiệm vụ nặng nề

Khi cuộc tổng tuyển cử tớigần vào đầu năm nay, người duy nhất có đủ khả năng để chấm dứt cuộc tranhcãi trong nội bộ đảng Puea Thai là bà Yingluck.

Khi được đề cử tra tranh cửthủ tướng, bà Yingluck đang quản lý doanh nghiệp còn lại của gia đình saukhi tập đoàn truyền thông Shin Corp được bán hồi tháng 1/2006.

Trước đó, ông Thaksin chưabao giờ nhắc tới chuyện đưa em gái út vào chính trường, nhưng bà đã làm việcrất tận tình cho ông.

Bà Yingluck hội tụ các phẩmchất như trẻ trung, nữ tính, mới mẻ và nhạy bén về kinh tế.

Chiến dịch tranh cử của bàđược tổ chức tốt. Bà Yingluck đã nhấn mạnh tới sự mới mẻ nhưng cũng nhắc tớinguồn gốc của đảng Peua Thai.

Không giống như anh trai, bàYingluck không dễ dàng bị bối rối. Các khuynh hướng chính trị, tham vọng vànăng lượng của bà luôn vững vàng cho tới nay.

Các đối thủ quyền lực của bàYingluck có thể không giành được nhiều phiếu bầu nhưng họ có thể khiến thờigian cầm quyền của bà bị ngắn lại, như vài trường hợp từng xảy ra trong quákhứ.

Bà Yingluck đối mặt với mộtnhiệm vụ nặng nề nhưng bà nên được trao một cơ hội vì yêu cầu cấp bách vềmột sự thỏa hiệp nhằm tránh xảy ra một cuộc xung đột mới.